به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، نخستین رونمایی از 3 نامزد انتخابات یازدهم با حضور محسن رضایی، سعید جلیلی و محمد غرضی در سیمای جمهوری اسلامی انجام گرفت. 3 نامزد به ترتیب 30 دقیقه، 45 دقیقه و یک ساعت در شب اول فرصت داشتند تا برنامه هایشان را تشریح کنند. برنامه هایی که شاخصه گفتمانی تمام شان بر مبنای تمرکز روی اولویت های اقتصادی بود. تورم، مذاکرات هسته ای، بیکاری و معیشت مردم؛ این بحث داغ گفته های 3 نامزد نخست از میان 8 نامزد احراز صلاحیت شده بود که هر یک از منظری سعی در بیان نظرات شان داشتند. تفاوت محتوایی در شکل برنامه هایی که هر یک از سه نامزد در آن حاضر بودند شاید در گفتار این 3 هم تغییراتی ایجاد کرده بود.
برداشت اول؛ دکترین دیدار اول
1. محسن رضایی با قرار گرفتن روبروی دوربین شبکه یک در برنامه ای ضبط شده این فرصت را داشت تا با مردم رودررو سخن بگوید. دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام که سابقه حضور در برنامه های تلویزیونی انتخابات سال1384 و 1388 داشته، در این برنامه تمرکز کلامی اش را بر مثال های ملموس گذاشته بود. او که دکتری اقتصاد دارد برای برنامه شبکه اول که در ساعت های ابتدایی شب پخش می شد مخاطبی خاص را در نظر گرفته بود. «با دوربین» در ساعت 20:30 دقیقه شب، یعنی زمانی روی آنتن می رود که هنوز تکاپوی روزانه مردم کلانشهرها به پایان نرسیده است. پس گفتمان مورد نظر رضایی در این رودررویی، متمرکز بر گفتمان با مردم شهرهای کوچک و روستاها بود. اشتغال در منزل، افزایش یارانه ها، کشاورزی و ... همه مثال هایی بودند که جذابیتی بیشتر برای جامعه روستایی و زنان خانه دار دارند.
2. سعید جلیلی مهمان گفت و گوی ویژه خبری بود. جایی که نامزدها باید در 3 محور اقتصاد ، سیاست و فرهنگ دیدگاه های شان را در گفت و گویی زنده با مجری برنامه بیان کنند. اولین حضور جلیلی جوان ترین نامزد احراز صلاحیت شده در یک برنامه تلویزیونی ، با همه حضورهای قبلی اش متفاوت بود. جلیلی که منتقدانش او را به دلیل سابقه اجرایی کم به چالش می کشند ، تمرکزش را بر 6 سال دبیری شورای عالی امنیت ملی متمرکز کرده بود. برجسته سازی نقش شورای عالی امنیت ملی در نظارت اجرایی بر اتفاقات مهم کشور اهم گفته های او را تشکیل می داد. جلیلی با برجسته سازی نقش اجرایی شورای عالی امنیت ملی در امور اجرایی کشور سعی داشت به مردم بگوید حوزه فعالیت این شورا فقط بحث مذاکرات هسته ای نیست.
3. محمد غرضی مهمان شبکه جام جم بود تا به سئوالات ایرانیان خارج از کشور پاسخ دهد. مسن ترین نامزد حاضر در عرصه انتخابات که بیش از 16 سال را دور از مدیریت اجرایی کشور بوده ، مثل اندک گفت و گوهای قبلی اش از زمان ورود به عرصه انتخابات روی کلید واژه گفتاری اش تاکید کرده بود:« دولت ضد تورم». او که خیلی محکم بر صندلی اش تکیه داده بود، در همان ابتدا از همه عذر خواست و گفت مصداقی و ریز سخن نمی گوید. تنها به سئوالات بر یک محور پاسخ می دهد:« محور تورم زدایی».
برداشت دوم؛ تاکتیک گفتمانی
1. حضور در مناظره های سال 88 و 4 سال برنامه ریزی برای انتخابات، فرمانده اسبق سپاه پاسداران را صاحب این تجربه کرده تا سبد رای انتخابات را به دو دسته روستایی و شهری تقسیم کنند. برای رسیدن به خانه های مردم، او ادبیاتش در برنامه «با دوربین» را متمرکز بر ساده ترین واژه ها کرده بود. تاکید بر سفرهای استانی، دیدارهای چهره به چهره، دیدار با پدر شهیدی که فرزندانش بیکارند، گرفتن عکس خانواده شهید در دست و... همه و همه تاکتیک هایی بودند تا رضایی بتواند حس همذات پنداری با توده های روستایی داشته باشد. جایی که مردمانش دغدغه هایی متفاوت از مردم شهر دارند . دغدغه شان دغدغه باران است ، تولید محصول و یارانه برای کار. استفاده از تکنیک «عکسی در دست» که 4 سال قبل از سوی احمدی نژاد استفاده شده بود ، این بار از سوی رضایی اجرا می شود اما عکس در دست او عکس پدر شهیدی است که در دهه عدالت و در دوره ای که شعار دولت، مهرورزی بوده، غرق در بی عدالتی اقتصادی شده است.
2. جلیلی در اولین رودررویی با مردم، می دانست گفتمانش برای رسیدن به رای اهمیت ویژه ای دارد. 6 سال حضور در پست مرد اول گروه مذاکره کننده با غرب هر چند ماه یکبار این مجال را برایش می ساخت تا در چند کنفرانس مطبوعاتی بعد از مذاکرات با کاترین اشتون با مردم سخن بگوید. کنفرانس هایی که به دلیل رعایت بسیاری از پارامترهای سیاسی، امنیتی جزئیات زیادی به همراه نداشتند . پس او می دانست در رقابت با رقیبانش که مدیریت اجرایی در کشور دارند، باید اطلاعات بیشتری از خود و توانمندی هایش ارائه کند. پس باید ریتم کلامی اش تند تر باشد. اگرچه در ابتدای این گفت و گو مجری برنامه از او خواست تا برای بالا رفتن سرعت برنامه پاسخ ها کوتاه تر باشد اما جلیلی تاکتیک دیگری برای استفاده بهتر از وقت داشت. او تعداد واژگانی که در هر دقیقه به کار می برد را نسبت به تمام رقبایش به طرز شگفت انگیزی بالا برده بود. بمباران اطلاعاتی در گفته هایش و دادن فکت های آماری از آماری که شاید برای مردم تازگی داشته باشد و از اطلاعات طبقه بندی شده بودند از دیگر ابزارهای او برای جذب مخاطب بود. آن هم در ساعتی که نیمی از گفت و گویش درست مصادف شده بود با زمان پخش فینال لیگ قهرمانان اروپا!
3. غرضی گفتمان خاص خودش را در میان هر 7 نامزد دارد. او نقد عملکرد دولت ها را نه به 24 سال بعد از جنگ و نه به 35 سال پیروزی انقلاب اسلامی که به تاریخ 100 ساله گذشته کشانده است. غرضی همه دولت های بعد از مشروطه را «تورم زا» لقب می دهد و می گوید: «برنامه رسیدن به موفقیت تنها نسخه ای تک خطی است. اینکه دولت به اندازه وسعش خرج کند. دولت نباید دستش در جیب ملت باشد.» او در زمان ادای واژگانش خیلی محکم بر نظارتش پافشاری می کند. غرضی که سابقه 16 سال مدیریت اجرایی در رده وزارت دارد، در بخشی از حرف هایش جمله جالبی به کار می برد: «راه نجات مهار تورم است. مردم یا به این ایده رای می دهند یا خودشان تصمیم می گیرند تا دولتی سر کار بیاید که دستش را در جیب شان کرده است. این دیگر انتخاب خود مردم است!»
برداشت سوم ؛ غم نان مردم
1. «درد معیشت»؛ این کلید واژه انتخابات یازدهم است. چیزی که نمودی ویژه داشت در ادبیات گفتمانی هر 3 نامزدی که شب اول با مردم سخن گفتند. هر یک اما از زاویه ای. محسن رضایی تمرکزش را بر 24 سال بعد از جنگ تحمیلی گذاشت و گفت توصیه هایش در همه این سال ها از سوی دولت های مختلف مورد توجه قرار نگرفتند تا زندگی مردم با فقر و بیکاری در فشار تحریم ها سخت باشد. او که 4 سال قبل با شاخص «فلاکت» احمدی نژاد را به گوشه رینگ برده بود از رسیدن «فساد، رشوه و تبعیض در اداره کشور به بالاتر از حد معمول» سخن گفت تا انتقاد رسمی از ساختار اقتصادی و اداره کشور داشته باشد. او که خود مسئول تیم نگارش سند چشم انداز 20 ساله کشور بوده، در نخستین گفتمانش با مردم، چیزی درباره این برنامه نگفت. او از برنامه های نوی اقتصادی اش گفت از فدرالیته کردن اقتصاد کشور. شعاری که 4 سال پیش هم مطرح می کرد.
2. جلیلی اما در تشریح مسائل اقتصادی اش سیاستی داشت درست در تضاد با دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام. این دانش آموخته دانشگاه امام صادق در اولین گفت و گوی مستقیمش با مردم دلیل مشکلات معیشتی را انحراف از مسیر اسناد بالادستی اعلام کرد. اینکه تحریم ها فرصت هستند. اینکه باعث شدند اتکای اقتصاد ایران به نفت کم شود. او تاکید داشت مسیر موفقیت حرکت برپایه اسناد بالادستی از سیاست های کلی اصل 44 ، سند چشم انداز ، برنامه 5 ساله توسعه و قوانین اجرایی مجلس شورای اسلامی است. جلیلی خروج از این مسیر و نوشتن نسخه ای جدید را موجب تشدید این مشکلات تلقی کرد. جلیلی با برگه ای که در دست داشت و آن را حاصل کار نظارتی شورای عالی امنیت ملی دانست شروع به دادن اطلاعات کرد. افشاگری درباره اینکه 23 بدهکار به سیستم بانکی به اندازه یک ماه رقم یارانه همه مردم ایران، به دولت قرض دارند. اینکه تنها در یک سال 39 میلیون دلار از آلمان چوب بستنی وارد شده است و مثال هایی از این دست را دلیل مشکلات امروز دانست و گفت راه بازگشت به ریل را حرکت در مسیر قوانین اقتصادی کشور است. او با تاکتیک «برگه در دست » مخاطبان را ناخودآگاه به یاد لیست «مفسدان اقتصادی» می انداخت که احمدی نژاد بارها در مناظره هایش از آن یاد کرده بود.
3. وقتی غرضی با مردم سخن می گفت تمام مشکلات را ناشی از تورم می دانست و کاهش ارزش پول ملی. او نظام دولتی را مقصر تمام این مشکلات می دانست . اعتقاد داشت این انباشت سرمایه که پول ملی را به شدت کم ارزش کرده حاصل هزینه های چند برابری دولت نسبت به درآمدش است. اینکه با سیاست انقباظی و کاهش هزینه ها و یکی کردن دخل و خرج دولت می توان مشکلات را حل کرد . او با به چالش کشیدن آمار دولتی درباره رشد شاخص های بورس ، این افزایش شاخص را ناشی از بی ارزش شدن پول ملی در برابر دلار دانست. این افزایش شاخص را هم ناشی از نابسامانی و بدتر شدن شرایط زندگی مردم دانست. غرضی البته تمام این تورم را در دل دولت می دانست و دولت را صاحب همه این بودجه انباشته در کشور. او سیاست تورم اقتصادی را تنها نسخه نجات بخش می دانست که بی هیچ تردیدی بر آن پا فشاری می کرد.
برداشت آخر از دیدار اول؛ مذاکرات هسته ای
مذاکره با آمریکا؛ این از کلیدی ترین بحث ها در گفتمان هر سه نامزد بود. در این بخش غرضی حتی از جلیلی که مسئول سیاست خارجی و گروه مذاکره کننده ایران است و شعار انتخاباتی «مقاومت» می دهد هم موضع تندتری داشت. او تاکید داشت مذاکره با آمریکا یعنی شکست. می گفت باید با این کشور تعامل داشت اما مذاکره به هیچ وجه. غرضی می گفت کشور وقتی معیشتش درست شود، روی پا می ایستد و فشارهای غربی هم هیچ خواهد شد. او اصرار داشت روند مورد نظر آمریکا این است که از ایران کره شمالی جدیدی بسازد. واژگانی که ادبیاتی نو داشت در گفتمان سیاسی کشورمان. اینکه هر دولتی به فکر مذاکره با آمریکا باشد بقایی کوتاه دارد . این شاید جدی ترین موضع گیری در برنامه های سیاست خارجی نامزدها بود. جلیلی در بخشی که 6 سال مسئولیت اداره اش را داشته ، ابتدا تاکید کرد این تهدید ها و فشارها برای کشور فرصت شده اند. او تاکیدش بر ادامه روند مذاکرات بود . آن هم در مسیر فعلی و اینکه بسیاری از مشکلات کشور ریشه در تحریم ها ندارد ، اینکه مدیریت صحیح منابع می تواند کشور را استوار تر کند ، پاسخ جلیلی بود به منتقدانی که او را به دلیل روند طولانی مذاکرات و نرسیدن به نتایج روشن به چالش می کشند. محسن رضایی یکی از همان منتقدان است که در شب اول چندان وارد بحث مذاکرات هسته ای نشد اما انتقاد داشت از روند طولانی این مذاکرات . او غربی ها را متهم به وقت کشی کرد و وعده اش این بود که با سامان دادن به روند مذاکرات ، اقتصاد کشور را از این برزخ فشار ، خارج می کند.
اگرچه هنوز 5 نامزد دیگر برنامه های شان را برای مردم نگفتند اما به نظر می رسد شب اول گفتمان های این نامزدها هم متکی بر موضوعات اقتصادی پیش می رود. جلیلی در شب نخست نشان داد قصد دارد افشاگری کند. اطلاعاتی که برای مردم جذابیت داشته باشد. سیاست رضایی گفتن از شرایط سخت و ارائه راهکار«جزء به جزء» است و غرضی آمده تا تنها مشکلی را حل کند که از نظر او دلیل افتادن ماشین کشور به سرازیری است. او تا پایان بر همین گفتمان تاکید می کند.
2741
نظر شما