تشدید خشونت‌ها و بالا گرفتن زد و خورد میان پلیس ترکیه با معترضان برای چندمین روز متوالی، تحولات ترکیه را به شکل بی سابقه‌ای در کانون توجهات قرار داده است.
در حوزۀ داخلی ترکیه تحولات مهمی در حال وقوع است. بخشی از آنها مربوط به تخریب محیط زیست نظیر جنگلها و پارکها در قالب برنامه‌های نوسازی دولت و بخشی دیگر نیز سیاست اجتماعی و مذهبی دولت عدالت و توسعه است. برای درک بهتر تحولات جاری ترکیه، یادآوری چند تحول مهم داخلی ضروری به نظر می‌رسد:
میدان تقسیم استانبول، سمبل مقاومت کارگری ضدسرمایه‌داری است. این میدان در اول ماه می 1977 که روز کارگر است، شاهد قتل 34 نفر و مجروح شدن 126 نفر بود. گفته می‌شود که جواسیس سازمان سیا و سوپرناتو، مسئول قتل عام میدان تقسیم استانبول بوند. هر سال در ماه می سندیکاری کارگری تلاش می‌کند در میدان تقسیم تجمع روز کارگر برگزار کند، ولی با مخالفت حکومت‌های آنکارا از جمله حزب عدالت و توسعه روبرو می‌شود. لذا حکومت حزب عدالت و توسعه درصدد است که کاربری آنها را تغییر و آن را از حالت" سمبل مقاومت" خارج کند.
قطع 600 اصلۀ درخت پارک غازی در نزدیکی این میدان و تلاش برای ایجاد مجمتع تجاری نیز با همین هدف انجام گرفته و موج اعتراضات گسترده در استانبول و شهرهای دیگر را دامن زده است. گروههای چپگرا و سندیکای کارگری و حزب جمهوری خلق نیز مخالف تغییر کاربری میدان تقسیم هستند. حزب جمهوری خلق نیز حملات پلیس ترکیه به تظاهرات کنندگان در میدان تقسیم را اقدامی خلاف حقوق بشر و نشانۀ تمایل شدید رجب طیب اردوغان به اعمال دیکتاتوری اعلام کرده است. پارک غازی میدان تقسیم در دهۀ 1940 میلادی تأسیس و به یک مرکز فرهنگی تبدیل شده است. از سویی سازمان عفو بین المللی، اتحادیه اروپا و وزارت خارجۀ آمریکا نیز حملات پلیس ترکیه را محکوم و نگرانی خود دربارۀ تعداد مجروحان و اعمال خشونت‌های پلیس را ابراز داشته‌اند.
گفته می‌شود حکومت عدالت و توسعه مانند حکومت‌های قبلی، مناطقی را که به علت فرسایش خاک و یا آتش گرفتن از حالت جنگل خارج شده است را به مناطق مسکونی تبدیل کرده و با فروش آنها سود فراوانی بدست می‌آورد. تخریب جنگلها به خصوص در استانبول نیز مورد اعتراض شدید مردم و سیاستمداران و مدافعین نهضت سبز قرار گرفته است.
طرح تأسیس پل سوم نیز سرِ دیگر بحران است. احداث این پل بر روی تنگۀ استانبول نیز مورد اعتراض حزب جمهوری خلق و نهضت سبز و علویان ترکیه قرار گرفته است. لازم به یادآوری است پس از آنکه عبدالله، رئیس جمهوری ترکیه و رجب طیب اردوغان، نخست وزیر در مراسم کلنگ زنی پل سوم نام آن را "سلطان یاووز سلیم" گذاشتند، علویان به شدت بدان اعتراض کردند. گفتنی است سلطان یاووز سلیم عثمانی، فتوای قتل شیعیان علوی را از روحانیون درباری دریافت و بیش از 40 هزار نفر از علویان اعم از زن و مرد و کودک را به قتل رساند.
واقعیت اینست فارغ از همۀ تحولات داخلی ترکیه، حکومت عدالت و توسعه بعد از شکست سیاست هایش در سوریه، سیاست ضدعلوی و شیعه در منطقه را تشدید کرده است. رهبران عدالت و توسعه از خطر هلال شیعی سخن می‌گویند و از چهره‌های تندرو و افراطی حمایت می‌کنند. طارق الهاشمی، معاون فراری رئیس‌جمهوری عراق که تحت حفاظت امنیتی شدید آنکارا قرار دارد، اخیراً در مصاحبه با کانال‌های تلویزیونی دولتی و خصوصی و روزنامه‌های ترکیه مدعی شده است که عراق به حیات خلوت ایران تبدیل شده و این کشور به مذهب گرایی در عراق دامن می‌زند و اهل سنت عراق در معرض تهدیدات نوری المالکی قرار دارند.
علی باباجان، معاون نخست وزیر ترکیه نیز حمایت ایران از بشار اسد را محکوم و نوری المالکی را به مذهب گرایی متهم کرده است. رادیو و تلویزیون دولتی ترکیه TRT سریال ضدایرانی و ضدتشیع و ضدعلوی به نام "Osmanli da derin devlat" (به معنای دولت پنهان عثمانی) را تولید و از کانال خصوصی سامان یولو STV پخش می‌کند. در این سریال تلویزیون به زنان شیعه و ایران توهین می‌کند و علاوه بر آن ایرانیان و شیعیان متهم هستند که ظاهراً برای تخریب اسلام، ظاهراً مسلمان شده‌اند.
5249
نظر شما