چرا تحلیف روحانی منحصر به فرد بود؟

نسرین وزیری: اگرچه روزگاری برخی اصرار داشتند احمدی نژاد را به دلیل فاصله​ای که با اصولگرایان داشت، یک چهره «مستقل» معرفی کنند و یا تلاش می​شد تا به جای «تکنوکرات» خواندن کابینه هاشمی​رفسنجانی، وی و دولتش را «فراجناحی» بخوانند؛ اما حسن روحانی از این ویژگی منحصر به فرد برخوردار است که هر دو جناح سیاسی کشور او را «فراجناحی» بخوانند و برعکس تلاش​ها برای انتصاب وی به هر یک از دو جناح اعم از اصلاح طلب و اصولگرا، بی​نتیجه باشد.

همانقدر که رای به مشی «اعتدال» بر خلاف گرایش​های «اصولگرایانه» و «اصلاح طلبانه​»​ای که در 16 سال گذشته در انتخابات ریاست جمهوری گوی سبقت را ربوده​ بودند، منحصر به فرد بود؛ مراسم تحلیفی هم که برای حجت الاسلام حسن روحانی برگزار شد نیز منحصر به فرد بود. مراسمی که هم قالب و هم محتوایش متفاوت از نمونه​های پیشین می​نمود. در این مراسم برای اولین بار از مهمانان خارجی دعوت به عمل امده بود و 60 هیات خارجی در آن حضور داشتند. حضور نمایندگانی در سطح رئیس جمهور و نخست وزیر از کشورهای همسایه و هم مرزهای عرب​زبان، گویای آینده​ای صمیمانه​تر در روابط ایران با همسایگان منطقه خود بود. اگرچه مهمانان اروپایی در این سطح حضور نیافته و اتحادیه اروپا اعلام کرد که تنها مجوز حضور سفرای خود در ایران را برای شرکت در این مراسم صادر می​کند اما نفس این دعوت از جهانیان -به استثنای رژیم صهیونیستی و آمریکا- نمایانگر نگاه مثبت و تعامل​گرایانه ایران با جامعه بین الملل است. نگاهی که به خوبی از سوی مخاطبان برون مرزی درک شد. نه تنها انعکاس این مراسم در رسانه​های خارجی که پاسخ وزارت خارجه آمریکا به اظهارات روحانی تنها ساعاتی پس از پایان این مراسم نیز گویای عمق انعکاس بین المللی این مراسم است.

این تنها وجه منحصر به فرد این مراسم نبود. گستردگی مهمانان داخلی حاضر در این جلسه نیز در نوع خود بی​نظیر بود. چهره​هایی که چهار سال پیش در این مراسم غیبت داشتند، این بار با لبخند حضور یافته بودند. اگرچه غیبت محمود احمدی نژاد به عنوان رئیس جمهور پیشین در مراسم تحلیف رئیس جمهور منتخب ملت، رخدادی بی​سابقه بود اما حضور و همراهی آیت​الله هاشمی با منتخب ملت نیز هشت سالی بود که دیده نشده بود. همچنانکه حضور چهره​هایی از جناح​های سیاسی مختلف نیز با گستردگی بیشتری به نسبت چهارسال گذشته برخوردار بود. اگرچه در این مراسم از رهبران جریان اصلاحات دعوت نشده بود اما حضور برخی یاران اصلاح طلب حسن روحانی که تا چندی پیش نمایندگان همین مجلس آنها را «منتسب به فتنه» می​خواندند، حائز توجه بود. بویژه آنکه صحن همین پارلمان شاهد شعارهایی علیه مسائل پس از انتخابات سال 88 بود. نکته​ای که کمتر از سوی رسانه​ها به آن پرداخته شد حضور همزمان وزرای دولت دهم و اعضای کابینه پیشنهادی روحانی در صحن علنی بود. نه تنها حضور همزمان که هم نشینی آنها با یکدیگر. کما اینکه علی اکبر صالحی در کنار ظریف نشست و نعمت​زاده در کنار غضنفری.

متن سخنان حجت الاسلام حسن روحانی که بند بند آن مخاطبینی مشخص داشت نیز متفاوت از سخنان محمود احمدی​نژاد بود که سخنانش در بخش​هایی به معنویات مربوط بود و در بخش​هایی به مدیریت جهان. روی سخنان روحانی چه در حوزه مسائل داخلی و چه در حوزه مسائل خارجی آنقدر شفاف و مشخص بود که مرجع خود را یافت. فریاد و تشویق بخش​هایی از سخنان رئیس جمهور منتخب از سوی نمایندگان و سخنان رئیس مجلس در تایید اظهارات روحانی که گفت «مطالب نسبتا مهمی را بیان کردند» [اینجا و اینجا] نیز در نوع خود بی​نظیر بود.

معرفی کابینه در روز تحلیف نیز از دیگر ویژگی​های منحصر به فرد مراسم تحلیف حسن روحانی بود. اقدامی که رئیس مجلس آن را زرنگی خواند، به فال نیک گرفتو ابراز امیدواری کرد که از این پس نیز اقدامات دولت چنین پیش رود. حسن روحانی که نوید کابینه​ای «اعتدالی» را داده بود با معرفی وزرایی از هر دو جناح {اینجا} نشان داد که کابینه​اش نه شرکت سهامی است - آنگونه که منتقدانش می​گفتند- و نه باشگاه سیاسی. بلکه کابینه​ای مرکب از همه گروه​های سیاسی است که هم اصولگرایان سنتی همچون جامعه روحانیت مبارز در آن عضویت دارد و هم تکنوکرات​هایی چون زنگنه و آخوندی.

چه بسا از این پس هم باید منتظر دولتی منحصر به فرد باشیم.

/2729