آخرین روز ماه ذیقعده سالروز شهادت امام محمدتقی علیه السلام فرزند حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام نهمین امام همام است. شناخت وعمل دو شرط اصلی شیعه گری حقیقی است. به یقین آموختن و بهره بردن بدون دقت در مقام حضرات ناتمام است. در معرفت به حق حضرات معصومین رجوع به منبع اصیل راهکاری استوار است. زیارت جامعه کبیره راهی دقیق و اصیل در این مسیر است. افراط و تفریط به یقین در دوری از دقتهای صحیح است. در فرازی از این درس امام شناسی این فقره چشم نواز است: (انتم الصراط الاقوم) شما حضرات معصومین راههای استوار در بدست آوردن خدا و خدایی شدن هستید. آنانی که خدا می جویند و رنگ وبوی آسمان می طلبند جز از راههای زلال و استوار به مقصد راه نخواهند یافت. حضرات معصومین دعوت کنندگان بسوی آسمان هستند. به سوی خدا می خوانند نه به خود. إِلَى اللَّهِ تَدْعُونَ وَ عَلَیْهِ تَدُلُّونَ وَ بِهِ تُؤْمِنُونَ وَ لَهُ تُسَلِّمُونَ وَ بِأَمْرِهِ تَعْمَلُونَ وَ إِلَى سَبِیلِهِ تُرْشِدُونَ وَ بِقَوْلِهِ تَحْکُمُون شما بسوی خدا می خوانید و راهنما بسوی او هستید, به او ایمان دارید,تسلیم اویید, بدستورش عمل مینمایید, بر راه او مرشدیدید و بر سخن او حکم میکنید. در این اوصاف حقیقی از حضرات ائمه علیهم السلام هرکدام از این بزرگواران در زمان امامت خویش استوار بوده اند . امام جواد علیه السلام بر همین اساس در عمر کوتاه خود مسیر کشف طریق آسمان برای جویندگان بوده اند.اگرچه به جهت فشارهای سیاسی بر آن حضرت وسعت تحرک آن حضرت محدود بوده است, چه آنکه بنی العباس پس از شهادت امام رضا علیه السلام و توسعه نفوذ آن حضرت در مملکت اسلامی فشارها و محدودیت های ابن الرضا جوادالائمه علیه السلام را دو چندان کردند. تعالیم آن حضرت بر اساس منابع موجود از عالمان شیعی و اهل سنت به جهت ترویج مکتب علمی ایشان گسترش یافته است. بنابراین اگر مىخوانیم که تعداد راویان و اصحاب حضرت جوادعلیه السلام قریب صد و ده نفر بودهاند و جمعا 250 حدیث از آن حضرت نقل شده ، نباید تعجب کنیم، زیرا از یک سو، آن حضرت شدیدا تحت مراقبت و کنترل سیاسى بوده اند و از طرف دیگر، زود به شهادت رسیدند و به اتفاق نظر دانشمندان بیش از بیست و پنج سال عمر نکردند. درعین حال، باید توجه داشت که در میان همین تعداد محدود اصحاب و راویان آن حضرت، چهرههاى درخشان و شخصیتهاى برجستهاى مانند: على بن مهزیار، احمد بن محمد بن ابى نصر بزنطى، زکریا بن آدم، محمد بن اسماعیل بن بزیع، حسین بن سعید اهوازى، احمد بن محمد بن خالد برقى بودند که هر کدام در صحنه علمى و فقهى وزنه خاصى به شمار مىرفتند، و برخى داراى تالیفات متعدد بودند. از طرف دیگر، روایان احادیث امام جوادعلیه السلام تنها در محدثان شیعه خلاصه نمىشوند، بلکه محدثان و دانشمندان اهل تسنن نیز معارف و حقایقى از اسلام را از آن حضرت نقل کردهاند. به عنوان نمونه «خطیب بغدادى» احادیثى با سند خود ازآن حضرت نقل کرده است. هم چنین حافظ «عبد العزیز بن اخضر جنابذى» در کتاب «معالم العترة الطاهرة» و مؤلفانى نیز مانند: ابو بکر احمد بن ثابت، ابواسحاق ثعلبى، و محمد بن مندة بن مهربذ در کتب تاریخ و تفسیر خویش روایاتى از آن حضرت نقل کردهاند. با این همه اهل زمان آن امام بزرگوار به جهت واهمه بنی العباس از دریای کرامت ایشان آنطور که شایسته بود سیراب نگشتند. طریق حق و راه استوار به سوی نور و یاوران نورانیت همیشه تاریخ مورد ظلم و نامهربانی بوده وهستند. امام جواد علیه السلام در آخرین روز ماه ذیقعده از سال 220 هجری در سن بیست و پنج سالگی در بغداد به شهادت رسیدند. قبر مطهر ایشان هماره محل تجمع دلدادگان خدا و راه نور است.
.....................................
- شیخ طوسى، رجال، الطبعة الاولى، نجف، منشورات المکتبة الحیدریة، 1381 ه. ق، ص 397-409. مؤلف «مسند الامام الجواد» تعداد یاران و شاگردان امام جواد را 121 نفر مىداند (عطاردی، شیخ عزیز الله، مسند الامام الجواد، مشهد، المؤتمر العالمی للامام الرضاعلیه السلام، 1410 ه. ق) و قزوینى آنها را جمعا 257 نفر مىداند (قزوینی، سید محمد کاظم، الامام الجواد من المهد الى اللحد، الطبعة الاولى، بیروت، مؤسسة البلاغ، 1408 ه. ق)) تاریخ بغداد، بیروت، دارالکتاب العربی،ج3، صص54 و55.- امین، سید محسن، اعیان الشیعة، بیروت، دارالتعارف للمطبوعات،1403 ه. ق،ج2، ص 35. - ابن شهرآشوب،قم،المطبعة العلمیة،ج 4، ص384.- َ
نظر شما