احمد داوداوغلو وزیر خارجه ترکیه در یادداشتی برای فارین پالیسی که ترجمۀ آن در مجلۀ آسمان منتشر شده است به تعامل ترکیه و آمریکا در پرتو ناآرامیهای منطقهای می پردازد. در این یادداشت آمده است:
در حالی این هفته برای دیدار از واشنگتن آماده میشوم که با این برداشت مخالفم که ایالات متحده و متحدان خاورمیانهایاش روز به روز از هم بیشتر فاصله میگیرند در مورد ترکیه واقعیت این است که هر دو کشورش متحدان نزدیکی بودهاند و تا مدتهای مدید هم متحد خواهند ماند. در محیط پیچیده و سیال بینالمللی امروز - با سوریهای که در بحران گرفتار آمده و بسیاری از بخشهای خاورمیانه هم دچار تغییرات پیدرپی شده - روابط ایالات متحده و ترکیه برای یک نظم منطقهای و جهانی پایدار همچنان مهم است.
همکاری بین ایالات متحده و ترکیه ارزش محور است و بر اصول جهانی حقوق اساسی و هنجارهای دموکراتیک بنا شده است. ترکیه این ارزشها را در محدوده پیرامون خود ترویج کرده و شرکای غربیاش را تشویق میکند تا از این ارزشها حمایت کنند. تعامل با غرب در زمانهای بحران همچون بهار عربی شاهدی است بر اینکه این ارزشهای مشترک چگونه به شکل عمیقی در شکلگیری سیاست خارجی ما تعبیه شده است. بر آن اساس، ایالات متحده و ترکیه نباید از هم فاصله گرفته یا از یکدیگر جداً شوند؛ ثابت شده که فعالیت مشترک ما برای امنیت و ثبات نطقه ضروری است. در نتیجه، ما همکاری خود با ایالات متحده در حوزههای مختلف از مقابله با تروریسم و منع گسترش سلاحهای هستهای گرفته تا همکاریهای دفاعی، امنیت انرژی، انتقال دانش فنی و غیره را متنوع کردهایم.
نقش مهم ترکیه در نهادهای فراآتلانتیکی ستون اصلی سیاست خارجی این کشور است. با بهبود بحران یورو در اروپا ما معتقدیم که ترکیه میتواند نقش سازندهتری در شکل دادن به آینده اروپا بازی کند. به تازگی، روند عضویت در اتحادیه اروپا با بازگشایی فصل جدیدی از مذاکرات - علاوه بر مسائل دیگر - روندی روبه جلو یافته و نشانههای از پیشرفت به سوی آزادسازی رژیم ویزا برای شهروندان ترکیه در هنگام سفر به اتحادیه اروپا به چشم میخورد.
در عین حال، ناتو همچنان به عنوان سنگ بنای سیاست امنیتی ترکیه و همکاریهای امنیتی ما - از بالکان تا آسیای مرکزی - باقی مانده و همچنان سدی را در برابر بیثباتی در منطقهای وسیعتر شکل میدهد. با این حال، هیچ چیزی ترکیه را در جهان غرب غیر از ارتباط آینده ما با «تجارت فراآتلانتیکی و مشارکت در سرمایهگذاری» محکم نگه نمیدارد؛ ابتکاری که میتواند به شدت با مشارکت ترکیه غنیتر شود.
در خاورمیانه و شمال آفریقا، ترکیه و ایالات متحده با محیط ژئوپولیتیکی بسیار پرهرجومرجی مواجهند. تنشهایی که در این منطقه شاهد هستیم - که به شدت با درد و رنج انسانی، درگیریهای سیاسی و فرقهای و تهدید علیه نظم جهانی شناخته میشود - در ابتدا از شورشهای مردمی برای عزت، مشروعیت، و رفاه سرچشمه گرفت. در نتیجه، انها هم باید به مثابه دردِ اجتنابناپذیر عادیسازی این زایمان تلقی شود. مردم در کف خیابانها یک فرآیند دگرگون کننده قدرتمند را آغاز کردهاند. هرگونه بازگشت به نظم کهن در منطقه در حال حاضر غیر قابل تصور است و کسانی که در برابر این تغییر ایستادهاند خود را در سوی اشتباه تاریخ خواهند یافت.
آینده منطقه از سوی مردانی قدرتمند. با توهمات دیکتاتوری مآبانه مشخص نمیشود بلکه با رهبران مشروع و خلاق تعیین میشود. آنکارا و واشنگتن که با یک باور مشترک در مورد حق مردم برای زندگی شرافتمندانه متحد شدهاند وقتی بحث مشارکت در خاورمیانه مطرح میشود اهدافشان همان اهداف مشترک میشود. ما حامی آگاهی جمعی جدید در منطقه هستیم که حکومت خوب را در مبارزهاش با استبداد ترجیح میدهد. به عنوان یک طرفدار مشتاقِ رویکرد چندجانبه باراک اوباما رئیسجمهوری آمریکا به دیپلماسی، ترکیه از تعامل این کشور با ایران هم استقبال میکند. احتمال حل و فصل دیپلماتیک مناقشه بر سر برنامه هستهای ایران امید به صلح و ثبات در منطقه را افزایش میدهد. ترکیه در میان معدود کشورهایی است که به طور فعال چنین مسیری را ادامه میدهد و به حمایت از این ابتکار مهم هم ادامه خواهد داد. احیای روند صلح در مناقشه فلسطین و اسرائیل نیز ممکن است به بازگرداندن مشروعین و پایداری در نظم منطقهای کمک نماید.
در سوریه، پیشرفت به سوی از بین بردن سلاحهای شیمیایی بشار اسد یک گام در مسیر درست است اما هنوز کارهای زیادی هست که باید انجام شود. ترکیه به حمایت کامل خود از مردم سوریه تا رسیدن به یک انتقال سیاسی و به پایان رسیدن دیکتاتوری بیرحم ادامه خواهد داد.
ما قربانی جنگ روانی جریان یافتهای نخواهیم شد که بیهوده تلاش میکند مقاومت مشروع مردم سوریه در برابر نیروهای سیاه تروریسم را مشخص کند. با وجود هشدارهای متعدد و اولیه ما در مورد رادیکالیزه شدن مخالفان سوریه، جامعه بینالمللی تاکنون موفق به ارائه یک راهحل عادلانه و قاطع نشده است. با این حال، بهرغم اقدام گروههای افراطی برای ورود به خلا سیاسی اما هیچ تهدیدی برای سوریه و مردمش بزرگتر از تهدید اسد و حاکمیت هرج و مرج گونه او نیست فراموش نکنیم که این استبداد بیرحمانه رژیم او بود که در وهله اول درگیریهای اخیر را سبب شد.
با توجه به تحول و دگرگونی که در منطقه ما انجام میمیشود، مهمترین چالش در سالهای پیشرو ایجاد یک نظم منطقهای پایدار خواهد بود. ترکیه و ایالات متحده در مقاطع بحرانی در گذشته از نزدیک با هم کار کردهاند. در سالهای پس از پایان جنگ سرد، ما هر دو به برقراری ثبات در منطق مهم منطقه مانند بوسنی و هرزگوین، سومالی، کوزوو، افغانستان، عراق و لبنان کمک کردهایم. امروز، ما در این آگاهی جمعی جدید و اصرار بر حکومت خوب و پاسخگویی دموکراتیک در مناطق خودمان دارای اشتراک هستیم. این آگاهی باید اساس یک مشارکت قوی میان ایالات متحده و ترکیه را شکل دهد همانطور که برای مقابله با چالشهای فوری در این عصر از تحولات جهانی همکاری میکنیم.
52301
نظر شما