مطبوعات و سرمایه دیجیتال

چند ماه پیش نیز روزنامه خراسان در اقدامی مشابه، سرمایه دیجیتال خود را افزود. روزنامه خراسان کلیه تیترهای همه صفحات شصت ساله خود را در محیط دیجیتال عرضه کرد و اگرچه در این مدل، دسترسی به متن اخبار و مطالب فراهم نیست اما پژوهشگران می توانند لااقل با جستجو در تیترها، شماره دقیق روزنامه را بیابند و سپس به صفحه روزنامه یا متن اسکن شده مراجعه کنند.

ماهنامه فیلم یکی از سرمایه های فرهنگی کشور دانسته می شود. تنها دو مجله سینمایی در دنیا منتشر می شوند که عمری افزون بر مجله فیلم دارند. بسیاری از دانشوران و تحصیلکردگان کشور انسی دیرین با این مجله دارند که گاه جنبه های نوستالژیک به خود می گیرد. ابتکار یاد شده سبب می شود آنان بی نیاز از حفظ مجلدات در کتابخانه های خود شوند و از این رو برازنده زندگی امروز شهری است که متراژ آپارتمان ها روز بروز کمتر می شود. کارمجله فیلم از این جهت بر سایر اقدامات مشابه برتری دارد که همه متون و تصاویر خود را در این محیط عرضه کرده است .

یکی از سیاست های معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی واکنش مثبت به اقداماتی است که از درک درست اقتضائات رسانه امروز حکایت می کند . بر این مبنا چهارگروه باید مورد حمایت ویژه قرار گیرند :

1. رسانه های کاغذی که همسو با روند جهانی ارتباطات به نسخه آنلاین (یا حداقل، دیجیتال) ارتقاء می یابند. روند جهانی ناشی از دو رویکرد است: تحولات فناوری اطلاعات و ارتباطات که حوزه های زیست اجتماعی و به تبع آن ، سبک زندگی را با دگردیسی مبنایی مواجه کرده است و مسائل زیست محیطی که قطع درختان یا گازهای گلخانه ای ناشی از فعالیت کارخانجات کاغذ، چاپخانه ها و شبکه های فیزیکی توزیع را به چالش‌ می کشد. کم نبوده اند رسانه های مطرح ، با قدمت و موثر دنیا که در سالهای اخیر تعصب را وانهاده اگرچه ظاهرا مرگ نسخه کاغذی را شاهدیم اما همه امکانات دنیای الکترونیک (سایت های تعاملی، اپلیکیشن ها، شبکه های اجتماعی، پیامک ، تلویزیون، لوح فشرده و ...) رستاخیزی برای آن نشریه کاغذی به شمار می آیند. این روش البته به دلایلی که جای آن در این کوتاه نیست در کشور  ما هنوز خریدار ندارد!

2. رسانه های کاغذی که با درک درست مفهوم چندرسانه ای و همگرایی ناشی از آن ، رسانه مکمل را به گردونه خود اضافه می کنند و سایتی پویا را تدارک می بینند. بد نیست بدانیم در تاریخ اجتماعی رسانه ها، تولد و ظهور هر رسانه جدید، صدرنشینی رسانه حاکم و غالب را به چالش می کشیده است . آن کاری که رادیو با مطبوعات و تلویزیون با رادیو کرد. به نحوی که رسانه قدیمی برای بقا مجبور به باز تعریف و تاکید بر مزیت های رقابتی خود می شده است. اما نگره «چند رسانه ای» براین فرض استوار است که نه تنها جای رسانه های قبلی تنگ نمی شود بلکه همگرایی آنها ، هم افزایی تولید می کند.

3. مطبوعاتی که داشته های آنالوگ خود را به محیط دیجیتال ترجمه می کنند و اگرچه با صرف هزینه اما خود و فرهنگ و سرمایه فرهنگی کشور را ماندگار می سازند. چنین مطبوعات یا بنگاه های مطبوعاتی طبعا با دیگرانی که هنوز ندای تحول را نشنیده اند متفاوتند.

4. رسانه های خبری سایبر که اگر چه ظاهرا رقیبی برای مطبوعات محسوب می شوند اما بخش بزرگی از مبادلات اطلاعاتی و خبری را به عهده دارند و الگوی مصرف شهروندان را تغییر داده اند . سرعت، کوتاه نویسی و کلیه امکانات web2 از ویژگی های آنهاست. این دسته رسانه ها هر چند ظاهرا زنگ خطری برای مطبوعات دانسته می شوند اما آنها را به سمت تاکید بر وجوه ممیزه خود رهنمون می سازند.