به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین؛ بازگشت دانشجویان ستاره‌دار و اساتید بازنشسته به دانشگاه ها، از مهمترین برنامه های شروع به کار وزارت علوم در دولت یازدهم بود. چه آن موقع که جعفر توفیقی سرپرست وزارت علوم بود و اکنون که رضا فرجی دانا وزیر علوم است.
وزیر علوم در گفتگویی مفصل با خبرگزاری ایسنا، درباره بازگشت دانشجویان ستاره دار گفته است: آنچه که در دوره 100 روزه ابتدایی دولت یازدهم در کارگروه رسیدگی به شکایات دانشجویان و اساتید انجام شد، نتیجه کارش اطلاع‌رسانی شده و در گزارشات نیز به مجلس ارائه کرده‌ایم که بر اساس آن تعدادی از دانشجویان محروم از تحصیل سال‌های 90 و 91 با بررسی پرونده توسط هیئت مرکزی گزینش به دانشگاه بازگشتند.
به گفته او از حدود 400 نفری که شکایت خود را از طریق هیات مرکزی گزینش با مکانیزم‌های قانونی ارائه کرده‌اند، 126 نفر پس از بررسی پرونده به دانشگاهها بازگشته و مشغول ادامه تحصیل شدند: این ظرفیت‌های قانونی از گذشته موجود بوده و همیشه می‌توانسته مورد استفاده قرار بگیرد که در حال حاضر دانشجویان با قید تعهد و یا بدون تعهد، به تحصیل بازگشته‌اند.
فرجی دانا همچنین درباره تعداد دانشجویانی که در سال‌های گذشته از تحصیل محروم شده‌اند، گفت: این آمار قابل احصاء است، اما کاری که در این دوره انجام شده، این است که افرادی که شکایت کرده‌اند، به شکایتشان رسیدگی شود و عملا نقطه آغاز ما این نبوده که آمار قبل را نگاه کنیم و خودمان این موضوع را بررسی کنیم.
او درباره شکایت اساتید بازنشسته هم گفت: در بحث اساتید بازنشسته رسیدگی به برخی از شکایات مربوط به دانشگاه‌هاست که باید توسط آنها انجام شود، برخی نیز مربوط به بازنشستگی‌هایی است که بر اساس آیین‌نامه ابلاغی وزارت انجام گرفته بود، که با توجه به اینکه این آیین‌نامه توسط هیات عمومی دیوان نقض شده است، احکام بازنشستگی‌ها نیز خود به خود نقض می‌شود که اخیراً ابلاغ نقض این احکام از طریق هیات عمومی دیوان به سازمان بازنشستگی کشوری داده شده است.
اما بازنشستگی اساتید و دانشجویان ستاره دار، موضوعی بود که از اوایل دولت نهم یعنی همزمان با تشکیل دولت محمود احمدی نژاد مطرح و اجرایی شد. هرچند که از سال ۸۸ اتفاقات دیگری هم دراین باره افتاد. وزیر علوم درباره بررسی پرونده‌های سال‌های قبل از 90 چنین گفت است: افرادی که در سال‌های قبل نیز چنین احکامی برایشان صادر شده است، امکان رسیدگی به شکایاتشان وجود دارد و راه بسته نیست و هیات مرکزی گزینش از نظر قانونی می‌تواند به پرونده کسانی که شکایتی تسلیم می‌کنند، رسیدگی کند.به گفته فرجی دانا رای هیات مرکزی گزینش، رای قانونی مورد عمل است که ممکن است به شکل بازگشت با تعهد یا بدون تعهد و یا تنفیذ رای قبلی و عدم بازگشت باشد، بنابراین اگر شکایتی به این هیات واصل شود، بر حسب جایگاه قانونی آن را بررسی خواهد کرد.
نظرات وزیر علوم درباره بورسیه ها و جذب هیات علمی
او در بخشی از سخنانش همچنین درباره برخی بورسیه‌ها و اعضای هیات علمی جذب شده در داخل دانشگاهها در اواخر دولت دهم که معدل و توان علمی بالایی ندارند، گفت: در مورد بورسیه‌ها در اواخر دولت دهم تعداد زیادی پرونده تشکیل شده بود که ملاک‌های علمی برای رسیدگی به آنها اعمال خواهد شد، اما برای آن دسته از بورسیه‌ها که حکم صادر شده است، باید به احکام احترام بگذاریم هرچند این افراد در فواصلی مورد ارزیابی قرار می‌گیرند و همین ارزیابی‌ها سره را از ناسره مشخص می‌کند که اگر این ارزیابی هم انجام نشود، زمانی که فرد پرونده خود را برای جذب می‌آورد، مجددا ارزیابی شده و کیفیت خود را نشان خواهد داد.
وزیر علوم همچنین درباره تمرکززدایی از موضوع جذب هیات علمی در دانشگاهها، گفت: با صحبت‌هایی که با دست‌اندرکاران انجام داده‌ایم، مشخص شد که بسیاری از تمرکزگرایی‌های شدید انجام شده در این حوزه برآمده از سلایق مجریان بوده است. بنابراین ما باید به اصل آیین‌نامه‌ها رجوع کنیم که به دانشگاهها اجازه می‌دهد پس از تصمیم‌گیری برای جذب یک فرد با او فوراً قرارداد پیمانی یک ساله ببندند و پرونده او را برای طی کردن مراحل لازم به هیأت مرکزی جذب وزارت ارسال نمایند.
فرجی‌دانا درباره نحوه جذب اعضای هیات علمی، گفت: دانشگاه می‌تواند در همان جا قرارداد اولیه یک ساله پیمانی را با عضو هیات علمی امضا کرده که بسیاری از این بلاتکلیفی‌ها خود به خود حل می‌شود، همچنین گروه آموزشی نیز عضو هیات علمی را ارزیابی علمی می‌کند و تنها ارزیابی‌های عمومی و نظارتی می‌تواند در مرجع متمرکزی باشد که همیشه بوده و مشکلی نیز برای دانشگاه ایجاد نمی‌کند.
وزیر علوم همچنین درباره احتمال تغییر در آیین‌نامه ارتقای اعضای هیات علمی، گفت: آیین‌نامه‌ها هیچ وقت ثابت نیستند، چرا که با پویایی ماموریت‌ها و کارکردها در مجموعه آموزش عالی تغییر خواهند کرد. تیمی را مسئول کرده‌ایم که در آیین‌نامه‌های وزارت علوم به خصوص در آیین‌نامه‌های اصلی مثل استخدام اعضای هیات علمی و ارتقای آنها پیشنهاداتی برای بهبود فراهم کرده که پس از تصویب در مراجع ذیصلاح، آنها را عملیاتی می‌کنیم.
نظر محتاطانه فرجی‌دانا درباره ۸ سال وزارت علوم در دولت احمدی نژاد
اما فرجی دانا در این گفتگو کمی دست به عصا و با احتیاط درباره ۸ سال گذشته اظهار نظر کرده است. او در بخشی از گفتگو درباره حضور خود در رسانه ها چنین گفته است: بنده زیاد چهره رسانه‌ای و اهل مصاحبه نیستم، روحیه بنده با این نوع پوشش‌های خبری و در صدر خبرها واقع شدن، نمی‌خواند، چرا که قائل به این هستم که باید بیشتر کار کرد و کمتر حرف زد. تاکنون و به ویژه در هشت سال گذشته حرف‌های بسیاری زده شده است، کاری که در هشت سال گذشته شد، این بود که بمباران خبری روی همه موضوعات وجود داشت و این موجب شد که اعمال و کارها به خوبی مورد قضاوت قرار نگیرد، حقیقتا باید بیشتر وقتمان را صرف کار کردن کنیم و در جنب کار، برخی اطلاع رسانی‌ها نسبت به کاری که به پایان رسیده است نیز می‌تواند مفید باشد.
او با اشاره به این شعر سعدی که «مشک آن است که خود ببوید، نه آنکه عطار بگوید»، گفت: ما عادت کرده‌ایم قبل از اینکه کاری را انجام دهیم، فریاد می‌زنیم که می‌خواهیم این کار را انجام دهیم، در حین کار هم مرتبا می‌گوییم که در حال انجام آن هستیم، اما در نهایت کاری انجام نمی‌شود و این سبب بدبینی مردم به سیستم می‌شود. بنابراین از رسانه‌ها نیز می‌خواهم قدری در این زمینه ما را یاری کنند تا این فضا درمان شود.
وزیر علوم دولت تدبیر و امید اسلامی شدن دانشگاه ها را نمونه ای از فریادزدن های بدون عمل دانسته است: ما عادت کرده‌ایم که قبل از انجام کار، آن را فریاد کنیم که نمونه آن مقوله اسلامی شدن دانشگاه‌هاست، که در مورد آن خیلی صحبت شد، اما در عرصه عمل تنها به ظواهر کار رسیدیم، وقتی به قضیه وارد شویم، می‌بینیم که نوع پوشش، مظهر اسلامی شدن شده است، هر چند که این مسئله می‌تواند بخش کوچکی از ظواهر اسلامی شدن باشد، اما بواطنی نیز وجود دارد که علمی بودن دانشگاه و وجود عالمان متعهد در آن، از مهمترین بحث‌های آن است.
فرجی دانا گفت: البته فضای رسانه‌ای نیز گاهی ما را به این سمت هل می‌دهد که حرف بزنیم و وعده دهیم، اما رسانه‌ها نیز نباید این انتظار را داشته باشد، چرا که خبرهای وزارت علوم، خبرهای پیشرفت علم و دانشگاهها است که انشاءالله نتایج آن ظهور و بروز خواهد کرد. اگر این نتایج را دیدید، بدانید کاری در وزارت علوم انجام می‌شود، اما اگر دیدید وزارت علوم خیلی حرف می‌زند و اتفاقی هم نمی‌افتد، بدانید که کارش را انجام نداده و می‌خواهد با حرف زدن، عدم انجام کار خود را بپوشاند.
وزیر علوم گفت: در حال برنامه‌ریزی برای کارهای بنیادی هستیم که در آینده خیلی نزدیک به سرانجام نمی‌رسد، برنامه‌ها در دانشگاه احتیاج به صبر دارد و شاید انجام کاری چندین سال طول بکشد.
ایرادات قانونی به دانشگاه احمدی نژاد
یکی از سوالات از فرجی‌دانا، دانشگاه بین‌المللی ایرانیان است که به محمود احمدی‌نژاد، رییس جمهور پیشین تعلق دارد. وزارت علم تاکنون گفته دلیل صادر نشدن مجوز این دانشگاه ایراد اساسنامه ای و قانونی به این دانشگاه است.
وزیر علوم ایرادات قانونی و اساس نامه ای دانشگاه احمدی نژاد را چنین بیان می کند: در سال 89 مجوزی برای یک دانشگاه غیردولتی با تعدادی اعضای هیات موسس در وزارت علوم صادر شده است که مجوز موافقت اصولی بوده، اما تعدادی از اعضای هیات موسس که برخی از وزرای وقت نیز در آن بوده‌اند، انصراف می‌دهند که به همین دلیل خود به خود این مجوز مسیر حرکتش به سمت مجوز قطعی متوقف می‌شود، چرا که ما نمی‌توانیم موسس مستعفی داشته باشیم و مجوز را قطعی کنیم.
او درباره مباحث مطرح شده در شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره این دانشگاه، گفت: آنچه در صحن شورا رخ داده و دریافت مجوز به عنوان دانشگاه ایرانیان با مسئولیت دکتر احمدی‌نژاد به چند دلیل نمی‌تواند به مجوز قطعی مربوط باشد. دلیل اول اینکه در شورا گفته‌اند که اساسنامه این دانشگاه باید به امضای وزرای علوم و بهداشت برسد، در صورتی که ما اساسنامه تیپ برای این موسسات داریم. همچنین در اساسنامه وزارت علوم نمی‌تواند رشته‌های پزشکی وجود داشته باشد، در حالی که برای این دانشگاه جدید گفته شده که وزیر بهداشت نیز باید اساسنامه را امضا کند. از سوی دیگر نام رییس دولت قبلی و اکثر کسانی که در حال حاضر به عنوان عضو هیات موسس از آنها نام برده می‌شود، در مجوز قبلی وجود ندارد، به همین دلیل نیز این ارتباط نقض می‌شود.
فرجی دانا گفت: درباره دانشگاه قبلی اساسنامه تیپ موسسات حاکم و جاری است، در جلسه‌ای که در شورا تشکیل شده، صحبت از موسسه‌ای بوده که مجوزهای آن گرفته شده و قصد ایجاد شعبه در تهران را دارد، اما با توجه به اینکه موسسه قبلی اکنون وجود ندارد، عملا وجود شعبه برای این دانشگاه معنی نخواهد داشت.
نباید هر حرکت اعتراضی در دانشگاه را با انگ سیاسی برانیم
وزیر علوم اما درباره فضای باز سیاسی در دانشگاه ها هم اظهار نظرهای قابل تامل و متفاوتی دارد. او گفته که این یکی از گام‌های مقدماتی و اصلی وزارت علوم، برای افزایش نشاط در دانشگاه‌هاست: نتیجه این اقدام حذف فضای بدبینی و بدگمانی نسبت به مدیریت کلان کشور در دانشگاه‌هاست. حرکت‌های بسیاری در دوره گذشته سبب شد که این دیدگاه‌ها شکل بگیرد و در جان دانشگاهیان چنین نقش ببندد که دانشگاه و دانشگاهیان مورد اعتماد دولت نیستند.
فرجی دانا با بیان این که شاید تعداد افراد اندکی جهت‌گیری منفی نسبت به نظام داشته باشند، گفت: همه دانشگاهیان پشتیبان نظام هستند و برای اعتلای ایران اسلامی تلاش می‌کنند و حرکتشان در جهت نظام اسلامی بوده است، بنابراین اگر عنصر پویا و دینامیک دانشجو در نقطه‌ای، مسیر اعتراض را طی می‌کند، باید به حرفش گوش دهیم و ببینیم که این اعتراض نسبت به چه چیزی صورت می‌گیرد.
به عقیده او اعتراض به هیچ وجه به معنی ساختارشکنی نیست: این اعتراض دانشجو به معنی زیرسوال بردن اساس نظام نیست، بلکه به این معنی است که دانشجو با آزادی بیشتر و چشم تیز‌بین‌تر به مسائل علمی توجه کرده و کاستی‌ها را می‌بیند و بر خود لازم می‌داند که نسبت به آنچه که موافق منافع ملی نمی‌بیند، اعتراض کند.
فرجی دانا از تبدیل اعتراضات صنفی به اعتراضات سیاسی انتقاد کرده است: ما می‌گوییم دانشجو باید بتواند به آنچه که می‌رسد و مشکلاتی که از مسئولان می‌بیند اعتراض کند، اما این اعتراض هیچ وقت به معنای نفی نظام نبوده و نیست و این تلقی از سر نامهربانی نسبت به دانشگاه و دانشگاهیان شکل گرفته است، بنابراین ما نباید هر حرکت اعتراضی در دانشگاه را با انگ سیاسی برانیم و با آن برخورد کنیم. دانشجویان کوی دانشگاه تهران بعضا برای اعتراض و انعکاس مشکلات و حتی مسائل صنفی دچار ترس و وحشت هستند، این موضوعات سبب سلب نشاط می‌شود و باعث می‌شود فرد احساس خفقان کند در حالی که مسئولین عالی رتبه نظام به هیچ وجه این برخوردها را نه تجویز کرده و نه می‌پسندند.
به گفته وزیر علوم حذف این گونه برخوردهای قهرآمیز با دانشگاهیان در 100 روزه نخست دولت، محور حرکت وزارت علوم بوده است: البته من در 100 روز ابتدایی دولت در ماه آخر به وزارت علوم وارد شدم، ما آنچه که دکتر توفیقی در ابتدای کار خود به آن پرداخت پاسخگویی به مطالباتی بود که به طور گسترده سبب نارضایتی شده بود و وی سعی کرد با رسیدگی به شکایات و تشکیل تیم‌های رسیدگی به این مطالبات پاسخ بدهد.
او همچنین درباره فعالیت تشکل‌های دانشجویی و سیاسی در دانشگاهها، گفت: ما از فعالیت قانونی کلیه تشکل‌ها در چارچوب قانون حمایت می‌کنیم، چرا که ملزم به این کار هستیم و باید این کار را انجام دهیم. این کار را عامل افزایش نشاط می‌دانیم، امیدواریم تشکل‌ها نیز برای آنچه که مسئولیتشان می‌نامیم، تلاش کرده و در فعالیت‌هایشان همواره شرایط کشور را مدنظر داشته باشند.
آزاداندیشی جزء جدانشدنی رسالت دانشگاه ها
فرجی دانا گفت: ما قائل به فضای آزاداندیشی هستیم و آن را جزء جدانشدنی رسالت دانشگاهها می‌دانیم، در عین حال شناخت دقیق از شرایط کشور شرط عقل است و حرکت خردمندانه تشکل‌های دانشجویی باید با در نظر گرفتن این شرایط باشد، بنده همیشه به درستی این خرد جمعی قائل و شاهد آن بوده‌ام که در مواقع حساس این اعتماد به جوانان شایسته کشور جواب داده است. دانشجویان ما در حرکت‌هایشان بهترین تصمیم‌ها را می‌گیرند، مطمئن هستیم که این دانشجویان همچنان عاقلانه و خردمندانه برخورد کرده و از این ظرفیت‌هایی که ما آن را باز و آزاد می‌کنیم، استفاده خواهند کرد و به هیچ وجه اجازه التهاب و بهم خوردن آرامش در فضای آموزش و پژوهش را نخواهند داد.
وزیر علوم گفت: من این موضوع را در کار خود یک اصل می‌دانم، دولت دکتر روحانی خود را متعهد می‌داند که در فضای آرام آموزش و پژوهش بیشترین آزادی‌ها را به فعالیت‌های خردمندانه دانشجویی بدهد و در این زمینه همه ظرفیت‌های قانونی به استفاده گرفته شود که امیدواریم دراین عرصه از پاسخ مثبت فضای دانشگاهی توان بیشتر گرفته و حرکت‌ها را تقویت کنیم.
او گفت: باید از انجام حرکت‌های تند و شتابزده پرهیز کنیم، بعضا در دوره‌های گذشته شاهد چنین حرکت‌هایی بودیم که سبب کدورت می‌شد که این موضوع به صلاح هیچ کس نیست مطمئن باشید که بدخواهان ما قائل به این حرکت‌های تند و شتابزده هستند که انگشت اتهام را به سمت دولت و مسئولان نظام بگیرند. باید سعی کنیم با رشد اجتماعی و سیاسی دانشجویان به فعالیت بپردازند، ما موافق حرکت‌های قانونی دانشجویان هستیم و امیدواریم که در این زمینه به نتایج مثبتی برسیم.
بخش هایی از گفتگوی مفصل وزیر علوم با ایسنا را در زیر می خوانید؛
- وزارت علوم به عنوان پیشران توسعه علم و فناوری کشور باید در این حوزه تاثیرگذاری حداکثری داشته باشد، باید تاثیرگذاری حوزه‌های دیگر که در تلاقی با این حوزه قرار می‌گیرند، به ویژه حوزه سیاسی کمتر شود. باید سعی کنیم ارتباط سیاست را با مقوله علم و فناوری به نوعی قطع کنیم، باید افرادی که عهده‌دار علم و فناوری هستند، از رفت و آمد سیاستمدارها و جناح‌های سیاسی در مدیریت کشور کمترین تاثیر را بپذیرند و برنامه‌های علم و فناوری جدای از این که چه دولتی بر سر کار است، باید بتواند مسیر خود را ادامه دهد و دچار وقفه نشود.
- نباید این گونه باشد که سه ماه قبل از انتخابات و شش ماه بعد از آن همه چیز در حالت ایستا قرار بگیرد تا از نظر سیاسی تعیین تکلیف شود که مسوولان بعدی چه کسانی خواهند بود. در دنیا افرادی که توسعه علمی را تجربه کرده‌اند، در توسعه علم و فناوری خود پایداری داشته‌اند، بنابراین این سنخ از مدیریت‌ها باید از رفت و آمد دولت‌ها کمترین تاثیر را بپذیرد.
- خوشحال می‌شوم اگر بتوانم در این دوره کوتاه مسئولیت خود گامی کوچک در جهت قطع یا کم کردن وابستگی پیشران علم و فناوری کشور از سیاست بردارم، البته نباید از این حرف بنده برداشت اشتباه شود، چرا که منظور بنده غیر سیاسی شدن دانشگاهها نیست. دانشجو باید تحلیل سیاسی داشته و سیاست را خوب بشناسد، بنابراین منظورم این است که مدیریت علم و فناوری نباید متاثر از رفت و آمد دولت‌ها باشد، چرا که افرادی که طرح‌ریز علم و فناوری هستند و سیاست‌های کلان نظام را پیش می‌برند، باید از ثبات برخوردار باشند.
- افراد انتخاب شده برای مدیریت دانشگاهها باید در جایگاهی که هستند، اصلح و از متعهدین متخصص و آگاه به امور باشند نه افرادی که به گروه و دسته و جناح خاصی وابسته‌اند و با انتخابات بیایند و با انتخابات بعدی نیز بروند، بنابراین اگر به این توفیق نائل شویم که در مکانیزم داخل دانشگاهها و پژوهشگاه‌هایمان مدیران از افراد صاحبنظر، مدیر، مدبر، باتجربه و با مکانیزم‌های داخلی انتخاب شوند، موفق خواهیم بود.
- وزارت علوم باید نقش ناظر و ارزیاب مدیران دانشگاهی را داشته باشد، براین اساس اگر زمانی وزارت علوم به این تصمیم رسید که مدیریت مرکزی باید عوض شود، مجددا مکانیزم‌های داخل همان مجموعه فعال شود، نه این که انتخاب مدیر پشت درب‌های بسته و به طوری که معلوم نیست به انتخاب فرد اصلح برسد، انجام شود.
- انتخاب پشت درهای بسته راه را برای جابجایی‌های دلبخواه باز می‌کند و همیشه این نوع جابجایی‌ها کار را خراب کرده است، بنده به نظرسنجی از اعضای هیات علمی دانشگاه و مشارکت حداکثری دانشگاهها و پژوهشگاه‌ها در انتخاب مسئولانشان معتقدم و این چیز عجیبی نیست، چرا که پایدارترین طریق ممکن برای تعیین مدیریت‌ها و رسیدن به فضایی پایدار در عرصه مدیریت علم و فناوری، همین راه است و اگر از افرادی که منصفانه به این موضوع نگاه می‌کنند، بپرسید چیزی جز این نمی‌گویند.
- تلاش جدی بنده در این دوره این است که قطع ارتباط دانشگاه با دنیای سیاست را به ثمر رسانده و برای یک بار هم که شده ارتباط تعیین رؤسای دانشگاهها را از سیاست قطع کنیم که اگر موفق شویم بزرگترین کار را برای افزایش نشاط دانشگاهیان انجام داده‌ایم.
- یکی از چالش‌های روبروی وزارت علوم برای ادای وظایف مساله اعتبارات است، در سال 91 از بودجه «سایر» حدود 900 میلیارد تومان عدم پرداخت داشتیم که با مجموع سال 90 در این دو سال 1200 میلیارد تومان کسری اعتبارات داریم. اگر این رقم را در مقابل یک بودجه بزرگ ببینیم درصد کمی است، اما جالب این است که بودجه مصوب وزارت علوم در سال جاری 4200 میلیارد تومان بوده است، یعنی کسری موجود یک چهارم کل بودجه یک سال وزارت علوم است.
- اکثر دانشگاهها از دیون سنگینی رنج می‌برند، روسای دانشگاهها به سختی به وظایف خودشان می‌پردازند، از قراردادهای تغذیه دانشجویی که یک باره چند برابر بار بر دوش دانشگاهها گذاشت تا هزینه‌های حق‌التدریس که بعضا دانشگاهها تا دو سال و پیش از آن به اعضای هیات علمی خود و اساتید دیگر بدهی دارند، از جمله مشکلات مالی دانشگاه‌هاست.
- رقم اعلام شده عدم پرداختی است که سبب ایجاد بدهی‌ها شده است، در حال حاضر در حال بررسی دقیق بدهی‌ها هستیم، اما در بند «و» که مربوط به هزینه پرسنلی است، 88 میلیارد تومان بدهی داریم و حدود 530 میلیارد تومان نیز بدهی مربوط به «سایر» است، که این بدهی قطعی است، البته درباره جزئیات آن در حال صحبت با معاونت برنامه و نظارت راهبردی ریاست جمهوری هستیم که امیدواریم بتوانیم در اعتبارات سال آینده این بدهی را تسویه کنیم.
- مجددا نظام بودجه‌ریزی سرانه را پیشنهاد کرده‌ایم، به این ترتیب به نظامی برمی‌گردیم که هر دانشجو در هر مقطع بسته به رشته خود، ضریبی پیدا کرده و معیار بودجه بر اساس تعداد دانشجوی هر دانشگاه و موسسه آموزش عالی مشخص شود. از این طریق ما می‌توانیم به طور صحیح و سیستماتیک بودجه دانشگاهها را تعیین کنیم و دچار چانه‌زنی‌های رایج در سیستم بودجه‌ریزی که بعضا به آن مبتلا هستیم، نشویم.
- این موضوع از سال 83 آغاز شد و اولین بار در 84 انجام شد، متاسفانه به تدریج این نظام جای خود را به نظام بودجه‌ریزی سنتی داد که ما مجددا در حال احیای نظام سرانه هستیم و امیدواریم بتوانیم با مستقر کردن این سیستم، وضع مطلوب‌تری در تخصیص بودجه داشته باشیم.
- اشتغال مسئله‌ای چند بعدی است و وارد شدن به این اقیانوس نیازمند این است که فرد غواص ماهری بوده و بتواند همه گوهرهای آن را شناخته و استخراج کند. اشتغال با رشد اقتصاد ارتباط تنگاتنگ دارد، شما نمی‌توانید رشد اقتصادی منفی داشته و در عین حال افزایش اشتغال داشته باشید، بنابراین باید راهکارهایی اندیشید که اقتصاد رشد کند.
- نباید سرزنش کرد که آموزش عالی به عنوان یک مرجع برای اشتغال به تحصیل کسانی که کار مناسب پیدا نمی‌کنند، مورد استفاده قرار می‌گیرد، این امر در تمام دنیا انجام می‌شود و در زمانی که رکود اقتصادی بر کشور حاکم است، دولت در دانشگاهها سرمایه‌گذاری می‌کند تا ظرفیت دانشگاهها را افزایش دهد. زیرا اینکار علاوه بر ایجاد تأخیر در تقاضای اشتغال در جامعه سبب می‌شود که فرد قاعدتاً با طی کردن مقاطع بالاتر تحصیلی ظرفیت بیشتری برای خدمت به جامعه داشته باشد، اما متاسفانه بعضا این موضوع در رسانه‌ها مورد سرزنش قرار می‌گیرد، در صورتی که اگر یک ارتقای علمی برنامه‌ریزی شده باشد، سبد اشتغال غنی شده و زمانی که صنعت برای مثال در رشته‌ای نیاز به فارغ‌التحصیل دکتری داشته باشد، این سبد به انداره کافی غنی خواهد بود تا به این نیاز پاسخ دهد.
- در کشورهایی که به طور کاملا غیرمتمرکز آموزش عالی خود را مدیریت می‌کنند، موسساتی وجود دارند که نیاز جامعه در پنج سال آینده را مرتبا به جامعه اعلام می‌کنند، برای مثال در کشور آمریکا چند سال است که به دلیل فرسوده شدن زیرساخت‌های عمرانی کشور، این موسسات اعلام می‌کنند که بیشترین نیاز به مهندسی عمران خواهد بود، بنابراین این موضوع سبب شده که دانشگاه‌هایی که قبلا رشته عمران را تعطیل کرده بودند، دوباره آن را راه‌اندازی کنند.
- دولت یکی از سفارش‌دهندگانی است که به برخی از ظرفیت‌های دانشگاهی از طریق بودجه‌ریزی، سفارش تربیت دانشجو می‌دهد، اگر دانشگاه بیش از این ظرفیت داشت، می‌تواند آن را در خدمت ماموریت‌های دیگر خود قرار دهد، مثلاً به صنایع منطقه خود خدمت‌رسانی نماید. بدین ترتیب دولت سفارش خود را در قالب بودجه به دانشگاه می‌دهد اما دانشگاه هر قدر ظرفیت اضافه داشته باشد، می‌تواند برای ماموریت‌های منطقه‌ای یا ارتباطات بین‌المللی استفاده کرده یا دانشجوی خارجی جذب کند.
- ما نقش برنامه‌ریزی و نظارت را خواهیم داشت، ما کنترل می‌کنیم که سفارش‌های دولت به دانشگاهها درست باشد و اگر دانشگاهها اشتباهی در برنامه‌ریزی عرضه خود اشتباه کرد، صندلی‌های آن خالی می‌ماند و متوجه می‌شود که باید آن را جمع کرده و ظرفیت دیگری ایجاد کند و در نهایت بسته شدن این حلقه سبب می‌شود دانشگاه کاری را انجام دهد که جامعه آن را می‌طلبد.
- برای نظارت بر کیفیت دانشگاه‌های غیرانتفاعی و پیام نور برنامه جدی داریم و از این پس، صدور مجوزها با توجه به کیفیت دانشگاه صورت خواهد گرفت. قصد ما این است که این دانشگاهها را به سمت کیفیت سوق دهیم، از این پس در جایی که کیفیت وجود ندارد، مجوز باطل شده یا مجوز جدیدی داده نمی‌شود و تا زمانی که کیفیت وجود ندارد، ظرفیت دانشجویی نیز نخواهیم داشت.
- هماهنگ‌سازی فعالیت‌های وزارت علوم با معاونت علمی ریاست جمهوری یکی از ضروریات است، ما جلسه‌ای داشتیم که پیرو آن کارگروهی بین این دو نهاد شکل گرفت که در جهت حذف تداخل‌ها یعنی تفکیک برخی از کارها یا تلفیق برخی دیگر حرکت کند. اولین ثمره تشکیل این کارگروه، فعال شدن کارگروه صدور مجوز شرکت‌های دانش بنیان است، مجوز دادن به این شرکت‌ها بسیار مهم است که به واسطه آن این شرکت‌ها می‌توانند از معافیت‌ها و امکاناتی مثل دریافت وام‌های با مزایای خوب از صندوق نوآوری و شکوفایی برخوردار شوند.
۴۷۴۷
نظر شما