چهارشنبه گذشته جنبش حماس با هیاتی از سازمان آزادیبخش فلسطین برای تشکیل حکومت وحدت ملی در فلسطین به توافق رسید.این دو موافقت کردند که در خلال پنج هفته دولتی را برگزینند که زمینه های شکل گیری انتخابات آینده پارلمان فلسطین را فراهم کند. به طور عموم این توافق مورد استقبال فلسطینی ها قرار گرفت اما در مقابل واکنش تند اسراییلی ها را به دنبال داشت. پس از اعلام این توافق دولت رژیم صهیونیستی اعلام کرد مذاکرات با خودگران را به حالت تعلیق درآورده و ارسال اموال دولت فلسطین را متوقف خواهد کرد، چرا که محمود عباس حق ندارد با حماس دولت مشترک تشکیل دهد.چند نکته در این مجال قابل بحث است.
1- جنبش حماس به هر دلیلی با تشکیلات خودگردان توافق کرده باشد تحت فشار مصر، قطر و ترکیه بوده باشد یا به دلیل تزلزل در سطح روابطش با حامیان مقاومت و نیازهای این جنبش و دولت غزه برای پرداخت حقوق کارکنان خود اما مصالحه با خودگردان در شرایطی که محمود عباس در حال مذاکره با اسراییل است مهر تایید ضمنی بر جریان مذاکرات سازش خواهد بود.
2- نکته محمود عباس در اظهارات روز شنبه وی در مقابل شورای مرکزی فلسطین و در دیدار با نماینده سازمان ملل در عملیات سازشی که با صراحت گفته بود بعد از امضای توافق با حماس حکومت آینده به اسراییل اعتراف خواهد کرد و به قوانین بین الملل از جمله عدم به کارگیری خشونت علیه هیچ طرفی پایبند خواهد بود، قابل تامل است.
3- گرچه مسوولیت مذاکره با اسراییل متوجه سازمان آزادیبخش فلسطین است و دولت فلسطینی در آن دخالت ندارد اما بی تردید مذاکره با این رژیم همواره به نام تمام مردم فلسطین ادامه یافته است لذا در صورت ادامه یافتن مذاکرات سازش، چالش جدیدی متوجه جریان حماس خواهد شد.
4- حماس در ضعف ترین وضعیت خود تن به این توافق داده است. پرواضح است در دوره اقتدار مقاومت، این جنبش به دلایل مختلف از توافق با خودگردان (آن هم در شرایطی که در حال مذاکره با اسراییل است) بارها شانه خالی کرده بود.
5- از نقش مصر در این جریان نباید عبور کرد. تلاش دستگاه اطلاعاتی مصر برای ایجاد مصالحه در شرایطی که ژنرال السیسی خود را برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری و رهبری مصر آماده می کند، آشکار است. مصر نمی تواند نه اخوان المسلمین و نه حماس را نادیده انگارد. حوادث مکرر داخل مصر نشان می دهد که اخوان حذف شدنی نیست کما اینکه حماس در صحنه فلسطین نیز حذف شدنی نیست.
لذا لزوم انجام توافق می تواند یکی از شروط نظامیان مصر برای بقای حماسی ها در قاهره باشد. دستگاه اطلاعاتی مصر نیم نگاهی نیز به اوضاع امنیتی سینا دارد که در سایه توافق و مصالحه با عباس می تواند آرامش را به این منطقه برگرداند.
6- این توافق بدون تردید برگ برنده یی برای عباس و تثبیت حاکمیت خودگردان در دو بخش کرانه غربی و غزه و پذیرش رهبری محمود عباس توسط حماس محسوب می شود. این اقدام موجب می شود عباس در مذاکرات آینده اش با اسراییل از برگه قوی تری برخوردار باشد.
7- اما تهدیدات اساسی این توافق را مورد هدف قرار خواهد داد.
در درجه اول احتمال مانور سیاسی است. چنانچه احتمال برخورد عباس با حماس صرفا یک حرکت تاکتیکی برای کسب امتیاز بیشتر از اسراییلی ها باشد پس از مدت کوتاهی این مصالحه از هم فرو خواهد پاشید، ثانیا مشکلات کهنه امنیتی بین دو طرف در حالی که تعداد بی شماری از نیروهای مقاومتی حماس در زندان های محمود عباس در کرانه غربی به سر می برند و از سویی عباس نسبت به تحویل برخی از آنان به رژیم اسراییل متعهد شده است، آینده این توافق را می تواند با ابهام جدی مواجه سازد.
منبع : روزنامه اعتماد
نظر شما