مریم جمشیدی : جوابی که این سوال می تواند داشته باشد آنقدر مهم است که تمام نگاهها به این سفر و مذاکرات پیش رو معطوف شده و به خصوص غرب منتظر است تا ببیند نتیجه دیدار وزیر دفاع ایران با همتای روسی اش چه خواهد بود.
موشکهای اس-300 در حال حاضر از پیشرفته ترین مدل تجهیزات نظامی دینا در بخش سامانه های موشکی ضد هواپیما و ضدموشک در جهان محسوب می شود که می تواند همزمان تا 100 هدف را ردگیری و به 12 هدف شلیک کند . تهران نیز به منظور افزایش قدرت نظامی اش به خصوص برای محافظت از تاسیسات هسته ای نطنز و نیروگاه بوشهر ، درصدد داشتن موشکهای اس300 بوده است. اما آمریکا و هم چنین اسراییل به صراحت مخالفت خود را با در اختیار ایران گذاشته شدن این سامانه اعلام کرده اند.
روسیه یکی از تولید کنندگان موشکهای مورد نظر است و دی ماه سال گذشته بود که مصطفی محمد نجار وزیر دفاع از تحویل سامانه مدرن موشکی «اس 300 »به کشورمان خبر داد. وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح این خبر را در حاشیه مراسم بهره‌برداری از دو طرح دفاعی اعلام کرد و افزود : سامانه اس 300 در قالب قراردادی که در گذشته با روسیه منعقد شده تحویل ایران خواهد شد.
وی در عین حال هیچ اشاره ای به زمان تحویل این موشکها نکرد و گفت بعداً اعلام خواهد شد. اعلام این خبر آنقدر سرو صدا به پا نکرد که اظهارات چند ماه بعد اسماعیل کوثری نماینده مجلس واکنش ساز شد. نایب‌رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس در گفت‌وگویی با ایرنا گفت که ایران سرانجام موفق شده است پس از سال‌ها مذاکره با روس‌ها، موافقت آنها را برای ارسال سامانه دفاعی اس 300 به ایران جلب کند و این سامانه دفاعی قرار است در امتداد مرزهای ایران نصب شود. سخنان کوثری بلافاصله با اعتراض دولت آمریکا مواجه شد که نسبت به این اقدام روسیه انتقاد کرد. مقامات آمریکایی اعلام کردند اطلا‌عاتی در اختیار دارند که نشان می‌دهد کوثری حقیقت را می‌گوید. با این حال، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه در یک کنفرانس مطبوعاتی با بیان این که مسکو سامانه اس 300 را به ایران ارسال نکرده است، صراحتا این خبر را تکذیب کرد. البته در اواخر سال 2007، سازمان فدرال همکاری های فنی و نظامی روسیه نیز رسماً اعلام کرده بود که این کشور در حال حاضر مسئله عرضه اس-300 به ایران را بررسی نمی کند و البته این خبر متناقض با خبری بود که مهدی صفری" معاون وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد مبنی بر این که تهران امکان خریداری سیستم های پدافند موشکی اس-300 از مسکو را بررسی می کند.
در میان این همه اظهارات ضد و نقیض درباره ارسال و دریافت موشک اس300 به ایران ، اما یک موضوعی به گفته منابع خبری مسجل بود و آن قطعی شدن چنین معامله ای بود.در همین راستا علاوه بر انکه یکی از مقام‌های ارشد اطلاعات نظامی آمریکا به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت چنین معامله‌ای در حال انجام است ، شرکت دولتی صادرات تسلیحات روسیه نیز این خبر را تایید کرد، اما حاضر نشد به زمان تحویل موشکهای اس-300 به تهران اشاره کند.
اینک سردار نجار به مسکو رفته تا همان طور که پیش از عزیمت در گفت و گو با خبرنگاران تاکید کرد قصد دارد تا درباره خرید تسلیحات نظامی با مقامات روسی مذاکره کند. این مذاکره شامل خریداری سامانه پیشرفته پدافند هوایی اس300 نیز می شود هر چند که بعید به نظر می رسد مسکو تمایلی به انجام چنین معامله ای داشته باشد . چرا که در شرایط بوجود امده میان روسیه و آمریکا ، کرملین ترجیح خواهد داد با نپرداختن به موضوعی که می تواند مذاکراتش با کاخ سفید درباره استقرار سامانه موشکی آمریکا در اروپا را تحت تاثیر قرار دهد ، منافع خود را تامین کند .چند روز قبل آمریکا پیشنهادی وسوسه انگیز به روسیه داد.بدین شکل که حاضر است در صورت دریافت کمک بیشتر مسکو برای مقابله با برنامه هسته ای ایران، طرح استقرار سیستم موشکی در نزدیکی مرزهای روسیه را تغیر دهد و حتی از آن صرفنظر کند. مقامات روسی اگرچه این دو مقوله را بی ارتباط باهم دانستند اما اعلام آمادگی کردند حاضر به انجام هر مذاکره ای در این خصوص هستند. حال وزیر دفاع ایران در مسکو است و هرگونه مذاکره ای برای فروش اس300 به تهران شرایط را به ضرر روسیه تغییر خواهد داد و مانع پیشبرد مذاکرات واشنگتن - مسکو درباره سامانه موشکی اروپا خواهد شد که کرملین آن را تهدیدی جدی علیه امنیت خود می داند. به همین خاطر تامشخص شدن وضعیت این مساله ؛ روسیه قطعا عجله ای برای عرضه موشک اس300 به ایران ندارد و بعید است که پس از دیدار وزیر دفاع ایران با همتای روسی اش، چیزی تغییر کند. لذا در مذاکراتی که نجاردر این سفر خواهد داشت طرفین فقط درباره عرضه سایر تسلیحات روسی به نتیجه قطعی دست خواهند یافت و تهران نیز به ناچار مجبور خواهد بود تا زمان انجام رایزنی های روسیه با دولت جدید آمریکا بر سر سامانه موشکی اروپا با همان چهار واحد موشکی S-300PT که در اختیار دارد ، با تهدیدات احتمالی مقابله کند ویا همان طور که قبلا 2 واحد از این چهار موشک رااز بلاروس خریداری کرده ، بازهم به سراغ بازار قبلی برودو بقیه نیاز نظامی خود را از بازار دیگری تهیه کند .
نظر شما