واحدمرکزی خبر نوشت:

هافینگتون پست نوشت سیاست های ارتجاعی عربستان در خاورمیانه، نفوذ سه کشور ایران، ترکیه و پاکستان را افزایش می دهد.
به گزارش مونیتورینگ خبرگزاری صدا و سیما، این پایگاه اینترنتی، در مطلبی با عنوان « چرا بحران یمن ممکن است قدرت خاورمیانه را از عربستان سعودی به سمت ایران، ترکیه و پاکستان سوق دهد» به قلم گراهام ائی فولر نوشت، آیا کسی ایده ژئوپلیتیکی جنگ سرد با عنوان «کشورهای شمالی» را به یاد می آورد؟ ایده ای که به سه کشور ترکیه، ایران و پاکستان (و گاهی افغانستان) به عنوان کشورهایی اشاره داشت که در مرز جنوبی اتحاد جماهیر شوروی قرار داشتند و از نظر غرب به عنوان سدی در برابر تهاجم این کشور به سمت جنوب و خاورمیانه، به شمار می رفتند. آیا این امکان وجود دارد که ما بار دیگر شاهد شکل گیری «یک بلوک شمالی» باشیم، بلوکی که در عین حال این بار، در برابر روسیه متحد نیست، بلکه از بسیاری جهات روابط گرمی را با روسیه، چین و دیدگاه های ژئوپلیتیکی اوراسیایی نشان می دهد.
بحران یمن ممکن است عامل شکل دهی به چنین تحولی باشد. اگر چنین تصور کنیم، این ایران است که به نظر می رسد تکه ها را به هم نزدیک می کند تا ائتلافی تازه را در خاورمیانه شکل دهد.
اقدام عربستان سعودی در ایجاد یک ائتلاف سنی برای جنگ با «تهدید شیعه و ایران» در یمن و خلیج فارس، اخیرا دو ضربه عمده خورد: حضور نیافتن ترکیه و پاکستان به عنوان شرکایی در عملیات نظامی عربستان در یمن، پس از وعده اولیه آنها برای حضور در این ائتلاف.
البته روشن است که ترکیه، ایران و پاکستان، همگی کشورهای غیرعرب خاورمیانه هستند. اما زمانی که از «ردیف شمالی» صحبت می شود، منظور ما بلوک عرب در برابر غیرعرب نیست. اختلاف ها بیشتر ایدئولوژیکی و ژئوپلیتیکی و برخاسته از نسخه های متفاوت از آینده است که امکان دارد موجب بازآفرینی نقشه ژئوپلیتیکی خاورمیانه شود. «کشورهای شمالی» ممکن است شکل گرفته باشند تا یک بلوک قدرت غیررسمی جدید را شکل دهند که بلندپروازی های جسورانه، ارتجاعی و جدید ریاض را در منطقه به چالش می گیرد.
اکنون دو روایت مختلف از کشمکش یمن باهم رقابت می کند. سعودی ها برای شکل دادن به یک ائتلاف سنی گسترده و جسورانه به منظور مهار کردن تهدید امپریالیستی شیعی- ایرانی تبلیغ می کنند که فرض می شود در عراق، سوریه، لبنان، خلیج فارس و اکنون در یمن، خود را نمایان کرده است.
ریاض نگران است، ایران به زودی از یک کشور تحت تحریم های آمریکا به کشوری تبدیل شود که خود را یک نقش آفرین مشروع در سطح منطقه می داند. از نظر عربستان، واشنگتن دیگر یک نیروی ضد ایرانی قابل اتکا به شمار نمی رود.
اما یک روایت دیگر منبع متفاوتی از نگرانی سعودی ها را مطرح می کند، نگرانی که نه از اختلافات مذهبی که از اهداف سیاسی انقلاب ایران، نشات می گیرد. اهدافی که ضد سلطنتی است(مجلس ایران، فعال تر و مستقل تر از تقریبا همه کشورهای عربی است) و چالشی مستقیم برای جهت گیری بلندمدت سیاسی و نظامی آمریکا در خاورمیانه است، همچنین حمایت قوی ایران از آرمان فلسطینیان برای ریاض نگران کننده است. در خیابان های کشورهای عربی، بیشتر افراد ایران را به علت استقلالش و اینکه واشنگتن را به چالش کشیده است، می ستایند.
ترکیه و پاکستان همراه با ایران، از نظر نهادهای مدنی و ساختار اقتصادی خود، به عنوان کشورهای «مدرن» منطقه ظاهر می شوند. این کشورها از نظر هویت های ملی نیز با کشورهای عربی خاورمیانه تفاوت دارند. هر سه کشور از قومیت های مختلف تشکیل شده است اما مشروعیت هویت ملی در بین آنها اساسا با چالش همراه نیست، گرچه اقداماتی برای رفع نارضایی برخی جمعیت های اقلیت، همچنان ضروری است. در بین کشورهای عربی فقط مصر است که یک هویت منطقه ای قوی دارد اما نسخه این کشور نیز نه دیگر اسلام گرایانه است نه مبتنی بر ملی گرایی عربی؛ نه دموکراتیک است نه سوسیالیستی است.
منطقه به چیزی فراتر از دیدگاه ائتلافی و ارتجاعی سنی- سعودی برای آینده نیاز دارد. موافقت روسیه و چین با سیاست های ژئوپلیتیکی غیرمداخله جویانه کشورهای شمالی، قدرت و نفوذ این کشورها را بیشتر افزایش می دهد. چنین بلوکی یک نسخه غیرعربی روشن برای خاورمیانه در زمانی دارد که جهان عرب خود را از دسترسی هر نسخه و رهبری سازنده ای محروم می بیند.
عرب ها ممکن است میل نداشته باشند به غیرعرب ها گوش بسپرند،‌اما آنها خود برای چشم انداز جهان عرب، گزینه های چندانی ندارند. این امید وجود دارد که واشنگتن نیز در این ائتلاف عربی «ضد انقلابی» به عنوان مبنای سیاست آتی آمریکا در این ناحیه، گرفتار نخواهد شد.

4949

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 411197

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
5 + 11 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 1
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام A1 ۱۶:۱۰ - ۱۳۹۴/۰۲/۰۵
    0 0
    نمیدونم چرا دوست دارین به زورم که شده مارو هم ردیف این کشورها بکنین.بابا اونا خودشونو با بهتربنها مقایسه میکنن و مارو اصلا تحویل نمیگیرن.