فهیمه حسنمیری: حتما به ياد داريد؛ پرونده خونهای آلوده، یكی از مهمترین پروندههای قضایی ایران در دهه 60 كه همچنان ادامه دارد و ماجرا ختم نشده است. در آن زمان، ورود خونهای آلوده به كشور از طریق شركت «مریو» انجام شد؛ شرکتی فرانسوی که در سالهای۱۳۶۱ تا ۱۳۶۴ با صادر کردن خونهای آلوده به ایران منجر به انتقال ویروس بیماری ایدز (HIV) و ابتلای عدهای از بیماران هموفیلی به این ویروس شد. زن و مرد نداشت، كوچك و بزرگ هم. خانوادههایی را داغدار فرزندشان كرد و قرنطینه و مشكلات مالی و تهمت و طردشدن از اجتماع را هم برایشان به همراه داشت.
مادر مسعود هفت ساله هنوز هم با بغض از آن روزها یاد میكند: «اصلا نمیدانستیم این بیماری چه بیماری پیچیده و خطرناکی است. مردم هم نمیدانستند از چه طریقی این بیماری منتقل میشود و همه ما را طرد میکردند چون فکر میکردند با یک معاشرت ساده هم ممکن است مبتلا شوند. بعد از فوت مسعود نزدیکترین افراد خانواده هم از ما دوری کردند.» یا محمد سیراوند، كه ميگويد: «ما رنجهایی کشیدهایم که جبرانپذیر نیست. برادرم حسین که بر اثر تزريق خون آلوده، به اچ آی وی مثبت مبتلا شده بود در سال 89 فوت کرد، پدرم به خاطر رنج ناشی از مرگ برادرم سکته کرد و سه سال زمینگیر بود تا فوت کرد. مادرم با سختی ما را بزرگ کرد و به خاطر سختیهایی که کشید، در امینآباد بستری شد. من هم زندگی نمیکنم بلکه با مرگ دست و پنجه نرم میکنم. چطور میتوانند یک روز از زندگی ما را تصور کنند که این همه سختی کشیدهایم و زندگیمان به خاطر این اشتباهها و کمکاریها از بین رفته است؟»
اینها تنها دو نمونه از صدها خانوادهای است كه در اثر غفلت و كمكاری مسئولان وقت سازمان انتقال خون و وزارت بهداشت، جان خود و عزیزانشان به خطر افتاد. روند طولانی دادگاه، مشكلات سر راه غرامت گرفتن، شكایت نكردن ایران از شركت فرانسوی، عذرخواهی نكردن مسئولان وقت وزارت بهداشت از این خانوادهها، موضوعات دردناكی بودند كه در تمام این سالها زندگی را به كام این خانوادهها تلخ كردند؛ اما درد این خانوادهها وقتی شدت گرفت كه خبردار شدند دولت احمدینژاد اجازه داده شركتی به نام سنوفی اونتیس در ایران فعالیت كند. شركتي كه درواقع همان «مریو» است. اقدامي كه در آن زمان بدون جار و جنجال انجام شد و حتي با اعتراضهايي هم كه صورت گرفت، آب از آب تكان نخورد و كسي «دلواپس» نشد. جالب است كه همزمان با سفر فابیوس، وزیر خارجه فرانسه در زمان ماجرای خونهای آلوده، «دلواپسان» كه تا آن زمان، سراغی از پرونده بیماران خونهای آلوده نمیگرفتند، ناگهان وارد عرصه شدند.
اين عده كه اوضاع را برای مخالفت با اقدامات دیپلماتیك دولت مناسب دیدند، ناگهان زبان گویای بیماران و بازماندگان پرونده خونهاي آلوده شدند و از كسانی مایه گذاشتند كه خودشان با سفر این مقام رسمی به ایران مشكلی نداشتند؛ ازجمله علی صابری، وكیل قربانیان پرونده خونهای آلوده كه گفت: «از لوران فابیوس، در کدامیک از مجامع بین المللی و در دادگاههای ایران شکایت شدهاست که بخواهد در جایگاه متهم قرار بگیرد؟! لوران فابیوس به عنوان نمایندگی از دولت فرانسه به کشورمان سفر میکند و ما باید متوجه شویم که در این حادثه آیا دولت فرانسه مقصر بوده یا آن شرکت خصوصی که خونهای آلوده را به ایران آورده است؟! آیا دولت فرانسه با این شرکت شریک یا دخیل بوده یا خیر؟!»
اين وكيل دادگستري همچنين بيان كرد: «اینکه بگوییم نباید به لوران فابیوس اجازه داده میشد تا به ایران سفر کند چرا كه متهم است درست نیست. من از به کار بردن این واژهها ابا دارم برای اینکه کلمه متهم، یک بار معنایی دارد و من به عنوان یک حقوقدان نمیتوانم از این واژه استفاده کنم.»
دلواپس هستهای نیستم، دلواپس بیماران پرونده خونهای آلودهام
با همه اينها، درست است كه نمیتوان اتفاقاتی كه رخ داده را فراموش كرد و بسیاری از افراد معتقدند حالا كه روابطمان با كشورهای دیگر از جمله فرانسه بهتر شده، بهترین فرصت است كه غرامت این بیماران گرفته شود. نوید نامور، مستندساز، یكی از این افراد است. او كه فیلم «چند قطره خون» را با محوریت خونهای آلوده ساخته و با خانوادههای قربانی در این رابطه صحبت كرده است، به خبرآنلاین میگوید حالا بهترین فرصت است كه مسئولان كشورمان وارد عمل شده و همانطور كه كشورهاي ديگر از مسببان اين حادثه غرامت گرفتند، ما هم خواستهمان را مطرح كنيم.
این فیلمساز با بیان این كه «همواره در حیطه فیلمسازی خودم را از خط کشیهای سیاسی و جناحبندیها جدا کردهام»، گفت: وزارت بهداشت فعلی هیچ تقصیری در ورود داروها یا آسیبهای رسیده به بیماران و بازماندگان ندارد اما من از دولت فعلی و وزیر محترم بهداشت درخواست میکنم از بیماران این واقعه دردناک و بازماندگانشان عذرخواهی شود، هیچکس تا امروز از این بیماران حتی عذرخواهی نکرده است و شاید این موضوع كمی از دردهای آنها بكاهد و بدانند مسئولان برای آنها اهمیت قائلند و مسائلشان را پیگیری میكنند.
نامور با درخواست از دولت برای پیگیری غرامت تاكيد كرد: این شرکت یک بیماری مهلک را وارد ایران کرده است. تا پیش از آن ما هیچ مورد بیماری ایدز نداشتیم. دولت ما سالانه کلی هزینه مبارزه با این بیماری میکند و از سوی دیگر برای آگاهی مردم تیزر و فیلم و آگهی میسازد تا آمار این بیماری بیش از این بالا نرود. خواسته من از آقای وزیر و دولت محترم این است که حتما برای گرفتن غرامت این بیماران و حتي غرامت دولتي اقدام کنند. درد و رنج این بیماران و بازماندگانشان با پول هرگز جبران نمیشود اما پرداخت غرامت و عذرخواهی کمی آرامشان میکند.
او درباره روند ساخت فیلم مستند «چند قطره خون» نیز گفت: ساخت فیلم واقعا سخت بود و همین دو خانوادهای از قربانیان هم كه حاضر شدند با ما صحبت کنند واقعا جسارت کردند. درباره تابویی صحبت می کنیم به نام ایدز. یک بیماری منحوس که متاسفانه افراد را به شکلی ایزوله میکند و مردم را از اطرافشان پراکنده میکند. حتی برخی از این بیماران عنوان میکنند نزدیکترین فامیلهایشان نیز از بیماری آنها خبر ندارند. ما با یکی از خانوادهها برای مصاحبه هماهنگ کرده بودیم اما روزی كه میخواستیم برای انجام گفتگو برویم با ما تماس گرفتند و گفتند حاضر به همکاری نیستند چون اقوامشان از اين موضوع خبر ندارند و نميخواهند از طريق اين فيلم متوجه شوند.
آنها که سوءاستفاده کردند
نامور كه در درگيريهاي سياسي، اكران فیلمش متوقف شد، از اين كه پرونده بيماران خونهاي آلوده به دستاويزي سياسي براي عدهاي تبديل شد، اظهار تاسف كرد و گفت: 10 روز پیش وقتی موج حمایت از بیماران و قربانیان این پرونده با ورود فابیوس به ایران به راه افتاد هر جناحی به نفع خودش از این جریان بهرهبرداری کرد. حتی فردی درست دو روز پیش از آمدن آقای فابیوس به ایران اعلام کرده بود «من وکیل بینالمللی این پرونده هستم»! من وقتی حرفهای این فرد را شنیدم حیرت کردم. خبر کاملا کذب بود و رسانهها نیز سریع خبر را حذف کردند. وکیل این پرونده آقای صابری هستند و پرونده اصلا وکیل بینالمللی ندارد. اقدام کذب این فرد حتی پیگرد قانونی دارد. از طرف دیگر یکی از رسانههای اصلاحطلب خبر زده بود «فرهنگسرای انقلاب قرار بوده فیلمي از شخصی به نام نوید نامور را نمایش دهد اما نمایش فلیم لغو شده» جالب است که من را با کارنامه مشخص «شخصی به نام نوید نامور» نوشته بودند و به من لقب دلواپس داده بودند. از سوی دیگر رسانههای اصولگرا که تا پیش از آمدن فابیوس به ایران حتی یک خط از فیلم من ننوشته بودند یکمرتبه دلسوز و حامی شدند و عنوان کردند «نمایش فیلمی که اسناد یک جنایت غربی را فاش میکرد لغو شد»! این دوستان تا آن روز کجا بودند؟ چرا در زمان اکران فیلم اصلا حضور نداشتند؟ چرا حتی یک خط خبر یا مطلب در مورد فیلم در رسانهشان منعکس نکرده بودند؟ متاسفانه در روزهاي اخير و پس از سفر فابیوس به ایران رسانهها هرچه خواستند درباره من نوشتند و مرا به «دلواپس» بودن نیز متهم کردند. من همین جا اعلام میکنم دلواپس این قربانیان و بیماران هستم اما دلواپس هستهای نیستم.
این فيلمساز كه تا كنون دو فیلم مستند درباره بيماران هموفيلي و خونهاي آلوده ساخته، با مقصر دانستن مسئولانی كه تاكنون برای احقاق حق این بیماران كوتاهی كردهاند، گفت: وزارت امور خارجه وقت در آن سالها اعلام كرد همه کشورهای آسیب دیده در حال گرفتن غرامت هستند و ما هم میتوانیم غرامت بیمارانمان را دریافت کنیم اما وزارت بهداشت هیچ کاری انجام نداد. ما حتی در فیلم نشان دادیم اسناد مرتبط با این پرونده در وزارت بهداشت کاملا ناپدید شده است یعنی هیچ سندی از خرید داروها، جوابی که شرکت فرانسوی داده و ... وجود نداشت. واقعیت این است دولت ایران سالهاست این پرونده را به طور کامل رها کرده است. وقتی شرکت فرانسوی خودش اعلام میکند محصولات آلوده بوده چرا باید وزارت بهداشت وقت در سربرگهای رسمی اعلام کند چنین چیزی صحت ندارد؟
نوید نامور، در پايان حرفهايش، به اقداماتی كه حالا میشود انجام داد اشاره كرد: در حال حاضر این شرکت آمادگی خود را برای پرداخت غرامت اعلام کرده و اگر مسئولان پیگیری كنند میتوان به این مطالبه رسید. ضمن این كه سوال دیگری كه در این جا وجود دارد این است كه چرا باید به شركتی كه سابقهاش در زمینه دارویی مثبت نیست باز هم اعتماد كرد؟ دردآور است شرکتی که بیماریهای مهلک را وارد کشور ما کرده با نام جدید مجددا وارد کشور شود. این شركت با موافقت مسئولان دولت قبل دوباره فعالیت پخش دارو را در در ایران از سر گرفت. این شرکت اخلاق پرشکی و انسانی رارعایت نکرده و خونهای آلوده به ایران و سایر کشورهای جهان فرستاده و موجب رنج و سختی و زجر هزاران انسان بیگناه شده است. به نظر میرسد جا دارد وزارت بهداشت درباره این موضوع وارد عمل شده و به احترام قربانیان خونهای آلوده و به خاطر حفظ سلامت مردم، تدبیری در این زمینه انجام دهد.
47234
نظر شما