واکنش های جهانی به صدور حکم بازداشت عمر البشیر

حکم بازداشت رئیس جمهور سودان علی رغم هشدارهای صادر شده از سوی کشورهای عربی و آفریقایی سرانجام از سوی دادگاه بین المللی لاهه صادر شد.

صدور این حکم در حالی است که نهادهای بین‌المللی و کشورهای عربی و آفریقایی مدت ها است درباره به خطر افتادن صلح در منطقه دارفور در صورت صدور حکم بازداشت عمر البشیر، به دادگاه کیفری بین‌المللی هشدار داده بودند.

لوئیس مورینو اوکامبو، دادستان کل دادگاه کیفری بین‌المللی لاهه مردی است که در ظاهر پشت پرونده البشیر قرار داد و چندی پیش صدور حکم بازداشت البشیر به اتهام جنایت جنگی در منطقه دارفور  در غرب سودان را از این دادگاه خواستار شده بود.

با این همه این حکم صادر شد و البته تا کنون واکنش های گسترده ای در میان کشورهای آفریقایی، عربی و مسلمان به همراه داشته است.

بر اساس حکم صادر شده از سوی دادگاه بین المللی لاهه عمر البشیر، در خصوص نسل کشی و قتل عام مردم دارفور مقصر و متهم به جنایت جنگی است و باید در دادگاه بین المللی محاکمه شود. حکم صادر شده از سوی دادگاه بین المللی در هر فرودگاه بین المللی که نیروهای سازمان ملل در آن فعال باشند قابل اجرا است.

با این همه بسیاری از دول جهان نسبت به صدور این حکم واکنش هایی نشان داده اند و مردم سودان نیز از روز گذشته تا کنون در اعتراض به آن به خیابان ها ریخته اند که بزرگترین این اعتراضات امروز پنجشنبه پنجم اسفند در قالب یک تظاهرات گسترده در خارطوم به نمایش درآمد.

از سوی دیگر مقام سودانی نیز در این خصوص اظهاراتی کرده اند. از آن جمله وزیردادگستری سودان حکم بازداشت عمرالبشیر را توطئه علیه این کشوردانست. عبدالباسط سبدرات دادگاه کیفری بین المللی را متهم کرد که به شاهدان دروغین از شورشیان در مقابل امتیازات و اموال تکیه کرده و آلت دست آمریکا شده است.

استفاده سیاسی از دادگاه
یک مقام سودانی دیگر نیز با اعتراض به حکم لاهه، گفت که ازدادگاه بین المللی استفاده سیاسی شده است. عبدالرحمان ابراهیم الخلیفه مشاور رئیس جمهور سودان درباره صدور حکم بازداشت عمر البشیر در دادگاه کیفری بین المللی ، گفت در این حکم هیچ مسئله غافلگیرکننده ای وجود نداشت زیرا از قبل برای این حکم برنامه ریزی شده و کاملا قابل پیش بینی بود. وی افزود قدرتهای غربی از این موضوع در رسانه ها حداکثر استفاده را خواهند کرد و اوکامپو دادستان کل دادگاه کیفری بین المللی تلاش خواهد کرد تا خود را قهرمان عدالت نشان دهد و این در حالی است که وی اجازه داد از این دادگاه استفاده سیاسی شود.

واکنش اتحادیه آفریقا
اتحادیه  نیز حکم بازداشت البشیر را تهدید کننده صلح سودان دانست. این اتحادیه اعلام کرد که حکم بازداشت رئیس جمهوری سودان صلح در این کشور را تهدید می‌کند. جان بینگ، رئیس کمیسیون اتحادیه آفریقا گفت: شرایط عدالت نمی‌تواند به ضروریات صلح بی‌توجهی کرده و‌ آن را نادیده بگیرد.

وی افزود: اقداماتی در شورای امنیت سازمان ملل متحد برای تعلیق و تعویق احکام پیگرد مطابق اساسنامه دادگاه کیفری بین المللی اتخاذ می‌شود.

وزیران امور خارجه کشورهای عربی در بیانیه‌ای در پایان نشست اضطراری خود در قاهره، درباره آثار خطرناکی که ممکن است صدور حکم احتمالی بازداشت البشیر ،بر روند صلح در دارفور داشته باشد، هشدار دادند.

این بیانیه بر مخالفت کامل وزیران خارجه عرب با همه تلاش‌ها برای سیاسی کردن مبانی عدالت بین‌المللی و مخالفت با هرگونه معیارهای دوگانه در اجرای اصول حقوقی مستحکم و برگرفته شده از قوانین بین‌المللی و همچنین مخالفت با هرگونه تلاش برای تضعیف حاکمیت کشورها و وحدت، امنیت، ثبات و چهره‌های سرشناس حاکمیت ملی آنها تاکید کرد.

تصمیم دادگاه بی ارزش است
در همین حال عمر البشیر نیز  یک روز پیش از اعلام تصمیم دادگاه کیفری بین‌المللی درباره درخواست دادستان کل این دادگاه برای صدور حکم بازداشت وی تاکید کرد: تصمیم دادگاه کیفری بین‌المللی درباره درخواست برای صدور حکم بازداشت من ارزشی ندارد.

عمر البشیر در سخنرانی خود در جمع هزاران شهروند سودانی به مناسبت افتتاح سد مروه  گفت: هر گونه تصمیمی که دادگاه کیفری بین‌المللی صادر خواهد کرد، برای ما بی ارزش است و سرنوشت آن نظیر تصمیمات گذشته خواهد بود.

وی تاکید کرد: وقتی قطعنامه 1706 (شورای امنیت درباره استقرار نیروهای بین المللی در منطقه دارفور در سال 2006 میلادی) صادر شد به آنها گفتیم که آن را در کوزه بگذارند و آب آن را بخورند و الان به آنها می‌گویم که باید آماده شوند تا این کار را مثل گذشته انجام دهند.

سوء استفاده شورشیان
در پی صدور حکم بازداشت البشیر، گروه شورشی موسوم به عدالت و مساوات در منطقه دارفور،در غرب سودان گفت که مذاکرات با خارطوم برای رسیدن به صلح در دارفور را متوقف خواهد کرد.