به گزارش خبرآنلاین سفر به ژاپن به همان اندازه که تاثیرات قابل بحثی را در ابعاد مختلف سیاست خارجی به همراه داشته، در داخل کشور نیز با واکنش های مختلفی مواجه بود.
اثرات این سفر در داخل کشور بیشتر از هر عرصه دیگری در حوزه فعال سازی بسترهای همکاری هسته ای ایران و ژاپن به بحث گذاشته شد اما در کنار این موضوع ظاهرا همچنان بحث دیپلماسی پارلمانی و رفت و آمدهای هدف گذاری شده لاریجانی به کشورهای صاحب نفوذ در مسائل منطقه و موضوع هسته ای ایران ذهن و فکر بسیاری از منتقدان را به خود مشغول داشته است و این بحث قدیمی که لاریجانی دیپلماسی را با خود به مجلس برد و گوی سبقت را از دولت و دستگاه وزارت خارجه ربود، همچنان دامنه دار است.
باید گفت که علی لاریجانی تجربه دیپلماسی موفق را با دبیری شورای عالی امنیت ملی و مسئولیت اداره مذاکرات هسته ای نشان داد و جای تردید نداشت که او با این سوابق و تجربیات، زمانی که راهی مجلس شود و مسئولیت قوه مقننه را بر عهده گیرد، حساسیت ویژه ای به بخش سیاست خارجی نشان دهد.
همین روال نیز طی شد و درست همزمان با اوج گیری انتقادات - از جوانب مختلف- به دیپلماسی دولت نهم، لاریجانی در صدر قوه مقننه قرار گرفت و آغاز تجربه تمرکز بر مباحث سیاست خارجی را در کنکاش و رایزنی های مختلف برای تعیین اعضای کمیسیسون امنیت ملی و سیاست خارجی شاهد بودیم.
در طول دوران فعالیت مشترک مجلس هشتم و دولت نهم سفرهای خارجی لاریجانی بسیار هدفمند و با دست آورد بود و اکنون نیز در دولت دهم علی رغم حجم بالای رفت و آمدهای دیپلماتیک وزیر خارجه به کشورهای مختلف همچنان شاهدیم که سفرهای برنامه ریزی شده رئیس مجلس به مراتب می تواند دامنه نفوذ و اثرگذاری بیشتری در مباحث اولویت دار سیاست خارجی ایران داشته باشد.
گرچه مجموعه مجلس، دیپلماسی پارلمانی را مکملی مفید و مثبت برای دیپلماسی دولتی ارزیابی می کنند و نقد منتقدان مبنی بر رقابت مجلس و دولت در مسائل سیاست خارجی نقدی خلاف واقع است اما به نظر می رسد که بازتاب گسترده سفرهای خارجی لاریجانی به دلیل ضعف و ناتوانی دستگاه وزارت خارجه کشورمان در پیگیری اهداف تعاملی در بعد منطقه‌ای و بین المللی بیشتر جلوه گر شده است.
دیپلماسی پارلمانی فرایندی طبیعی و مهم در تعامل کشورها با جهان پیرامونشان است و بعضا موانع و خط قرمزهای دولتی را در پیگیری اهداف ملی نیز پیش رو ندارد و علی لاریجانی پیش تر نیز ظرفیت‌های بارز قوه مقننه ایران برای فعالیت در عرصه سیاست خارجی را با سفرهای زنجیره ای خود به کشورهای عربی و اروپایی به اثبات رسانده است.
بسیاری از تحلیل گران سفر رئیس مجلس به ژاپن را هم در بعد هسته ای و هم در ارتباط با مسائل تعاملی ایران با کشورهای تاثیر گذار موثر ارزیابی کرده اند. اینجاست که برای صاحب نظران حوزه دیپلماسی این دغدغه دو چندان می شود که چرا این گونه سفرها کمتر در قوه اجرایی کشور که مسئول دیپلماسی رسمی جمهوری اسلامی است با سفرهای متعدد اما محدود دولتی به کشورهایی فاقد اعتبار و نفوذ بالای بین المللی جایگزین شده است؟
این سوالی مهم اما بی پاسخ مانده است و دولت علی رغم تجربه دست آوردهای دیپلماتیک چهار سال گذشته تمایلی به تغییر روش برای چهار سال بعدی در ارتباط با سیاست خارجی نشان نداده است. در عین حال شاهدیم که برخی اقدامات مثبت در عرصه سیاست خارجی با برخوردهایی از نوع تخریب مواجه می شوند به این ترتیب که اگر مجلس در بعد تعاملی و رایزنی های مثمر ثمر با دنیای پیرامون گام بر می دارد، برخی رئیس مجلس را به تجدید نظر در این فرایند فرا می خوانند.
شاید بد نباشد که پیش از واکاوی اقدامات مجلس و دولت به اهمیت پیگیری منافع ملی در سطوح مختلف نظام توجه شود و این گونه خواهد بود که دیگر نقدها معطوف به دیدگاه ها و جناح ها نخواهد بود و منافع ملی است که اولویت اول است.
نظر شما