آیت الله مظاهری: پژوهش های حوزه در مقابل مطالبات نسل جوان کم است

آیت‌الله مظاهری، امروز در دیدار حجت‌الاسلام والمسلمین عماد، معاون پژوهش حوزه‌های علمیّه به همراه جمعی از مسئولان پژوهشی حوزه، با اشاره به اهمیّت و جایگاه برجسته تحقیق و پژوهش در حوزه‌های علمیّه، فعالیّت‌های انجام شده در این خصوص، طی سال‌های پس از انقلاب اسلامی را ارزشمند خوانده و گفت: اگرچه پیشرفت حوزه‌های علمیّه در امر پژوهش چشمگیر بوده است، امّا این ترقّی و پیشرفت در مقایسه با انتظارات اسلام عزیز و قرآن کریم و مطالبات دنیای معاصر و نسل جوان از حوزه و روحانیّت، هنوز کم است و همچنان باید مورد توجّه و اهمیّت بیشتری قرار گیرد.

ایشان در ادامه، توجّه به فقه سنّتی را پایه و اصل ثابت در مسائل آموزشی و پژوهشی حوزه‌های علمیّه دانسته و خاطرنشان ساخت: فعالیّت‌های چشمگیر پژوهشی که نمود آن را در تعدّد کتب، نشریّات و مقالات تخصّصی ملاحظه می‌کنیم، علامت رشد و حیات حوزه‌های علمیّه است، امّا نهادهای حوزوی و به خصوص متصدّیان امور آموزش و پژوهش در حوزه‌ها باید مراقب باشند که توجّه به مسائل گوناگون، آنان را از اهتمام به محوریّت آموزش و پژوهش حوزه‌ها که همان فقه سنّتی است، باز ندارد.

این مرجع تقلید با اشاره به موضوع افت علمی حوزه‌ها، در تبیین معنای افت علمی، تصریح کرد: افت علمی حوزه‌ها که اکنون موجب نگرانی است، به این معنا نیست که حوزه‌ها و روحانیّون فعالیّت علمی ندارند یا پیشرفت و ترقّی آنان در زمینۀ تولید علم بی‌فایده بوده است، بلکه منظور ما از افت علمی این است که متأسفانه به پایه و ریشۀ دروس حوزوی که همان فقه سنّتی است، کمتر توجّه شده و جهت‌گیری برنامه‌های آموزشی و پژوهشی آن طور که مورد انتظار است به رشد و ارتقاء و تقویت فقه سنّتی منجر نشده و این مسأله‌ای است که در دراز مدّت برای بنیۀ علمی و حیات حوزه‌های علمیّه خطرناک است.

معظّم‌له بر اهتمام لازم به مقدّمات فقه سنّتی نیز تأکید کرده و افزود: تقویت بنیۀ ادبی طلاب در سطح مقدّمات و نیز جدّیت در فهم و درک مناسب و عالمانه از دروس سطح عالی از مصادیق اهتمام به فقه سنّتی هستند.

آیت‌الله مظاهری، برنامه‌ریزی و اقدام در جهت احیای سنّت‌های حسنه و فراموش شدۀ تعلیم و تعلّم در حوزه‌های علمیّه را برای تقویت بنیۀ پژوهشی طلّاب و حوزه‌ها، ضروری و اجتناب‌ناپذیر خوانده و تأکید کرد: سنّت‌هایی نظیر پیش‌مطالعه، مطالعه، مباحثه، تقریرنویسی و اظهارنظر و بیان اشکال در دروس، که متأسّفانه متروک شده است، باید به طور جدّی در حوزه‌های علمیّه احیاء گردد و بدون احیای این سنّت‌های سلف صالح، فعالیّت‌های پژوهشی با همۀ قداستی که دارد، از عمق و کیفیّت لازم برخوردار نخواهد شد و لذا مثمر ثمر نخواهد بود.

ایشان در بخش دیگری از بیانات خود از علم اخلاق به عنوان یکی از ارکان عالی حوزه‌های علمیّه نام برده و اظهار داشت: قرآن کریم، کتاب اخلاق و پیامبر عظیم‌الشّأن اسلام(ص)، معلّم آموزشی و تربیتی بشریّت هستند و از این جهت اهتمام به گسترش و ترویج علمی و عملی اخلاق در حوزه‌های علمیّه، به معنای حقیقی کلمه، واجب است.

معظّم‌له در این زمینه افزود، فقه سنّتی با همۀ اهمیّت و قداستی که دارد، در سایۀ موضوع اخلاق و معنویّت به کار می‌آید؛ به این معنا که فقه سنّتی بدون اخلاق، به جز وزر و وبال و شقاوت، چیزی به همراه نخواهد داشت.

این مرجع تقلید با تأکید بر ضرورت گسترش فعالیّت‌های آموزشی و پژوهشی در زمینۀ اخلاق، خاطرنشان ساخت: باید با کمک گرفتن از افراد متخلّق به اخلاق الهی در حوزه‌های علمیّه، زمینۀ تحقیق و پژوهش در موضوع اخلاق و نیز تربیت عملی طلّاب در پرتو قرآن و عترت، بیش از پیش فراهم شود.

/6262