بر اساس محاسبات ارایه شده در این گزارش، هزینه ماهانه خانوار نمونه 4 نفره که در قالب الگوی بهینه مصرف کند و با فرض تورم صفر، 129 هزار و 30 تومان افزایش می یابد. به همین نسبت هزینه خانوار 6 نفره که در مدل دولت به عنوان مبنای محاسبه است، 193 هزار و 545 تومان رشد خواهد کرد.
پیش بینی سال 89
دولت برای اجرای قانون هدفمند سازی یارانه در سال اول، در قالب لایحه بودجه سال جاری خورشیدی از مجلس درخواست در نظر گرفتن اعتبار 40 هزار میلیارد تومانی کرده بود. مطابق قانون 50 درصد این اعتبار یعنی 20 هزار میلیارد تومان باید به صورت یارانه میان مردم توزیع می شد. اما مجلس مجموع این اعتبار را تا 20 هزارمیلیارد تومان کاهش داد تا در سال 89 دولت قادر به توزیع 10 هزارمیلیارد تومان یارانه نقدی باشد. آخرین اخبار هم نشان می دهد که توافق مجلس و دولت بر اجرای قانون بر مبنای درآمد 20 هزارمیلیارد تومانی است. البته اگر دوره زمانی اجرای قانون به 6 ماه کاهش یابد، برآورد یارانه نقدی ماهانه خانوارها که در زیر محاسبه شده دو برابر خواهد شد ولی به دلیل افزایش شتاب رشد قیمت ها برآیند آن چندان تغییر نخواهد کرد.
حال اگر مطابق وعده احمدی نژاد این میزان یارانه به تناسب درآمد خانوارها توزیع شود، با فرض محاسبات مرکز آمار که دهک های متوسط به طور میانگین 1.75 برابر دهک های اول تا چهارم درآمد دارند و سه دهک بالا به طور متوسط 2 برابر دهک های میانی درآمد داشته باشند، آن گاه هر خانوار 6 نفره عضو دهک اول تا چهارم به طور متوسط ماهانه حدود 135 هزار تومان یارانه دریافت می کند. خانوارها 6 نفره خوشه دوم نیز ماهانه به طور متوسط 66 هزار تومان یارانه و خانوار6 نفره خوشه سوم حدود 33 هزار تومان یارانه خواهد گرفت.
رشد یک پنجم هزینه ها
در واقع مصوبه مجلس در خصوص بودجه هدفمندکردن یارانه ها بدین معناست ک دولت باید افزایش پنج ساله قیمت ها را در دستور کار خود قرار دهد. بر این اساس اگر دولت به طور دقیق این افزایش یک پنجم را در سال اول اجرای قانون هدفمندکردن یارانه ها اجرا کند، رشد هزینه خانوار 6 نفره به میزان یک پنجم 193 هزار و 550 تومان فوق الذکر افزایش می یابد. یعنی چیزی در حدود 38 هزار و 710 تومان افزایش 20 درصدی قیمت کالاهای مشمول حذف یارانه ها در سال اول اجرای قانون به هزینه خانوارها خواهد افزود.
بنابراین با توزیع یارانه بر پایه درآمد خانوارهای دهک های اول تا چهارم به طور متوسط 28.7 درصد افزایش می یابد و مازاد درآمد حدود 97 هزارتومانی برای آنها ایجاد می شود. رشد درآمد دهک های میانی کمتر از 9 درصد خواهد بود و مازاد درآمد آنها نیز کمتر از 20 هزارتومان. دهک های درآمدی بالا هم با کسری بودجه کمتر از 5 هزارتومان در ماه مواجه خواهند شد. به همین نسبت آستانه تحمل دهک های پایین بیش از سایر دهک ها خواهد بود.
توزیع مساوی یارانه در سال 89
حال اگر دولت تصمیم بگیرد تا اعتبار 10 هزار میلیارد تومانی را به طور مساوی بین 60 میلیون متقاضی دریافت یارانه نقدی توزیع کند، سرانه هر فرد در ماه حدود 13 هزار و 800 تومان خواهد بود. بدین ترتیب هر خانوار6 نفره در ماه 83 هزار و 300 تومان یارانه دریافت خواهد کرد. این در شرایطی است که هزینه آنها در ماه حدود 38 هزار و 710 تومان افزایش خواهد یافت. البته هر چند که در صورت اجرای این شیوه توزیع یارانه آستانه تحمل تورم از سوی دهک های پایین کاهش می یابد ولی نباید فراموش کرد که با توجه به حضور اکثریت روستایی در این دهک ها، سهم مصرف اقلام گرانتر از جمله بنزین، برق، آب و گاز در سبد مصرفی آنها کمتر است، به همین دلیل قدرت خرید این دهک ها بیش از اندازه محاسبه خطی بالا می رود. در مقابل سایر دهک ها به واسطه سهم بالاتر مصرف اقلام گرانتر یارانه ای و سهم پایین تر اقلام ارزان تر همچون نان، برنج و شیر در مواجهه با کاهش بیشتر قدرت خرید در صورت وقوع رشد نرخ تورم رو به رو می شوند.
نظر شما