چرا کودتای 15 جولای ترکیه نافرجام ماند؟

سجاد عبادی

در سه سال اخیر نارضایتی گروه‌های سیاسی موجب شد که روند دموکراسی در داخل احزاب سیاسی تا جایی با مشکل روبه‌رو شود.

یکی از این احزاب و افرادی که به حاشیه رانده شد، جنبش گولن بود که رهبری آن را «فتح‌الله گلن» به عهده داشت اردوغان در کنار نهادهای دولتی و وابسته به حزب «عدالت و توسعه» ده‌ها میلیون حامی در میان توده‌ مذهبی‌های کمتر تحصیل‌کرده و بی‌شکل دارد و در مقابل، شبکه‌ی گولن «جنبش خدمت» حدود پنج میلیون سمپاتِ سازمان‌یافته‌ی پرنهاد (حدود دوهزار مدرسه، هزاران دَرسانه - حلقه‌های خانگیِ خوانشِ «رسايل نورِ» سعید نورسی -، صدها خیریه، پرمخاطب‌ترین روزنامه‌ها - از جمله زمان - و رسانه‌های آنلاین و تلویزیونی، چندین دانشگاه و شبکه‌‌ی انسانی‌ای قدرتمند در بخش خصوصی اقتصاد و قضات و ارتشیان و بروکرات‌های ترکیه). چندین ماه پیش و زمانی که گفته شد عملکرد رئیس‌جمهوری ترکیه به سمت دیکتاتوری گام بر ‌می‌دارد، مباحثی کلید خورد که احتمال داده می‌شد یک به هم‌ریختگی در فضای داخلی ترکیه به وجود آید.

چراکه عملکرد اردوغان در مواجهه با ارتش این کشور، سیاست دور کردن ارتش از ساختار و بدنه سیاسی ترکیه بود. از زمان روی کار آمدن اردوغان به رسانه‌ها میدان داده نشد و احزاب سیاسی تا حدود زیادی در حاشیه و به زیر فشار قرار گرفتند. حتی چند ماه پیش شاهد بودیم که لایحه‌ای مبنی بر محدود کردن اختیارات نمایندگان پارلمان این کشور توسط وی تصویب شد که البته بازخوردهای منفی زیادی داشت.


الف) در سطح کودتاچیان
1- عملکرد ضعیف کودتاچیان در 2 ساعت آغازین کودتا (شکست در زمینه دستگیری سران سیاسی، شکست در قبضه کامل رسانه ها، شکست در کنترل فضای مجازی، شکست در قطع ارتباط ماهواره ای)
2- دو دستگی و تقسیم ارتش به دو گروه اکثریت مخالف یا منفعل در برابر کودتا و اقلیت مصمم اما کم رتبه و ناهماهنگ
3- کمیت و کیفیت پایین عوامل انسانی کودتا

ب) در سطح نظام حزبی
1- یکپارچگی نظام حزبی در مخالفت با کودتا
2- عدم حمایت احزاب مخالف از کودتاچیان
3- تعمیق دموکراسی و توسعه سیاسی در نظام حزبی ترکیه

ج) در سطح دولت ترکیه
1- استفاده هوشمندانه دولت از فضای مجازی برای مقابله با کودتا
2- جسارت اردوغان در زمینه عدم خروج از کشور و حتی بازگشت به یکی از نقاط کانونی بحران برای حفظ روحیه عمومی و ارتباط با حامیان
3- عملکرد موثر پلیس و ژاندارمری در مقابله با کودتاچیان ارتشی

د) در سطح جامعه ترکیه

1- حضور گسترده مردم در کف خیابانها و ابراز حمایت قاطع از دولت
2- ترجیح عمومی دولت اردوغان بر عقده گشایی های سیاسی، اجتماعی، قومی و ...
3- رضایت نسبی مردم از عملکرد یک و نیم دهه ای حزب عدالت و توسعه در زمینه های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی

و ) در سطح بین الملل
1. عدم حمایت دولتهای منطقه و حتی مخالف از عوامل کوتا
2. وضعیت به هم ریخته امنیتی منطقه و اروپا و فرار از آشوب و ترس
3. حمایت عمومی از دموکراسی و پرهیز و از خشونت و حرکات غیرقانونی

ه) در سطح رسانه ها
1- حضور و عملکرد موثر رسانه های بخش خصوصی در مخالفت با کودتا پس از تسخیر رادیو و تلویزیون دولتی
2- نقش تعیین کننده فضای مجازی همراه (فیس تایم، سکایپ) در حفظ ارتباط و روحیه دولت و حامیان آن
3- عدم بیطرفی اصحاب رسانه در برابر کودتاچیان

4949

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 558393

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
7 + 1 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 3
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام IR ۱۰:۱۵ - ۱۳۹۵/۰۴/۳۰
    15 3
    مقدمه تا حد زیادی اطلاعات ناقص یا غلط می دهد و بیشتر انعکاس ادعاهای مخالفان حزب عدالت وتوسعه است تا مقدمه ای بی طرفانه. ولی در ادامه، عوامل شکست کودتا نسبتا خوب دسته بندی و ذکر شده اند. همین عوامل شکست کودتا نشان می دهد که ادعاهای مقدمه علیه اردوغان نمی تواند خیلی درست باشد.
  • بی نام A1 ۱۰:۵۶ - ۱۳۹۵/۰۴/۳۰
    0 6
    آیا این همه دلایل مختلف که بخش قابل توجهی از آنها هم مربوط به جامعۀ ترکیه است را کودتاچیان نمی دانسته اند و بدون پیش بینی و بی مطالعه و بی برنامه اقدام به کودتا کرده اند ؟
  • بی نام IR ۱۱:۳۰ - ۱۳۹۵/۰۴/۳۰
    7 1
    دلیل اصلیش این بود که مردم واقعا نه صوری و شعاری و تبلیغاتی پشت حکومت بودند