يكي از قديمي ترين بناهاي دوره اسلامي كه قدمتش به هزاريكصد سال قبل برمي گردد ، مسجد جامع ني ريز است؛ مسجدي كه در محله بازار اين شهر واقع و به سبك معماري ساسانيان ساخته شده است. اين بناي مذهبي كه با گذشت 11 قرن هنوز كاربري اش حفظ شده، داراي ويژگي هاي خاص معماري و تزئينات منحصربه فرد است كه مي توان به ايوان هلالي شكل آن و كتيبه سنگي در محراب مسجد اشاره كرد به طوري كه بر محراب اين ايوان تاريخ هاي 633، 460 و 560 نگاشته شده كه بيانگر مرمت اين بنا در دوره هاي تاريخي ديلمي، سلجوقي و خوارزمشاهيان است.
همچنين اين بنا در سال 1089 هجري قمري نيز مرمت شده كه اين تاريخ با دو بيت شعر بر كتيبه اي بر سردر مسجد نگاشته شده است.
يكي از ويژگي هاي اين بناي تاريخي، مناره مسجد است كه متعلق به ساختمان اوليه آن مي باشد و در گوشه شمال غربي مسجد قرار دارد. اين مسجد سال 1312 به شماره 192 در فهرست ملي به ثبت رسيده است.
با اينكه پرونده مرمتي مسجد جامع ني ريز هرساله گشوده مي شود و با اعتبارات محدودي كه به آن اختصاص مي يابد مورد مرمت و بهسازي قرار مي گيرد اما آن طور كه برخي از فعالان حوزه ميراث فرهنگي مي گويند ، قسمت ضلع شرقي بنا در آستانه تخريب قرار دارد و چنانچه عمليات مرمت و بهسازي بنا انجام نشود به طور حتم با نخستين باران پائيزي و يا زمستاني، اين ضلع از مسجد دچار آسيب جدي و جبران ناپذيري خواهد شد.
در اين رابطه حميدرضا هادي رئيس اداره ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري شهرستان ني ريز با تاكيد بر اينكه ضلع شرقي مسجد جامع اگر مرمت نشود به طور كامل تخريب خواهد شد، گفت: در حال حاضر اين ضلع از بنا 30 درصد تخريب شده كه اميد است امسال بتوانيم پرونده مرمتي آن را باز كنيم.
وي اضافه كرد: هرساله اعتباري براي مرمت بناهاي تاريخي- ثبتي شهرستان به ويژه مسجد جامع ني ريز اختصاص مي يابد به طوري كه سال گذشته مبلغ 70 ميليون تومان براي مرمت اين بنا در نظر گرفته شد.
هادي ادامه داد: امسال نيز طبق برنامه ريزي ها، مبلغ يكصد ميليون تومان براي مرمت مسجد جامع در نظر گرفته شده است.
وي با بيان اينكه براي مرمت كامل ضلع شرقي مسجد جامع ني ريز به 300 تا 400 ميليون تومان نياز است، افزود: هم اينك بخش شمالي بنا با نظارت كامل كارشناسان ميراث فرهنگي استان مرمت شده اما عمليات مرمت ضلع شرقي به محض اختصاص اعتبارات مورد نياز آغاز خواهد شد.
رئيس اداره ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري شهرستان ني ريز اضافه كرد: متولي مسجد جامع ني ريز، اداره كل اوقاف و امور خيريه است و به دليل تاريخي و ثبتي بودن بنا، مرمت اين اثر مذهبي از سوي ميراث فرهنگي استان انجام مي گيرد.
وي ادامه داد: با توجه به ويژگي هاي اين اثر تاريخي- مذهبي، گردشگران ورودي به شهرستان از مسجد جامع ديدن مي كنند و اين اثر به يكي از جاذبه هاي گردشگري ني ريز تبديل شده است.
راه اندازي موزه روباز سنگ هاي تاريخي ني ريز تا آخر شهريور
وي در بخش ديگري از اين گفت وگو از آغاز عمليات اجرايي فاز دوم موزه تخصصي ني ريز خبر داد و گفت: تكميل محوطه آب نما و راه اندازي موزه سنگ هاي تاريخي روباز شهرستان در كنار موزه تخصصي احمد ني ريزي در دست اجراست.
به گفته هادي، اين عمليات تا آخر شهريورماه به پايان خواهد رسيد.
رئيس اداره ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري شهرستان ني ريز اضافه كرد: با توجه به اينكه سنگ هاي تاريخي متعددي در شهرستان شناسايي شده و وجود دارد اين موزه مي تواند محل مناسبي براي نمايش اين آثار باشد.
هادي گفت: اين سنگ هاي تاريخي كه بيشتر سنگ هاي قبور است متعلق به دوره هاي تاريخي صفوي و قاجار است.
۴۷۴۷
نظر شما