ابوالحسن علوی‌طباطبایی: در سال 1947 کمیته بررسی فعالیت‌های ضد آمریکایی مجلس نمایندگان آمریکا به سرکردگی سناتور جوزف مک‌کارتی از طریق کنگره دست به تحقیقات وسیعی در مورد فعالیت مخالفان و نفوذ عوامل چپ‌گرا در صنعت سینما زد و در وهله اول جماعت فیلمنامه‌نویسان هالیوود را هدف قرار داد.
کمیته پس از پژوهش‌های مقدماتی به این نتیجه رسید که گروهی از نویسندگان فیلمنامه‌ها که گرایشات کمونیستی دارند، به استودیوهای مختلف نفوذ پیدا کرده و از طریق نویسندگی تبلیغات کمونیستی را به فیلم‌ها تزریق کرده‌اند. کمیته برای 19 شاهد خودی (مطلوب) و 19 شاهد غیرخودی (نامطلوب) در صنعت سینما احضاریه فرستاد.
11 نفر از 19 متهم احضار شدند تا در مورد همکارانشان شهادت بدهند، اما 10 نفر از آنها از همکاری با کمیته فعالیت‌های ضدآمریکایی خودداری کردند. این افراد که به 10 هالیوودی شهرت یافتند، متهم شدند که به کنگره اهانت کرده‌اند، در نتیجه همگی آنان از استودیوها و اتحادیه‌های صنفی اخراج شدند. از آن پس هیچ کس در هالیوود حاضر نشد کاری به آنها رجوع کند.
جان هیوستن کارگردان معروف که علاوه بر نویسندگی رئیس اتحادیه صنفی کارگردانان نیز بود، در همان زمان، آن دوره را عصر مصیبت‌باری نامید که واقعاً موجب سرافکندگی ملت است. او علناً از استودیوها و خط‌مشی سیاسی طرفداران «فهرست سیاه» انتقاد می‌کرد و حاضر نشد به درخواست اتحادیه سوگند وفاداری را بر زبان بیاورد و بارها و بارها جک وارنر را سرزنش کرد که چرا از گروه 10 نفره که شش تن از آنها فیلمنامه‌نویسان برادران وارنر بودند، پشتیبانی به عمل نیاورده است.
آغاز جلسات استماع دادرسی در مورد رخنه کمونیست‌ها در صنعت سینما در سال 1947. جی پارنل اسمیت، رئیس کمیته فعالیت‌های غیرآمریکایی (نماینده جمهوری‌خواه از نیوجرسی) در حال سوگند دادن یک بازرس کمیته است. در سمت چپ او ریچارد نیکسون از اعضای مهم کنگره آمریکا (نماینده حزب جمهوری‌خواه از ایالت کالیفرنیا) قرار دارد که بعداً رئیس‌جمهور شد.
تهیه «فهرست سیاه» از اشخاص مظنون موجب شد که ده‌ها نفر و سرانجام صدها نفر از هنرمندان بزرگ و نامدار گوشه عزلت اختیار کنند و فضایی از ارعاب و سرکوبی در صنعت سینما به وجود آمد. اوضاع نابسامان اقتصادی صنعت سینما نیز به این بحران دامن می‌زد.
عقیده کمیته بر این بود که فیلمهای آمریکایی متضمن تبلیغات کمونیستی هستند. دور شاری (1980 ـ 1905) تهیه‌کننده، فیلمنامه‌نویس، نمایشنامه‌نویس و کارگردان در آرک او و مترو گلدوین مه‌یر و نویسنده آثار معروفی چون خشم جنگل (33)، شهر بزرگ (37) و شهر پسرها (38) به واسطه گرایش‌های سیاسی و عقیدتی‌اش و با توجه به فضای ملتهب هالیوود و به طور کلی سراسر آمریکا در دورانی که به عنوان یکی از رؤسای اجرایی مترو فعالیت داشت، به عنوان کسی که تمایلات شبه کمونیستی دارد، شهرت یافت.
او از اواخر 1947 از چهره‌های شاخص کمیته و جلسات بازجویی بود، ولی در همان زمان نیز با مه‌یر که عقاید لیبرالی او را نقطه ضعفی در محسنات اخلاقی و شغلی‌اش می‌دانست، به جنگ و ستیز برخاسته بود. در کمپانی آرک او فیلمی زیر نظر شاری به نام آتش متقاطع ساخته شده بود که یک تریلر جنایی، بحث‌انگیز و پربیننده بود و به طور تلویحی به جریانات یهودستیزی دوران پس از جنگ در آمریکا اشاره داشت. نکات مطرح شده در آن فیلم مورد توجه یکی از اعضای کنگره به نام پارنل تامس و کمیته تحقیقاتش قرار گرفت و پرس‌وجوهای انجام شده درباره آدرین اسکات (تهیه‌کننده) و ادوارد دمیتریک (کارگران) ثابت کرد که آنها قبلاً به نوعی با حزب کمونیست آمریکا وابستگی و ارتباط داشته‌اند.
این دو در زمره 19 شاهد غیرخودی بودند که برگ احضاریه را دریافت کردند و دو تن از سه متهم غیرنویسنده‌ای به حساب می‌آمدند که سرانجام برای ادای شهادت به کمیته تحقیقات کنگره دعوت شدند. شاری نیز در آن جلسه دیدگاه‌های لیبرالی‌اش را مطرح کرد و از حقوق فردی مردم که توسط اصلاحیه اول قانون اساسی برای همه تضمین شده بود، به دفاع پرداخت. او با جسارت کامل گواهی داد که برای استخدام افراد کمونیست در کمپانی آرک او هیچ گونه سیاست خاصی را در نظر نداشته است و تا زمانی که ثابت نشده یک کمونیست قصد براندازی حکومت را با اعمال زور و خشونت و با روش‌های ضدقانونی داشته است، نمی‌توان بر هیچ اساسی از استخدامش خودداری کرد. مگر آن که لیاقت و صلاحیت کار مورد نظر را نداشته باشد.
سخنان او باعث دگرگونی جلسه کمیته و تحسین حاضران شد. او حتی اضافه کرد که تهیه‌کننده و کارگردان فیلم مذکور ضدرژیم نیستند و از عوامل خارجی نیز محسوب نمی‌شوند. سخنان او تا مدت‌ها بعد مورد تأیید مدیران سایر شرکت‌ها قرار گرفت، ولی کمیته چند هفته بعد اعلام کرد که قصد دارد به شدت با «گروه 10 نفره» برخورد کند و از تمام دست‌اندرکاران استودیوها خواست که صنعت سینما را از وجود کمونیست‌ها پاک کنند. در جلسات مشهور هتل والدورف استوریای نیویورک تصمیم گرفته شد که به اتفاق بیانیه‌ای صادر و افراد نفوذی کمونیست و «گروه 10 نفره» را محکوم کنند. کمیته تامس اعلام کرد که نام 79 کمونیست در استودیوهای مختلف را در اختیار دارد و همگی باید از صنعت سینمای آمریکا اخراج شوند.
10 نفر هالیوودی در سال 1948 به همراه وکلایشان پس از اعتراض به احضارهای خود: از سمت چپ ـ ردیف جلو: هربرت بابیرمن، مارتین پاپر، رابرت دبلیو کنی (وکلای دادگستری)، آلبرت مالتز، لسترکول / ردیف دوم: دالتون ترومبو، جان هاوارد لاوسون، آلوا بسی و ساموئل اورنیتز / ردیف عقب: رینگ لاردنر جونیور، ادوارد دیمیتریک، آدرنی اسکات پس از قبول نشدن استیناف آنها در دادگاه و محکومیت آنها به مدت یک سال زندان
اصولاً نویسندگان هالیوودی که به مسائل اجتماعی می‌پرداختند، همگی در معرض این اتهام بودند. جنگ سرد همچون یک باد یخی سراسر کشور را تا سواحل اقیانوس آرام درنوردید. جلسه‌های کمیته در سال 1947 هیجان و التهاب خاصی در سرتاسر کشور آمریکا ایجاد کرد. مثلاً اگر در فیلمی گفته شده بود «شریک هم باشید، دموکراسی همین است»، آن را جمله‌ای کمونیستی دانسته و عوامل اصلی را به کمیته احضار می‌کردند. تحقیقات کمیته برای همه اصناف سینما نتایج فاجعه‌آمیز داشت.
سکوت هالیوود را فرا گرفت، ولی مبارزات «گروه 10 نفره» علیه کمیته ادامه یافت تا آن که همگی به زندان‌های شش ماهه تا یک ساله و پرداخت یک هزار دلار محکوم شدند. محاکمه سایر هنرمندان و کارکنان هالیوود پس از آن دوباره ادامه یافت و تا سال 1954 حداقل 214 نفر از کارکنان هالیوود به جرم کمونیست بودن به جلسه فراخوانده شدند که 106 نفر از آنها نویسنده، 36 نفر بازیگر، 11 نفر کارگردان، چهار نفر تهیه‌کننده، شش نفر آهنگ‌ساز، چهار نفر نقاش تصاویر متحرک و غیره بودند.
بسیاری از آنها اخراج شدند و یا به سایر کشورها مهاجرت کردند. عده کمی از نویسندگانی که نامشان در فهرست سیاه آمده بودند، توانستند با استفاده از نام مستعار یا نام اشخاصی دیگر نوشته‌های خود را به فروش برسانند. در طول این سال‌ها تنها فیلمهای متوسط احتیاط‌آمیزی ساخته شدند، ولی همواره مبارزه ایدئولوژیک در هالیوود ادامه داشته است.
نظر شما