... و سرانجام اعتراف به رکود اقتصادی

رهام وزیری: در محافل اقتصادی اصطلاحی رواج دارد که می گوید اگر اقتصاد آمریکا عطسه کند ، اقتصاد دنیا پهلو به پهلو می شود.این گفته چندان هم بی ربط نمی نمایاند.اقتصاد 15 تریلیون دلاری ایالات متحده به تنهایی یک چهارم تولید ناخالص داخلی جهان را تشکیل می دهد و این کشور بزرگترین بازار مصرف جهان را داراست.بسیاری از کالاها و خدمات در کشورهای درحال توسعه و حتی کشورهای صنعتی به امید عرضه و فروش در بازارهای ایالات متحده تولید می شوند.
گروهی از اقتصاددانان مستقل آمریکایی در یک موسسه تحقیقاتی غیردولتی گزارشی را منتشر کردند که بازتاب های فراوانی در رسانه های جهان ، بازارهای سهام و بخش های مختلف اقتصادی داشت.این گزارش که وضعیت اقتصادی ایالات متحده را بررسی کرده است می گوید این اقتصاد ایالات متحده از دسامبر سال 2007 یعنی یک سال پیش تاکنون در رکود اقتصادی به سر می برد.این همان چیزی است که دولتمردان و مقامات اقتصادی ایالات متحده از اعتراف به آن بیم داشته و تا کنون از اعتراف به رکود خودداری کرده اند.موسسه ملی تحقیقات اقتصادی ایالات متحده که یک موسسه غیر دولتی اما معتبر استبا ارائه این گزارش کاخ سفید را نیز وادار به موضع گیری کرد.
تونی فراتو سخنگوی کاخ سفید ساعاتی پس از اعلام این گزارش محتوای آن را براساس دادهای درست و علمی ارزیابی کرده و از تکذیب آن خودداری کرد.با این همه عنوان داشت که این گزارش تغییری در رویکرد اقتصادی دولت در مواجهه با بحران اقتصادی ایجاد نخواهد کرد.براساس این گزارش اقتصاد ایالات متحده از نوامبر سال 2001 به مدت 73 ماه پی در پی رشد داشته و سرانجام از دسامبر 2007 وارد رکود اقتصادی شده است.این گزارش با اشاره به این نکته که رکودی که اکنون اقتصاد آمریکا در آن قرار دارد بزرگترین رکود پس از جنگ جهانی دوم است گفت:مدت زمان ادامه این رکود در زمان حاضر غیر قابل پیش بینی نیست.
این اقتصاددانان در تحلیل خود صرفا به تعریف رکود از دید اقتصاد کلان بر مبنای کاهش متوالی رشد اقتصادی در دوره های پیاپی اکتفا نکرده و دیگر متغییرهای اقتصادی را نیز مورد بررسی قرار داده اند.معیارهایی همچون نزخ تولیدات صنعتی ، نرخ بیکاری و متوسط درآمد افراد مورد بررسی قرار گرفته اند.در این گزارش بر این نکته تاکید شده است که کاهش فعالیت های اقتصادی در طول سال 2008 کاملا بر استانداردهایی که رکود اقتصادی را تبیین می کنند منطبق است.بر اساس اسن گزارش که نسخه ای از آن در اختیار بی بی سی نیز قرار گرفته است میزان بی کاری در آمریکا از دسامبر 2007 پیوسته در حال افزایش بوده است.میزان متوسط درآمد افراد نیز در این مدت کاهش پیدا کرده است.روند تولیدات صنعتی نیز چنین سرنوشتی را پشت سرگذاشته و اکنون به پایین ترین میزان از سال 1982 تاکنون رسیده است.
انتشار این گزارش اگرچه هنوز به تایید بانک مرکزی ایالات متحده یعنی مرجع رسمی اعلام شروع و پایان دوران رکود اقتصادی نرسیده است اما با توجه با اعتبار این موسسه باعث فرو ریختن بازارهای سهام شد.شاخص سهام صنعتی داوجونز به عنوان شاخص اصلی بورس نیویورک ساعتی پس از انتشار این گزارش یکی از بزرگترین سقوط های خود را تجربه کرده و به میزان 680 واحد سقوط کرد.به این ترتیب بار دیگر داوجونز در آستانه سقوط به زیر 8 هزار واحد قرار گرفت. خبر غوطه ور شدن اقتصاد ایالات متحده در رکود اقتصادی بازارهای سهام در شرق آسیا را نیز تحت تاثیر قرارداد. براین اساس شاخص نیکی در بورس توکیو با 533 واحد و شاخص هنگ سنگ در هنگ کنگ با 703 واحد بیشترین سقوط را داشتند.