ظرفیت خاک شیراز برای دفن مردگان تکمیل شد. باور نمی کنید؟ سری به دارالرحمه بزنید تا دلیلش دستتان بیاید. آن جا خیلی از درگذشتگان را در پیاده روها و فضاهایی که قبلاً فضای سبز بوده خاک کرده اند؛ و اکنون که دارالرحمه دیگر جاي پذیرش درگذشتگان را ندارد، قرار است شیرازی ها در جایی دیگر، خانه ابدی خریداری کنند.
این طور که گفته میشود، روزانه در شیراز، به طور میانگین 23 نفر به خاک سپرده می شوند. و هنوز انگار، مردم این شهر ترجیح می دهند درگذشتگان خود را در دارالرحمه به خاک بسپارند؛ گورستانی که دسترسی به آن ساده تر از آرامستان بهشت احمدی است اما شاید درگذشتگان آن آرامشی که می توانند در آرامستان بهشت احمدی داشته باشند را نتوانند در دارالرحمه به دست بیاورند.
چرا بهشت احمدی؟
سال 71، هنوز دارالرحمه ظرفیت قابل توجهی برای خاکسپاری در گذشتگان داشت که مسئولان شهر تصمیم گرفتند آرامستانی تازه در شیراز راه اندازی کنند.
سیل آن سال باعث شناور شدن جسدها در درون قبرها شده بود. پس از مدتی از میان زمین های موجود، زمین کنونی آرامستان دریمه برای ایجاد قبرستان جدید انتخاب شد؛ آرامستانی که ساخت آن 24 سال به درازا کشید تا اینکه چند هفته پیش «دریمه» افتتاح شد. اکنون، علیرضا سخایی، مدیرعامل سازمان آرامستانهای شیراز به سرویس گزارش «خبرجنوب» می گوید نامهای به هیئت امنای دارالرحمه فرستاده و خواسته خاکسپاری درگذشتگان در دارالرحمه برای همیشه متوقف شود؛ البته کسانی که از گذشته در آن منطقه قبر خریداری کرده اند، همچنان می توانند نسبت به خاکسپاری درگذشتگان خود اقدام کنند.
هر چند این طور که به نظر می رسد، هنوز تمایل شهروندان شیرازی به دارالرحمه بسیاری بیشتر از آرامستان بهشت احمدی است؛ دارالرحمه ای که دیگر جایی برای پذیرش جسم بی جان انسان ها ندارد و برای همین در پیاده روها، مناطقی که پیش تر فضای سبز بوده و اکنون خشکیده میت دفن کرده اند.
سخایی می گوید: «اینکه درگذشتگان تنها در آرامستان بهشت احمدی به خاک سپرده شوند عزم همگانی می خواهد».
این طور که معلوم است مشکلات آرامستان دارالرحمه کم نیست. برای نمونه، با اینکه سال هاست در شیراز سیل نیامده و خشکسالی گریبان فارس را گرفته، سطح آب در منطقه ای که دارالرحمه قرار دارد بسیار بالاست. طوری که با کندن 20 تا 30 متری زمین، می توان به آب رسید. اما آن طور که مدیرعامل سازمان آرامستان های شیراز می گوید، در آرامستان بهشت احمدی، تا 350 متری هم نمی توان به آب رسید؛ به خاطر خشکسالی آن منطقه. همین پایین بودن سطح آب در دارالرحمه باعث شده نگرانی های بهداشتی هم وجود داشته باشد.
اینک سخایی برای آن دسته از شهرونداني که میگویند آرامستان بهشت احمدی در نقطه دوری از شهر قرار گرفته چنین پاسخی دارد: «این آرامستان بهترین آرامستان کشور است؛ ضمن اینکه قانون به ما تکلیف می کند که آرامستان ها باید دست کم 10 کیلومتر از کلانشهرها فاصله داشته باشند و فاصله آرامستان دریمه 12.5 کیلومتر است».
خانه ای برای 200 سال
به سمت آرامستان دریمه راه می افتیم. تازگی 3 راه دسترسی به آن فراهم شده است. در واقع یکی از دلایل به تعویق افتادن افتتاح این آرامستان، همین کمبود راه دسترسی بود که اکنون به نظر می رسد بخشی از آن حل شده است.
یک راه دسترسی، استفاده از تونل شهرک سعدی است که سرداران را به جاده شیراز- بیضا وصل می کند. هرچند برای دسترسی آسان تر نیاز است که تقاطع دیگری، بولوار انتهایی تونل را به این جاده پیوند بزند؛ مسیر دیگر از بولوار نِیستان است که از شهرک سعدی می گذرد و مسیر آخر که مسیر رفت آن تازگی بازگشایی شده، کمی بالاتر از دروازه قرآن قرار دارد.
مسیر بازگشت آن هم در آستانه آسفالت شدن است و بهترین و کم ترافیک ترین مسیر برای دسترسی به این قبرستان به شمار می رود.
در ادامه مسیر، به تقاطع غیر هم سطحی می رسیم و از زیر گذر آن وارد آرامستان می شویم. ساختمان های آجری از دور نمایان می شود. این ساختمان های آجری شامل نمازخانه، سالن انتظار همراهان درگذشتگان، غسالخانه و تصفیه خانه می شود. به جلو درِ غسالخانه می رسیم. یک سمت غسالخانه زنانه و در سمت راست مردانه قرار دارد. در داخل غسالخانه چهار تخت است و روی آن دوش های آب قرار دارد تا مرده شوی سریع میت را بشوید، کفن کند و برای دفن به خانواده بسپارد. در کنار غسالخانه، سردخانه قرار دارد. سردخانه شبیه یخچال فریزرهای بزرگ است. در قسمت جنوبی آرامستان هم زمین های بایری قرار دارد که آماده است تا به اندازه دو قرن درگذشتگان را به ابدیت ببرد.
در واقع مسئولان میگویند، این آرامستان برای مدت 200 سال نیاز شیراز را برطرف میکند.
به قطعه 2 می رسیم. جایی که چند تن از درگذشتگان در آن جا به خاک سپرده شده اند. فاتحه ای می خوانیم و به سمت نمازخانه و سالن انتظار راه میافتیم. سالن انتظار جایی است که خانواده درگذشتگان میتوانند تا زمان غسل و کفن میت منتظر بمانند. همان جا تعدادی سرسره، تاب و دیگر اسباب بازی های کودکانه نصب شده تا بچه ها سرشان گرم بازی باشد و کمتر چشمشان به پدر و مادر گریانشان بیفتد.
در چشم انداز غربی قبرستان زمین بزرگ و بایری قرار دارد که قرار است به تفرجگاه عمومی تبدیل شود. البته تا آن روز هنوز زمان زیادی مانده اما سؤال این جاست که چرا مردم دارالرحمه را به آرامستان احمدی ترجیح می دهند؟
شاید دلیل اصلی آن فاصله 13 کیلومتری آرامستان احمدی تا شیراز باشد. طبق قانون، قبرستان باید از شهر دست کم 10 کیلومتر دور باشد؛ این فاصله به خاطر ملاحظات بهداشتی است.
روی زمین نمی مانیم
شمار آرامستان های شیراز به همین دو آرامستان دارالرحمه و بهشت احمدی خلاصه نمیشود؛ شیراز 32 قبرستان دارد؛ 4 قبرستان متعلق به باورمندان مذاهب الهي جز اسلام است و 28 آرامستان دیگر متعلق به مسلمانان. ضمن اینکه بیشتر این آرامستان ها برای خاکسپاری درگذشتگان هنوز جا دارد. دکتر حمید رضا قاسم پور، رئیس بهداشت محیط شهرستان شیراز به گزارشگر «خبرجنوب» می گوید اگر خاکسپاری ها به صورت بهداشتی صورت بگیرد، از این آرامستان ها خطری شیراز را تهدید نمی کند ولی واقعیت این است که برخی از این آرامستان ها، همچون آرامستان قصردشت یا چوگیا در نزدیکی درختان میوه ای ثمرده قرار گرفته اند.
این است که به باور مدیرعامل سازمان آرامستانهای شیراز، دفن درگذشتگان تنها در آرامستان دریمه، عزمی همگانی می خواهد؛ سخایی می گوید: «این قبرستان ها قدمت زیادی دارند و در زمان ایجاد آنها بحث بهداشت مطرح نبوده است ولی در مجموع اینکه مانند اصفهان بخواهیم تنها در یک مکان نسبت به خاکسپاری درگذشتگان اقدام کنیم نیاز به فرهنگ سازی دارد و نمی توان به سرعت این کار را کرد؛ ضمن اینکه بسیاری از این آرامستانها خصوصی هستند».
شماری از قبرستان های محلی در شیراز مانند قبرستان محله بزین و قبرستان قصردشت در جایی قرار گرفته که محل وزش باد غالب است؛ بادی که از شمال غرب وارد شهر میشود و از فراز قبرستان ها می گذرد و خاکی که از آن ها بر می خیزد را به داخل شهر می آورد؛ خاکی که شاید دچار آلودگی هایی هم باشد.
اما در آرامستان بهشت احمدی برای همه جا دارد؛ طوری که تا 2 قرن روی زمین نمی مانیم.
46
نظر شما