۰ نفر
۲۲ فروردین ۱۳۸۸ - ۱۰:۵۶

شادمهر راستین

تا پیش از آن که قانون کپی‌رایت جهانی شود، استفاده از یک تألیف بدون اجازه مؤلف، یک معضل بود. شادمهر راستین در گفت‌وگو با خبر ضمن بیان این مطلب گفت: در ایران چون قانون کپی‌رایت رعایت نمی‌شود، ما هنوز در دوران غیرقانونی بررسی کردن این مسئله به سر می‌بریم و مشکلاتی از این دست، با حکمیت و ریش‌سفیدی حل می‌شوند. چرا که قانون مدونی در این زمینه وجود ندارد بنابراین مسائل زیادی را درپی خواهد داشت.

راستین درخصوص حد و حدود اقتباس ادبی گفت: ایده اولیه، کوچکترین واحد فیلمنامه است. در طرح اولیه شخصیت‌ها، ماجرا و برخی ویژگی‌هایی که آن را از سایر طرح‌ها متمایز می‌کند، در آن لحاظ می‌شود اما هرچه کمتر از آن، دیگر اقتباس محسوب نمی‌شود.

وی در ادامه توضیح داد: مثلاً در فیلم «به همین سادگی» اسم دو شخصیت اول فیلمنامه با شخصیت‌های یک داستان دیگر یکسان بود، اما این هم‌گونگی نمی‌توانست مبنای یک شکایت باشد و مدعی نتوانست بر اساس این ادعا شکایتی طرح کند. چرا که مسائلی از این دست اتفاق محسوب می‌شود و نه اقتباس ادبی.

راستین همچنین تشریح کرد: ‌طرح اولیه در فیلمنامه مبناست البته در فیلم‌های اپیزودیک و کمدی‌هایی با شوخی‌های کلامی، فیلمنامه از ایده‌های متعدد کوچکی برخوردار است که آن هم دچار مشکلاتی چون سرقت ادبی و یا طرح می‌شوند.

وی درخصوص مسئولان پیگیری‌ استفاده‌های غیرقانونی از طرح‌های اولیه گفت: ارجاع دعوی‌های مربوط به حق تالیف فیلمنامه به شورای داوری خانه سینما واگذار شده است. درواقع از طرف وزارت ارشاد دعاوی حقوقی تالیف از وزارت دادگستری تحویل گرفته شده و به شورای داوری و از نظر قوه قضائیه تنها مرجع صلاحمند و قانونی برای رسیدگی به دعوی حق تالیف در فیلمنامه است.

قانون مالکیت و حق تالیف در ایران منوط به فیلمنامه نیست و نیاز به بازبینی‌هایی دارد چرا که پیش‌بینی نمی‌شد از تالیف بتوان درآمدی کسب کرد و نزدیک به نیم‌قرن است که ایده و طرح به عنوان یک سرمایه محسوب می‌شود. به همین دلیل قوانین آن هنوز به روز نشده است. وی درخصوص راهکارهایی که در ایران می‌توان به کار برد، گفت: مشکلاتی از این دست در مورد فیلم‌هایی اتفاق می‌افتد که بیشتر مطرح شده‌اند. برای فیلم‌های موفق همیشه این زمینه وجود دارد که افرادی مدعی شوند. در چنین شرایطی باید دید طرح آن در خانه سینما قانونی شده است یانه؟ نکته دومی که باید مورد توجه قرار داد این است که برای ارائه طرح به هر جایی در قرارداد زمان‌‌بندی کنیم که مثلاً آن دفتر می‌تواند به مدت یک سال راجع به آن طرح اظهارنظر کند و بعد از آن زمان، طرح، طرح آزاد محسوب می‌شود. اما اگر فرد بتواند ثابت کند ایده‌ای به صورت غیرمجاز مورد استفاده قرار گرفته است، می‌توان به دفاتری که آن طرح یا فیلمنامه به طور رسمی ارائه شده، ارجاع داد. در چنین شرایطی بهتر است نویسنده، رسیدکار را تحویل بگیرد. وی در ادامه گفت: سومین نکته آن است که اگر کسی فیلمنامه را نوشته، از هیچ تهدید و ارعابی کوتاه نیاید. چرا که فیلمنامه ثروت نویسنده و در مالکیت خصوصی وی است اما متأسفانه اقتباس غیرمجاز بیشتر از جانب کسانی رخ می‌دهد که به ثروت یک نویسنده که ایده‌های اوست، اعتقاد ندارند. یک نویسنده چیزی جز ایده‌ها و نوشته‌هایش ندارد.

خوشبختانه در شورای داوری خانه سیمنا اصولاً به اینکه ثروت نویسنده، نوشته‌ها و ایده‌های اوست، اعتنا می‌کنند. وی در پایان یادآور شد: ما زمانی از این مشکلات خلاص می‌شویم که قانون حق تألیف در ایران رعایت شود.

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید.
کد خبر 6305

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
2 + 6 =