به گزارش خبرآنلاین، کتاب «فرهنگ، مردم‌سالاری، توسعه» گفت‌گوهای سه‌گانه‌ای است که در فاصله سال‌های 1371 تا 1388 در فصل‌نامه «نگاه نو» منتشر شده و اکنون به کوشش علی میرزایی که خود انجام مصاحبه‌ها را بر عهده داشته که توسط نشر نگاره آفتاب منتشر شده است.
میرزایی در مقدمه‌ای کوتاه به این نکته اشاره می‌کند که در آن گفت‌وگوها به مقوله‌های فرهنگ، توسعه و مردم سالاری با توجه ویژه به ایران، پرداخته شده و از دیدگاه صاحب‌نظرانی بهره برده شده است که حرف‌هایی تازه، معتبر، قابل اعتنا و راه‌گشا دارند.
«مترجم: پیام رسان روح فرهنگ‌ها» عنوان گفت‌وگویی با عزت‌الله فولادوند است و حاوی مباحثی است که بازگو کننده تجارب و نظریات این مترجم است. بیشتر کتاب‌هایی که فولادوند به فارسی ترجمه کرده است به مباحث فلسفی باز می‌گردد. او گرایش خود به فلسفه را از آن رو می‌داند که پرسش‌های عمیق بشر، همواره مایه و بن فلسفی داشته‌اند. بحث درباره معادل گزینی اصطلاحات فلسفی، ساختن واژه‌های نو و حدود به‌کارگیری آن‌ها و روش خاص او در ترجمه، از موضوعاتی است که در گفت‌وگوی میرزایی با فولادوند پیش کشیده شده است.
«از رادیکالیسم سیاسی تا فعالیت‌های بنیادی فرهنگی» عنوان گفت‌وگو با داریوش آشوری است. آشوری در این مصاحبه ابتدا از مراحل زندگی، درس‌آموزی و فعالیت‌هایش سخن می‌گوید و کارهایی را برمی‌شمارد که به تعبیر خود او برای «کارآتر کردن زبان فارسی» انجام داده است. آشنایی با نام‌آورانی همانند احمد فردید، غلامحسین مصاحب و جلال‌آل احمد، که هر کدام بر ذهن و اندیشه آشوری اثر گذاشته‌اند، یا در برهه‌ای از زندگی هم سخن او بوده‌اند، از مواردی است که با خواننده گفت‌وگو در میان گذاشته شده است.
نجف دریابندری در گفت‌وگو با میرزایی، درباره ترجمه‌اش از کتاب «بیلی باتگیت» اثر دکتروف، سخن گفته است. حرف‌های دریابندری که آکنده از طنزی دلنشین و نکته‌بینانه است، خواننده را با زیر و بم ترجمه رمان‌هایی آشنا می‌کند که همانند «بیلی باتگیت»، زبانی پیچیده و چند لایه دارند. دریابندری در پاسخ به پرسش‌های میرزایی، درباره سبک نوشتاری دکتروف و تاثیری که او از «هکلبری فین» همینگوی گرفته است، سخن می‌گوید. درباره رمان و زاویه دید نویسندگان رمان و نیز کتاب‌هایی که خوانده است، نیز اشاره‌های خواندنی دارد.
مهدی سحابی در گفت‌وگویی با عنوان «ترجمه: فروتنانه‌ترین کار دنیا»، از نخستین سال‌های کودکی و دانش آموختگی‌اش سخن می‌گوید. پرسش و پاسخ‌ها پیرامون ترجمه و هنر نقاشی سحابی است؛ یعنی همان مباحثی که در حیطه تخصص او بوده است. سحابی درباره شیوه ترجمه‌اش مباحثی را پیش می‌کشد؛ اما در پاسخ‌گویی‌ها کوتاه سخن و گزیده‌گوست. با این همه نکته‌هایی را برشمرده است که به کار مترجمان خواهد آمد.
بررسی سبک و شیوه نمایشنامه‌نویسی «ایبسن» را در مصاحبه میرزایی با منوچهر انوار و در بخشی با نام «ایبسن شاعر، عروسکخانه، چالش ترجمه» می‌توان خواند. انوار مترجم کتاب «عروسکخانه» ایبسن است. او نکته‌هایی را درباره امکانات فراموش شده زبان فارسی یادآوری می‌کند و می‌گوید که هنوز باید کارکرد و گره‌های زبان فارسی را گشود. درباره شیوه ترجمه‌اش از کتاب ایبسن نیز تاکید می‌کند که سعی داشته است که الگوها و اصطلاحات زبان گفتار را با شیوه لفظ قلم پیوند بزند.
هر کدام از گفت‌وگوهای فراهم آمده در کتاب «فرهنگ، مردم‌سالاری، توسعه»، راه‌گشای بسیاری از مسایلی است که در اجتماع، اقتصاد، فرهنگ و هنر کنونی ایران محل بحث و بررسی است. کسانی که در این باره سخن گفته‌اند از تجربه و دانش کافی برای شناخت مسایل و ارایه راه حل برخوردارند.
نظر شما