اسماعیلی نوشته است : " مطبوعات در فرهنگ عمومی ناشناخته نیست و هر کس برداشتی از این واژه پربسامددرذهن دارد. این واژه از دیدگاه متخصصان ارتباطات و روزنامه نگاری هم دارای تعریف هایی است. اما آیا این برداشت های عرفی و یا تعریف های تخصصی تا چه اندازه اعتبار داشته و مثلاً در دادگاه موثر واقع خواهد شد؟ "
در مطلب وی می خوانید :
• ماهیت قانونی مطبوعات : از نظر تاریخی در بین قوانین مطبوعاتی که تاکنون در کشور ما تصویب شده است، نخستین قانون که تعریفی از «مطبوعات» ارائه می دهد، لایحه قانونی مطبوعات مصوب 15/11/1331 بوده و قوانین پیش از آن در این زمینه تعریف خاصی ارایه نداده‌اند؛ و «مطبوعات» را به معنای عام آن، یعنی تمام موارد چاپی نظیر کتاب وآگهی های تبلیغاتی( اعلانات)، بکار برده اند.
• تحلیل ماده یک قانون مطبوعات : همان گونه که از تاْمل در این ماده بدست می آید، برای تعریف مطبوعات از منظر قانونی باید حداقل به چهار عامل مهم توجه داشت. به بیان دیگر عناصر اصلی برای تحقق موضوع این قانون را می توان در این موارد خلاصه کرد؛ انتشار منظم، داشتن نام ثابت، ذکر تاریخ و شماره ردیف و سرانجام انتخاب زمینه فعالیت.
• اول- انتشار منظم : نخستین ویژگی مطبوعات از دیدگاه قانونگذار آن است که باید «به طور منظم» منتشر شوند. بنابراین، به رغم آنکه انتخاب هر یک از این فواصل زمانی به دارنده پروانه سپرده شده و تغییر آن هم با موافقت هیاْت نظارت بر مطبوعات بدون مانع است، رعایت فاصله زمانی منتخب، اجباری است. به طوری که بنابر ذیل ماده 16 قانون مطبوعات «عدم انتشار منظم نشریه در یک سال نیز اگر بدون عذر موجه (به تشخیص هیاْت نظارت) باشد، موجب لغو پروانه خواهد بود.»
• دوم- داشتن نام ثابت : انتخاب نام ثابت برای نشریه نیز، که باید از سوی متقاضی پروانه به هیاْت نظارت برمطبوعات پیشنهاد شود و به تاْیید آن برسد، از دیگر عناصر اصلی تعریف مطبوعات است.
• سوم- ذکر تاریخ و شماره ردیف : ذکر «تاریخ و شماره ردیف» نیز از دیگر عناصر لازم برای ورود به حوزه قانون مطبوعات است. بنابراین حتی اگر مجموعه ای به طور منظم و با نام ثابت و در زمینه ای مشخص، ولی بدون ذکر تاریخ و شماره ردیف چاپ و منتشر شود، از نظر حقوقی به رسمیت شناخته نمی شود و موضوع این قانون به شمار نمی رود. گر چه وجود تاریخ و شماره ردیف برای رعایت نظم و برخی جهات دیگر مفید و حتی ضروری است ولی به نظر می رسد ذکر آن به عنوان یکی از عناصر اساسی هویت مطبوعاتی خالی از وجه است؛ به ویژه آنکه این قانون از ذکر بعضی اوصاف و مشخصات مهم تر برای مطبوعات غفلت کرده است.
• چهارم- زمینه فعالیت معین : گفته شد که بر اساس ماده نخست قانون ، «مطبوعات در این قانون عبارتند از نشریاتی که ... در زمینه های گوناگون خبری، انتقادی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، کشاورزی، فرهنگی، دینی، علمی، فنی، نظامی، هنری، ورزشی و نظایر اینها منتشر می شوند.» متقاضی انتشار نشریه می تواند یک یا چند مورد از موارد فوق را به عنوان زمینه فعالیت خود انتخاب و به هیئت نظارت بر مطبوعات پیشنهاد کند. تغییر روش انتخابی با موافقت همان هیئت بلامانع است ولی تا چنین کاری صورت نگرفته است «مطالب نشریه باید مطابق و متناسب با روش های مندرج در پروانه انتشار باشد و نشریه مجاز به درج مطالب و مقالات خارج از روش های مذکور، که بر خط مشی کلی نشریه تاثیر بگذارد، نمی باشد.»
متن کامل این مطلب را اینجا بخوانید.
نظر شما