اينجا بازار نيست، خانه تازه عروسي است كه به نمايش گذاشته شده است! بانويي كه به كالاهايي كه به قول معروف همراه او كرده اند افتخار ميكند و فك و فاميلي كه در خانه او مانند فروشگاه راه ميروند و ميگويند هيچ چيز كم نگذاشته ايد؛ از گوشت كوب برقي بگير تا زعفران ساب، انواع و اقسام وسايل غير برقي، چند تخته فرش، سوزن خياطي و چندين رنگ نخ براي دوختن انواع و اقسام دكمه هايي كه شايد بيفتد!
شيشه هاي درب دار و سرويس قابلمه؛ انواع و اقسام سيني، سبدها و قوطي هايي كه از سبزي خشك لبریز است، چند دست پارچ و ليوان كه روي ميزهاي كوچك به نمايش گذاشته شده و انواع لوازم برقي كوچك و بزرگ با برندهايي كه عمدتاً خارجي هستند.
در سرويس بهداشتي را هم كه باز ميكني با فضايي گلباران مواجه مي شوي كه تعجب برانگيز است، گل هاي خشكي كه به محض گذاشتن پا در اين فضا له مي شوند!
حمام هم كه با شامپو و صابون خارجي و ليف و كيسه و همه چيزهاي ديگر تزيين شده است.
وارد آشپزخانه كه مي شوي از كنار درب يخچال كه توسط تماشاگر قبلي نيمه باز مانده چند مرغ كه به دوركمر و پاي آن روبان قرمز زده شده خودنمايي ميكند. آخر خانواده عروس بايد يخچال را پركنند و بعد تحويل عروس و داماد عزيز بدهند! خامه، پنير، شير، تخم مرغ هم براي صبحانه حاضر است و اگر يكي از آن ها نباشد يعني مادر عروس كم گذاشته و سهل انگار بوده است.
به اين خاطر كه بازديدكنندگان شايد در يخچال را بگشايند فريزر هم بهتر است از گوشت، مرغ و سبزي پر شود تا علاوه بر آن حداقل يكي دو ماه مايحتاج عروس و داماد فراهم باشد و آب در دلشان تكان نخورد! بيشتر زنها در خانه اين نوعروس زير چشمي هم كه شده همه وسايل آشپزخانه را ورانداز ميكنند، گويي كه مي خواهند كم و كسري احتمالي را به حافظه بسپارند و بعد مفصل به آن بپردازند.
چند دقيقه اي كه از ورود آن ها مي گذرد آن قدر عجيب وارد حريم خصوصي تازه عروس ميشوند كه كابينتها را دانه به دانه نگاه مي كنند و در حالي كه مبارك است مبارك است از زبانشان نمي افتد حدقه چشم هايشان مشاهده هيچ كالايي را از قلم نمي اندازد.
اين در حالي است كه مادر عروس كه تا كمر در قرض فرو رفته است دايم از دختر و داماد تحصيلكردهاش صحبت ميكند و ميگويد: «اين كه قابلشان را ندارد، شرمنده ايم». او چنان در اين مورد حرف مي زند كه گويي موظف بوده علاوه بر دخترش كالاهاي اساسي و غير اساسي بسياري را تهيه كند تا به همراه او به خانه بخت بفرستد!
در قسمت ديگري از اين قصه، زنان در حالي كه در گوشه و كنار خانه نوعروس در حال تماشاي بازار قوطيهاي حبوبات، ادويه جات و ديگر اجناسي كه به دليل فراواني قابل بيان نيست و روي اوپن به نمايش گذاشته شده هستند اين وضع را تحسين مي كنند؛ آن جا همه چيز روبان پيچي شده و تنها چيزي كه كادو ندارد عروس خانم است!
برخي خانم ها در اين «تفتيش» در ظاهر «جهيزيه بران» از سرويس بهداشتي پر از گل و سنبل تا مرغ روبان زده درون يخچال عروس و داماد كه انگار يخچال عمومي است هيجان زده مي شوند و حتي عكس مي گيرند به حدي كه آنها را در صفحه اينستاگرامشان هم به اشتراك مي گذارند!
در همين ارتباط استاد دانشگاه شيراز با اشاره به مسائل و مشكلاتي كه در مباحث خانواده وجود دارد به خبرنگار «خبرجنوب» گفت: متاسفانه برخي با ترويج يك سري امور نامطلوب شرايط ازدواج را سخت كرده و به مشكلات دامن مي زنند.
دكتر حليمه عنايت افزود: چشم و هم چشميها در تهيه جهيزيه بسيار مساله ساز شده و عوارض آن قابل مشاهده است به طوري كه افراد هنگام تهيه جهيزيه شرايط خود را در نظر نمي گيرند و به هر قيمت سعي مي كنند از ديگران عقب نمانند.
اين متخصص مسائل خانواده يادآور شد: متاسفانه اخيراً به جاي اينكه سنت هاي خانواده احيا شود به يك سري عادات نامطلوب قديم و جديد روي آورده ايم و رسم و رسومي را نبش قبر كرده ايم، در اين مورد يك سري رسوم قديمي كه بود و نبود آن هيچ گونه تفاوتي ندارد را ترويج داده ايم.
دكتر عنايت با طرح اين سوال كه نمي دانم اين به نمايش گذاشتن ناشي از چيست گفت: در مورد چيدن جهيزيه و تماشاي آن توسط افراد بايد بگويم زوج ها خود بايد زندگي شان را بسازند و هدف از جهيزيه دادن ارايه يك سري امكانات و حمايت اوليه است اما اين موضوع به حدي رسيده كه برخي مايحتاج غذايي چند ماه و حتي يك سال را براي عروس و داماد تامين ميكنند و افرادي كه از پس اين قضيه برنميآيند از همان اول خواستگار را رد مي كنند.
اين استاد دانشگاه شيراز ادامه داد: برخورد با اين مسائل ضروري است و متاسفانه به دليل اين كه قبلاً مسائل خانوادگي را به عنوان يك مساله فردي و شخصي ميديده اند از تريبونها به آن پرداخته نشده است.
دكتر عنايت يادآور شد: در اكثر مناطق كشور تهيه جهيزيه به عهده خانواده دختر است و متاسفانه در نگاه افراد مدافع مردان كمتر راجع به اين قضيه صحبت شده است.
اين استاد دانشگاه گفت: وقتي با دختران دانشجو و جوان درباره علت عدم ازدواجشان صحبت ميكنيم عدم توان خريد جهيزيه اي كه انتظار مي رود را دليل تجرد خود مي دانند؛ آن ها مي گويند خانواده ام توان خريد جهيزيه اي كه مد روز است را ندارند و نميخواهم خود و خانواده ام را تحقير كنم.
دكتر عنايت افزود: اين وضعيت به نوعي فراگير شده كه در مواردي جهيزيه مانع تشكيل خانواده و ازدواج مي شود. وي گفت: متاسفانه برخي جهيزيه يك دختر را با جهيزيه دختر ديگري مقايسه مي كنند و همين مساله يك خشونت رواني و كلامي است که به نمایش گذاشته شده به نحوي كه روح و روان فرد را درگير مي كند؛ اثر اين نوع خشونت بيشتر از خشونت جسمي است. دكتر عنايت يادآور شد: بحث مقايسه جهيزيه عين خشونت است و وقتي يك تازه عروس احساس مي كند با چهار تكه كالا تحقير شده ديگر افسار مديريت زندگي و برقراري تعامل مطلوب با اطرافيان از دست او خارج مي شود.
وي گفت: بايد مقابل اين رسوم اشتباه در خصوص خريد جهيزيه آن چناني و نمايش آن در بين بستگان ايستاد و مبارزه كرد.
اين متخصص مسائل خانواده يادآور شد: بيش از وضع موجود بايد روي قضايايي كه از نظر گذرانديم فرهنگسازي شود چرا كه اين مسايل مي تواند مانع بزرگي براي ازدواج باشد.
دكتر عنايت گفت: در رسانه ها و تريبون هاي عمومي و همچنين ميزگردها بايد به مساله تعديل اوضاع خريد جهيزيه و نمايش آن توسط متخصصينی كه اين مسايل و عوارض آن را درك مي كنند پرداخته شود.
وي يادآور شد: خشونت روحي و رواني ناشي از تهيه ميزان جهيزيه در برخي كشورها مانند هندوستان به حدي است كه آمار خودكشي و خودسوزي به اين دليل بالا است.
دكتر عنايت گفت: در ايران اگرچه كسي براي جهيزيه خودكشي نمي كند اما نحوه تحقير كردن زن و مقايسه او براي چند قلم كالاي كمتر يا بيشتر، خشونت روحي و رواني است كه سال ها مي تواند روح و روان را درگير كند.
وي يادآور شد: توصيه من اين است كه به مواردي مانند جهيزيه به عنوان مسائل اجتماعي توجه شود و در رسانه هاي عمومي و محافل علمي توسط افرادي كه يك سويه به قضيه نگاه نميكنند و با پيامدهاي مساله آشنا هستند مورد بررسي اصولي قرار گيرد و فرهنگسازي درخصوص آن انجام شود.
دكتر عنايت گفت: با نهايت تاسف بايد بگويم كه زوج هاي جواني در كشور وجود دارند كه زندگي آنها به خاطر جهيزيه از هم پاشيده است.
وي افزود: زوجين خود نيز مي توانند با مديريت شرايط با به نمايش گذاشته شدن و يا اظهارنظر كردن در مورد وسايل خانه شان (جهيزيه) برخورد كنند و مديريت آن را به دست بگيرند.
مدير امور اجتماعي دانشگاه شيراز هم به خبرنگار «خبرجنوب» گفت: تهيه جهيزيه توسط خانواده دختر از سنتهايي است كه در گذشته حكمتي داشته اما در حال حاضر با توجه به تغيير نقش زن و دختر در خانواده و اجتماع اين نگرش چشم و هم چشمي در مورد آن نامتناسب است.
دكتر محبوبه البرزي ادامه داد: برخي رسوم در زمان خود پاسخگو است اما در مقاطعي از زمان به بافت خانواده و آغاز آن آسيب مي زند و بايد تعديل شود متاسفانه در كشور برخي هر چيزي را كه دلشان ميخواهد در مورد آن بحث كرده، آن را تعديل و يا حذف مي كنند و اين مساله افراد را دچار تناقض مينمايد.
وي يادآور شد: تهيه جهيزيه به روش هاي قديم و به نمايش گذاشتن آن در حال حاضر شكل زيبايي ندارد و دختران خود نيز به نوعي از اين وضع ناراضي هستند.
دكتر البرزي گفت: چشم و هم چشمي و تجمل گرايي باعث شده كه همچنان وسايل زندگي يك تازه عروس در معرض ديد قرار داده شود و اين كار همان به رخ كشيدن است در حالي كه تقليد و باورهاي نادرست در مورد جهيزيه با وجود تغيير نقش زن در خانواده نگران كننده است.
استاد دانشگاه شيراز يادآور شد: زنان در حال حاضر در انتخاب همسر، تربيت بچه ها و ايفاي نقش اجتماعي بسيار فعال تر هستند و ديگر نه به عنوان كسي كه صرفاً بعد از ازدواج به فردي وابسته ميشود بلكه مستقل به حساب مي آيند.
دكتر البرزي گفت: برخي مراسم از جمله نشان دادن جهيزيه به بستگان كه خانواده ها را تحت فشار قرار مي دهد بايد تغيير يابد.
وي عوارض پرداختن اجباري و بيش از اندازه به جهيزيه را عاملي براي شكل گرفتن يك زندگي مشترك براساس ماديات دانست.
46
نظر شما