اقدامات فرهنگی و حتی قهرآمیز به تنهایی نمیتواند راهگشای کاهش ناهنجاری بدحجابی در جامعه باشد. حجاب و عفاف یک رفتار شرعی است که بهتر است با اعتقاد و به عنوان یک وظیفه معنوی در جامعه رعایت شود. مهمترین مسالهای که در این زمینه تاثیرگذار است، نهاد خانواده است. زیرساختهای معنوی و معرفتی در خانواده شکل میگیرد. وقتی حجاب به عنوان یک باور فرهنگی در خانواده به فردی آموزش داده شود، پس از ورود وی به جامعه این باور به خوبی رعایت میشود و نیازی به سیستمهای کنترلی شدید نخواهد بود. یک فرد باورمند حتی اگر به کشوری غیر اسلامی برود باز هم حجاب را به عنوان یک الگوی رفتاری مثبت رعایت خواهد کرد. این در حالی است که عمده ناهنجاریهای سطح جامعه ، از ناهنجاری مراکز دانشگاهی نشات گرفته است. ترویج عفاف و کنترل کدهای پوششی در مراکز علمی به ویژه دانشگاهها میتواند قدم موثری در ایجاد عفاف و حجاب در جامعه باشد.
طرح حجاب و عفاف برای مقابله با بدحجابی کافی نیست و این موضوع پیش از آنکه به عنوان یک طرح نگریسته شود باید به عنوان یک باور فرهنگی عمیق در جامه مورد توجه قرار گیرد. این مساله، نقش و جایگاه رسانه ملی در این زمینه را نشان میدهد. همانطور که رهبر معظم انقلاب در دیدار با هنرمندان فرمودند، صدا و سیما باید در زمینه ترویج عفاف و اخلاق دینی و در زمینه ارتباط مردان و زنان نقش آفرینی کند. متاسفانه صدا و سیما در این زمینه تا کنون موفق عمل نکرده است. البته صدا و سیما جدا از دیگر نهادهای فرهنگی نیست و در صورتی میتواند موفق شود که آموزش و پرورش، آموزش عالی و خانوادهها نیز مروج حجاب و عفاف باشند.
وجود معضل بدحجابی در کشور ما کاملا مشهود است. این مسالهای است که اعتراض عمومی مردم را به همراه داشته است و در این زمینه مطالبات معنوی خود را مطرح کردهاند. الان یک عزم ملی برای مقابله با بدحجابی در جامعه به وجود آمده است. به همین دلیل امیدوارم وضعیت فرهنگی جامعه در زمینه حجاب و عفاف، سیر تکاملی داشته باشد. با توجه به عزم ویژه مردم، دانشگاهها، مراکز پژوهشی و حوزههای علمیه، آینده را بسیار خوب میبینم.
البته اگر نسبت به این معضل بزرگ بیتفاوت باشیم و به چشم تسامح نگاه کنیم، خطرناک خواهد بود و شاید دیگر راه بازگشتی نداشته باشیم.
نقش حوزههای علمیه در این مساله بسیار مهم است. اما متاسفانه در شرایط فعلی با وجود نظام سلطهای که از لحاظ فرهنگی بر کشور تحمیل شده است، نیاز به یک عزم جدی و تلاش مضاعف برای بازگرداندن عفاف و حجاب به جامعه داریم. در این زمینه باید بر نقش موثر خانواده اهتمام داشت. البته دستگاههای اجرایی نیز میتوانند ترویج حجاب را از زیرمجموعههای خود شروع کنند.
دومین نهادی که پس از خانواده در این عرصه میتواند نقش داشته باشد، آموزش و پرورش است. آموزش و پرورش و آموزش عالی تاثیرگذاری ویژهای دارند. دانشگاهها و مراکز علمی در شمار موثرترین نهادها در شکلدهی و اصلاح فرهنگ جامعه هستند. دانشگاه میتواند بیشترین تاثیر را در پیشرفت تقوا و اخلاق در جامعه داشته باشد. با این حال متاسفانه به اصلاح فضای فرهنگی دانشگاه کمتوجهی میشود. به حوزههای علمیه بانوان در سراسر کشور کمتوجهی میشود و کمترین امکانات را برای ورود در چنین مسایل و عرصههایی در اختیار دارند.
متاسفانه برخی تحلیلگران به اشتباه پدیده بدحجابی را به مسایل سیاسی اخیر ربط داده و آن را لجاجت سیاسی تفسیر می کنند. این را به هیچ وجه قبول ندارم. ممکن است کوتاهیهایی در زمینه مسایل فرهنگی و اجرایی داشته باشیم ولی مردم به دلیل مسایل سیاسی چنین واکنشهایی نشان نمیدهند. این پدیده نتیجه تسامحهایی است که در سالهای گذشته شکل گرفته است. ریشه این ناملایمات را باید در دوران تسامح و تساهل جستجو کرد.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس
نظر شما