۷ نکته درباره مصاحبه رشیدپور با رئیس‌جمهور

یادتان بیاید سال‌ها قبل را، مرتضی حیدری (که از نظر من، هم‌چنان بهترین مصاحبه‌کننده تلویزیون است) مثل مجسمه‌ای می‌نشست در برابر آقای احمدی‌نژاد و با لبخندهای مصنوعی سوالات کلیشه‌ای می‌پرسید و گوی و میدان را می‌سپرد به رئیس‌جمهور محترم. این بار اما ابتکار دفتر رئیس‌جمهور کارگر افتاد و مصاحبه‌ای که می‌توانست مثل گذشته، کلیشه‌ای و ملال‌آور باشد را از یک مونولوگ به دیالوگ تبدیل کرد.

حضور رضا رشیدپور مجری صریح اللهجه تلویزیون در این گفتگو و تحمل رئیس جمهور برای پاسخگویی به سوالات انتقادی، رمز موفقیت نسبی این برنامه بود.

رشیدپور اگرچه نسبت به مجریان پیشین که صرفا نقش پایه میکروفن را ایفا می کردند بسیار بهتر بود اما در عین حال نشان داد که تبحرش در تاکشوهای سرگرم کننده بیشتر است و برای مصاحبه های جدی، به دلایل زیر آمادگی و تسلط کافی ندارد:

مصاحبه کننده حتی اگر با رئیس جمهور هم مصاحبه می کند باید بتواند در حد وسع خود مصاحبه را مدیریت و هدایت کند و ریتم و زمان را حفظ کند. سخنان انتهایی روحانی نشان داد که رئیس جمهور مایل بود درباره دیگر مسائل مهم و جنجالی روز هم صحبت کند اما توقف طولانی در برخی سوالات کمتر مهم، مجال طرح پرسش های اساسی تر را از مجری برنامه گرفت.

مصاحبه کردن بدون کاغذ و قلم، افتخاری برای یک خبرنگار نیست. همانطور که سخنرانی بدون نوشته نیز دیگر فضیلت محسوب نمی شود. شاید اگر رشیدپور محورها و سوالاتش را روی کاغذ داشت، مصاحبه منسجم تری را شاهد بودیم.

مصاحبه کننده، مخصوصا برای مصاحبه با رئیس جمهور باید اطلاعات کامل و بی نقصی در حوزه های مرتبط با سوالات خود داشته باشد. او دستکم دو بار اطلاعات غلط پرسید و با تذکر مصاحبه شونده روبرو شد؛ اعلام رقم سی میلیون خانوار خسارت دیده از موسسات اعتباری و اشتباه گرفتن صندوق توسعه ملی با صندوقها و موسسات مالی اعتباری از جمله این اشتباهات بود.

رشیدپور در 9 سوال خود حداقل 7 بار به رئیس جمهور جسارت کرد! و هر بار هم از رئیس جمهور از بابت آنچه خودش آن را جسارت خواند عذرخواهی! پرسشگری کار اصلی خبرنگار است و پرسش به معنای جسارت نیست که خبرنگار از بابت آن مکرر عذرخواهی کند.

وظیفه مصاحبه کننده، قول گرفتن از مصاحبه شونده نیست! وظیفه خبرنگار پرسیدن سوال و گرفتن پاسخ شفاف است. رشیدپور در جای جای مصاحبه، رسالت خود را قول گرفتن از رئیس جمهور تعریف کرده بود.

پوشش مجری تلویزیونی آن هم در یک مصاحبه رسمی تابع قواعد و استانداردهایی است. پوشیدن کت برفکی با لباس یقه اسکی، مصاحبه را متفاوت نمی کند. لباس غیررسمی حتی برای گفتگو با شخصیتی استانداردگریز چون احمدی نژاد هم مناسب نیست چه رسد به روحانی.

هنوز هم متوجه نشده ام آقای رشیدپور استاندارد جهانی 60 دقیقه را برای مصاحبه از کجا آورده بود؟

با این همه، مصاحبه دوشنبه شب رشیدپور با رئیس جمهور احتمالا بهترین مصاحبه تلویزیون با روسای جمهور در 13 سال گذشته بوده؛ هم موفقیتی برای تلویزیون و هم دفتر رئیس جمهور.