2003 زمانی بود که هانس بلیکس به اوج شهرت خود رسید؛ در آن زمان او به عنوان بازرس تسلیحاتی سازمان ملل در عراق فعالیت میکرد و با ادعای دولت بوش مبنی بر این که صدام حسین در حال ذخیرهسازی سلاحهای کشتار جمعی است، مخالفت کرد. پس از سخنرانی پنجم آوریل اوباما در پراگ، که در آن خواهان جهانی عاری از سلاحهای هستهای شد، مجله «فارن پالسی» و مؤسسه مونتری که مرکزی برای مطالعات مربوط به منع تکثیر سلاح هستهای است، نظرات بلیکس را درباره آینده گسترش تسلیحات هستهای جویا شدند. بلیکس در مورد برخی از مهمترین موضوعات امنیتی روز از جمله وضعیت دشوار هستهای ایران و خلع سلاح هستهای توضیحاتی داده است:
آیا تصور میکنید که هیچ رژیمی در ایران غنیسازی اورانیوم را رها نخواهد کرد، یا یک راه حل برای این بحران شامل برنامه غنیسازی بومی است؟
گرچه تصور نمیکنم بتوان با قاطعیت نشان داد که ایران قصد توسعه تسلیحات هستهای را دارد، دلایلی برای بدگمانی وجود دارد. منطق برنامه که احتمالاً تغییر کرده است میتوانست تسلیحاتی باشد، اما به نظر باورکردنی میرسد که ایران صرفاً قصد دارد توان غنیسازی خود را نشان دهد. حتی توان غنیسازی احتمالاً اثر بازدارنده دارد. در همین زمان، چنین توانی مستعد افزایش تنشهاست و بنابراین تعلیق آن برای دوره طولانی مطلوب خواهد بود. شک دارم که ایران از غنیسازی برای همیشه صرف نظر کند. به نظر من، برخی عناصر نامعقول در رویکرد غرب نسبت به ایران اخلال ایجاد کردهاند. طرح تعلیق غنیسازی از سوی دولتهای غربی، پیش از آنکه از راه گفت و گو با ایران به این کشور اعتبار بخشند، تحقیرآمیز و دارای نتایج منفی بوده است.
طرفی که خیلی مشتاق مذاکره مستقیم است، احتمالاً پیش شرطها را پذیرفته بوده است. طرف مذکور، ایران نبود. بیشتر، طرف غربی بود که از ایران میخواست تا مذاکره کند. البته نه به طرزی شگفتانگیز، ایران آنها را به بنبست کشاند و برنامهاش را ادامه داد. نیازی به پیشنهاد دوستی با ایران نیست، اما نشان دادن احترام برای رسیدن به توافق، احتمالاً از بیحرمتی کردن و فخر فروشی مؤثرتر است. در دوره بسیار کوتاهی که دولت اوباما با موضوع ایران دست و پنجه نرم کرده، فکر میکنم عاقلانه حرکت کرده است، [یعنی] با اجتناب از تهدید و نشان دادن این که او دولت اسلامی را به عنوان یک واقعیت موجود به رسمیت میشناسد و به آن احترام میگذارد.
اگر تنها دو گزینه وجود داشته باشد، شما چگونه دو گزینه حمله به ایران یا یک ایران هستهای را ارزیابی میکنید؟
سازمان بینالمللی انرژی اتمی (آی. اِی. ای. اِی.) چه نقشی در موضوع هستهای ایران ایفا میکند؟
ایالات متحده چه اهرمی در برابر روسیه در اختیار دارد که از ایران حمایت میکند؟
مترجم: رضادانشمندی
منبع: فارن پالسی
نظر شما