چند سال پیش بود در تاریک ترین روزهای عراق که مقتدی صدر روحانی تندرو شیعه مسئولیت یکی از مخوف ترین گروه های نظامی در عراق را عهده دار بود .ارتش المهدی با دولت مرکزی درگیر بود . صدر نیز خود را در راس قدرت در سایه قرار داده بود. بسیاری از رسانه ها در آن سال ها ، صدر را به گلوله ای از آتش تشبیه می کردند.
این روزها اما جریان صدر باز هم با رهبری مفتدی ، 39 کرسی را در مجلس به خود اختصاص داده و می تواند در تشکیل دولت نیز تاثیر گذار باشد. گردش صد و هشتاد درجه ای موضع گیری ها صدر در این سالها بسیاری را به سرگیجه انداخته است .در این روزها هم نوری مالکی نخست وزیری فعلی عراق و هم ایاد علاوی نخست وزیری پیشین ، در شرایط بدی قرار گرفته اند . هر دو باید ناز سیاسی مردی را بکشند که خود دستور حمله نظامی به مقر محل استقرارش را داده بودند. در شرایط فعلی عراق بسیاری گمان می کنند که علاوی بهترین گزینه است. صدر در دیدار با علاوی از آشتی ملی سخن گفت و البته از متن این دیدار چیز چندانی در اختیار رسانه ها قرار نگرفت . صدر در این خصوص به خبرنگاران گفت: اگر اختلاف هایی در گذشته وجود داشته است من آنها را فراموش می کنم تا روند سیاسی کشور به مسیر خود ادامه دهد .
البته این سخنان زیبا در عمل تا این اندازه زیبا نیستند. دیدار دو رقیب قدیمی در دمشق آخرین برگ از آزمون سیاسی است که از زمان انتخابات در ماه مارس تا کنون آغاز شده بود. هنوز نه ترکیب دولت در عراق مشخص است و نه هویت نخست وزیری آتی. معلوم نیست که در دمشق و در دیدار چند ساعته صدر با علاوی چه گذشت و چه دستاوردی داشت ، البته اگر بتوان اصلا دستاوردی برای آن قائل شد . آنچه مبرهن است این است که مقتدی صدر در بازی سیاسی با علاوی یا مالکی کمال استفاده را خواهد کرد . احمقانه است اگر ارتجاع سیاسی را که در عراق بوجود امده است زیر سوال ببریم. خشونت در چند ماه اخیر بن بست سیاسی در عراق را با نوعی تنش های قومی و قبیله ای همراه کرده است . سیاست شکننده حاکم بر عراق تنها دلیل این بن بست است. هیچ حزبی در عراق نتوانست بیست و پنج درصد از آرا را به خود اختصاص دهد. برنده نهایی نیز ایاد علاوی بود که نتوانست در نهایت دولت تشکیل دهد .
اگر صدر بتواند به این بن بست سیاسی پایان دهد ، اوضاع آرام خواهد شد . میزان آرایی که جریان صدر به خود اختصاص داد نقش شاه کلید را به این روحانی تندرو بخشیده است. نحوه بازی صدر با کارت های قدرت می تواند شرایط را بهتر و یا بدتر کند . انگشت شمار رهبرانی در عراق باقی مانده اند که پس از این هفت سال امتیازهایی برای استفاده نداشته باشند . در فراموش کردن خاطرات گذشته به قول آقای صدر دستاورد چندانی نهفته نیست. آنچه که می توان به آن امیدوار بود این است که مخفی کاری و تقلب همچنان ترفندهای سیاسی باشند محدود به راهروهای پارلمان . عراق این روزها بیش از هر چیز به دولت مقتدر مرکزی نیاز دارد .حتی اگر لازم باشد مردانی در قدرت سهیم باشند که زمانی در فعالیت های شبه نظامی گری دست داشته اند باز هم باید این بها را پرداخت کرد . اگر دشمنان قدیمی با هم ائتلاف نکنند، بی شک از دولت خبری نخواهد بود
نشنال بیستم جولای / ترجمه : سارا معصومی
نظر شما