یاسر فاتحی: با پخش اولین فیلم مستند انتخاباتی تبلیغاتی محمود احمدینژاد و میرحسین موسوی آنچه که این دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری و فیلمسازان آنان در چنته داشتند رو شد. عدالت یعنی تحقق برابری در حوزهای مختلف به عنوان گم شده امروز جامعه ما نقطه اشتراک فیلم تبلیعاتی این دو نامزد اصلی رقابت‌های انتخاباتی بود. بعضاً شعارها و عقاید و برنامه‌های نامزدها جزو آن دسته از مواردی است که باید در این فیلم‌های نیم ساعته رونمایی شود. از سوی دیگر عنصر جذاب و بر‌انگیخته ساختن احساسات مذهبی، ملی و قومی از جمله مقولاتی است که فیلمسازان این عرصه باید بسیار مد‌نظر داشته باشند و باید بتوانند با خلق صحنه‌های هنری تمام این مقولات را به شکل زیبا برای مخاطب عرضه کنند.
واقعیت غیرقابل‌انکاری که در خصوص فیلم‌های مستند انتخاباتی وجود دارد این است که این فیلم‌ها دارای مخاطب‌هایی بیش از قالب معمولی مستندها و گاهاً فیلم‌های داستانی هستند. بسیاری از مخاطبان به دور از گرایشات و انتخابی که شاید تا آن زمان داشته‌اند برای برانداز کردن دوباره نامزدها به دیدن این فیلم‌ها ترغیب می‌شوند و علاوه بر مخاطبان همیشگی تلویزیون‌ها مخاطبان خاصی را نیز در‌بر‌می‌گیرد. از دیگر سو این فیلم‌ها به خاطر تأثیر‌گذاری زیادی که بر ملت دارد ممکن است مسیر انتخابات را تغییر دهد. یک صحنه از این تغییر پیامک‌های بسیاری است که دقایقی پس از پخش فیلم در تأیید و رد صحنه‌های آن رد و بدل می‌شود.
فیلمساز احمدی نژاد
جواد شمقدری سازنده فیلم تبلیغاتی محمود احمدینژاد است. وی اولین بار با ساخت مستندهای جنگ وارد عرصه هنری شد. «آخرین تکسوار» آخرین ساخته این کارگران مشهدی است. وی که هر از‌چندگاهی با اظهارات جنجال برانگیز خود خبرساز می‌شود این بار نیز پس از حرف و حدیث‌های بسیاری که دنبال سازنده فیلم تبلیغاتی این دوره احمدینژاد بود خواست با ساختن فیلم مستند تبلیغاتی رئیس‌جمهور در‌صدر اخبار باشد.
این کارگردان و تهیه‌کننده سینما و تلویزیون که کارنامه هنری چندان موفقی ندارد طی مصاحبه‌ای در ۸ بهمن ماه سال ۱۳۸۷ با غیرمنطقی خواندن عدم‌راهیابی فیلم «درباره الی» به بخش مسابقه جشنواره فجر، از نامه خود به رئیس‌جمهور خبر داد که احمدینژاد نیز در پاسخ به آن نامه به وزیر ارشاد دستوری مبنی‌بر به عمل‌آوردن اقدامات لازم برای رفع مشکل این فیلم و حضورش در جشنواره، داده است. اگرچه که در انتخابات سال هشتاد و چهار این شمقدری بود که با پیوستن به تیم تبلیغاتی احمدینژاد به رهبری مهدی کلهر پیشنهاد ساختن فیلم تبلیعاتی احمدینژاد را به وی داد ولی در این دور از انتخابات هنوز مشخص نیست که چه کسی پیشقدم این کار خیر شده است.
آنچه که باید در‌خصوص فیلم انتخاباتی احمدینژاد گفت این است که علی‌رغم موفقیت نسبی فیلم سال هشتاد و چهار شمقدری نتوانسته این بار انتظارات عدیده هواداران و حامیان رئیس‌جمهور نهم را برآورده سازد و این شائبه به وجود آمده است که وی سعی داشته تا با طرح بیشتر خود در این فیلم شکست گذشته خود در به دست آوردن معاونت سینمایی وزارت ارشاد را جبران و امیدوار باشد که در دولت آینده احمدینژاد جایگاهی بیشتر از مشاور رئیس‌جمهور شدن دارد. چراکه سیف‌الله داد سازنده یکی از فیلم تبلیغاتی سیدمحمد خاتمی بعداً در دولت وی سمت معاونت سینمایی وزارت ارشاد را کسب کرد.
دولت یار، فیلم احمدی نژاد
آنچه که می‌توان شاخصه فیلم اول احمدینژاد دانست تصاویر حضور وی در مکان‌های مختلف خارج از کشور بود، از نیویورک و مالزی و ژنو گرفته تا روستاها و کپرنشین‌های ایلام و بندرعباس. حضور در میان ملتی که وی را نه به چشم نامزد انتخابات ریاست جمهوری بلکه به چشم رئیس‌جمهور و کسی که آمده تا با تخصیص اعتباری به آن شهر و روستا گره از مشکلات بی‌شمار آنان بگشاید.
از دیگر شعارهای وی که در این فیلم به آن توجه ویژه شد به زعم خویش مبارزه با نژادپرستی و توصیه‌اش به «امپراتوری آمریکا» و سیاست مدارانش بود که رفتار خود را عوض کنند. استقبال گسترده مردم در سفرهای خارجی از وی و نیز تعریف و تمجید نویسنده آمریکایی و ایرانیان مقیم خارج از کشور جزو صحنه‌هایی بود که نه تنها فیلم میرحسین موسوی بلکه هیچ کدام از سه نامزد دیگر از آن برخوردار نخواهند بود.
آنچه که می‌شد قبل از پخش فیلم حدس زد اشاره به ناکارآمدی دولت‌های گذشته بود. احمدینژاد در صحنه‌ای از فیلم در بیان فواید سفرهای استانی به فاصله میان مدیران و رئیس‌جمهور در گذشته اشاره کرد و گفت: در گذشته استانداری اگر می‌خواست در جلسات دولت حضور داشته باشد ماه‌ها و شاید یک‌سال طول می‌کشید. همچنین وی در بخش دیگر فیلم به آماری از طرح‌ها و پروژه‌های دولت گذشته اشاره و گفت: در دولت قبل در پنج سال چهل و نه هزار پروژه شروع شد که نوزده هزار پروژه آن در آن دولت به اتمام رسید و بقیه به دولت ما رسید.
احمدینژاد ادامه می‌دهد: در خود این دولت بیش از صد هزار طرح و پروژه شروع شد که بیش از هفتاد هزارتای آن تمام شده است. از سوی دیگر شمقدری توانسته از تمام طرح‌های ملی که در طول چهار سال دولت نهم به نفع احمدینژاد بهره ببرد. ساخت و پرتاب ماهواره امید، پل دریاچه ارومیه، طرح افتتاح کارخانه هواپیماسازی و حتی زلزله قشم و دستگیری و آزادی ملوان‌های انگلیسی توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از جمله این موارد بود.
فیلمساز موسوی
مجید مجیدی، نخستین فیلمسازی بود که نام او به عنوان سازنده فیلم تبلیغاتی مهندس موسوی عنوان شد. هرچند که این خبر در مقاطع مختلف از سوی مجیدی تکذیب شد اما در نهایت حضور مجیدی و گروهش در کنار موسوی در سفر‌ها و برنامه‌های مختلف نشان داد که خبر اولیه درست بوده و مجیدی سرگرم ساخت فیلم تبلیغاتی مهندس موسوی است. وی که «آواز گنجشک‌ها» آخرین ساخته هنری‌اش است، آخرین موضع سیاسی‌اش را مقابل عبدالکریم سروش گرفته است.
مجیدی ادعای افرادی که اورا یک سینماگر دولتی می‌دانند رد کرده‌است واعلام کرده که پیشنهاد ساخت فیلمی درباره دولت نهم را رد کرده است. به هر حال این مجیدی بود که در کنار کارگرادانان بزرگی همچون داریوش مهر‌جویی، رضا میر‌کریمی و بیژن میر‌باقری ساخت فیلم موسوی را بر عهده گرفت.
ظاهراً سازنده فیلم موفق «به رنگ خدا» به خوبی توانسته از عهده این امر برآید. آنچه که در فیلم تبلیغاتی موسوی بیشتر به آن توجه شده عملکرد گذشته موسوی در دوران نخست‌وزیری و جنگ بود. وی با خاطراتی که از امام‌خمینی(ره) بیان کرد توانست تصویری زیبا از خود کنار امام به تصویر بکشد؛ تصویری که شاید با گذشت زمان دارای عنصر جذابیت برای بیننده باشد. از دیگر خصوصیت این فیلم که به سادات بودن موسوی برمی‌گردد تمسک به اهل‌بیت(ع) بود که وی هنگامی که از شال سبز سخن می‌گفت آن را به مثابه پرچم اهل بیت عنوان کرد.
مجیدی در این فیلم علاوه بر تأکید موسوی بر معیشت مردم به سلامت فکری جامعه اشاره کرد. یکی از خصایص فیلم موسوی که مجیدی تمرکز زیادی روی آن داشت تقویت عنصر ملی در این فیلم بود. پخش سرود «ای ایران» و نیز «وطن» و تأکید موسوی بر عدم‌تبعیض قومیتی و نیز خودی و غیر‌خودی بود از ویژگی‌های ساخته مجیدی بود.
توجه به علما و مراجع تقلید عنصر دیگری بود که در فیلم موسوی به آن توجه شده بود. شاید یکی از انتقاداتی که به فیلم اول موسوی شد و این نقد توسط پیامک‌های بسیاری میان حامیان اصلاح‌طلب موسوی چرخید استفاده کم از تصاویر مربوط به خاتمی و اشاره نکردن به برنامه‌های موسوی برای پیشبرد اصلاحات بود. آنچه که شاید مجیدی با مشورت و هماهنگی تیم موسوی به عمد مرتکب آن شد. ولی به هر حال شنیدن مواضع تیم تبلیغاتی موسوی در این خصوص حائز اهمیت است.
اشتراکات دو فیلم
ساده‌زیستی یکی از اشتراکات دو فیلم بود. همانجایی که موسوی در کنار جاده در یک ظرف یک بار مصرف غذا می‌خورد و بی‌پیرایه بر روی خاک می‌نشیند؛ احمدینژاد به دیدار روستاهای دور‌افتاده و فقیر‌نشین ایلام می‌رود تا از نزدیک مشکلاتی را که گریبانگیر ملت است را لمس و برای آن چاره‌ای بیندیشد. عدالت شعار احمدینژاد در دور اول انتخابات بود که در فیلم این دور وی نیز به آن اشاره شد و موسوی نیز از کوچک شدن سفره‌ها در فیلم خود سخن گفت و تحقق خواسته‌های مردم در چارچوب عقلی که کار بسیار مشکلی است. اعتراض جوان اهوازی به موسوی از عدم عدالت اجتماعی و سرتکان دادن‌های وی مقابل جوان نشان از این دارد که در دهه چهارم انقلاب که شعارش «گفتمان، عدالت وپیشرفت» است همه به دنبال تحقق عدالت هستند.
نظر شما