فرهنگ جاری بشری از مجموعه دستاوردهای حفظ شده بشر به وجود آمده است با تاکید بر کلمه حفظ شده چرا که دستاوردهای نابود شده سهمی در فرهنگ ندارند.

هادی معیری نژاد- ما ایرانیان به عنوان یکی از قدیمی ترین اقوام دارای تمدن جهان دستاوردهای مهمی را به جهان عرضه کرده ایم.

بسیاری از عناصر فرهنگی در جهان امروز به نحوی وامدار تمدن آریایی هستند که از دوره مادها توانسته است در کشاکش فرهنگی با اقوام رقیب محصولات فرهنگی جهانشمولی را در جریده فرهنگی بشریت به ثبت برساند.

اما حفظ این محصولات فرهنگی در دنیای امروز از پدید آمدن آن مهم تر شده است چرا که اقوامی در دنیای امروز با فرهنگ محسوب می شوند که در مورد دستاوردهای فرهنگی خود (حتی مخالف با آرمانهای ذهنی شان) اهتمام ورزند.

یونسکو به عنوان سازمانی جهانی کشورها را در حفظ این گونه آثار یاری می کند.میراث جهانی یونسکو نام عهدنامه‌ای بین‌المللی است که در تاریخ 16 نوامبر 1972 میلادی به تصویب کنفرانس عمومی یونسکو رسید.

موضوع آن حفظ آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی بشر است که اهمیت جهانی دارند و متعلق به تمام انسان‌های زمین، فارغ از نژاد، مذهب و ملیت خاص، است.

برپایه این کنوانسیون کشورهای عضو یونسکو، می‌توانند آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی کشور خود را نامزد ثبت به‌عنوان میراث جهانی کنند. حفاظت از این آثار پس از ثبت در عین باقی ماندن در حیطه حاکمیت کشور مربوطه، به عهده تمام کشورهای عضو خواهد بود. مکان‌های میراث جهانی ثبت‌شده در سازمان یونسکو، مکان‌هایی مانند جنگل، کوه، آبگیر، صحرا، بقعه، ساختمان، مجموعه و یا شهر هستند.


معیارهای شش گانه

برای آن که اثری فرهنگی بتواند در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت برسد لازم است حداقل با یکی از معیارهای شش گانه این معاهده انطباق داشته باشد. به زبان ساده و به طور خلاصه اثر کاندیدای ثبت باید؛

- معرف نبوغ یا دست آورد خلاقانه انسان باشد.

- تبادل ارزش های انسانی را در طول دوره ای خاص از تاریخ نشان دهد.

- شاهدی از سنت های درخشان فرهنگی زنده و یا از میان رفته باشد.

- نشان دهنده نمونه ای خاص از یک سبک معماری باشد.

- یا این که استفاده هوشمندانه انسان از زمین و محیط پیرامونش را جهت استقرار نشان دهد.

- به طور مستقیم یا ملموس با سنت ها، عقاید، آثار هنری یا ادبی در ارتباط باشد.

کشور ما سه سال پس از تصویب کنفرانس عمومی یونسکو در تاریخ چهارشنبه ،26 فوریه سال 1975 به کنوانسیون میراث جهانی یونسکو پیوست. در سال 1979 چغازنبیل به عنوان اولین اثر در یونسکو ثبت شد پس از آن تخت جمشید و میدان نقش جهان با نخستین مکان‌هایی بودند که در ایران به فهرست میراث جهانی اضافه شدند.

جدول زیر نشان دهنده آثار ثبت شده ایران در این فهرست با سال ثبت هستند؛

ردیف مکان سال ثبت
1 چغازنبیل 1979
2 تخت جمشید 1979
3 میدان نقش جهان 1979
4 تخت سلیمان 2003
5 بم و فضای فرهنگی آن 2004
6 پاسارگاد 2004
7 گنبد سلطانیه 2005
8 سنگ نگاره بیستون 2006
9 مجموعه کلیساهای آذربایجان 2008
10 سازه های آبی شوش 2009
11 مجموعه بازار سنتی تبریز 2010
12 آرامگاه شیخ صفی الدین اردبیلی  2010
13 باغ ایرانی 2011
14 مسجد جامع اصفهان 2012
15 گنبد قابوس 2012
16 کاخ گلستان 2013
17 شهر سوخته 2014

نکته جالب این که اولین و آخرین اثر ثبت شده ایران در یونسکو مربوط به تمدن های پیش آریایی و بومیان ایران پیش از مهاجرت بزرگ آریایی ها است.

وضعیت کشورهای جهان

از سال 1978 روند بررسی و ثبت آثار کشورها در فهرست یونسکو آغاز شد. در میان کشورهای جهان ایتالیا با 41، اسپانیا با 39 و چین با 35 اثر بیشترین آثار ثبت جهانی را دارا هستند.

تصویر زیر نشان دهنده میراث ثبت شده بر اساس کشورهای جهان است؛

یونسکو

برای تصویر بزرگتر روی آن کلیک کنید

آلمان، فرانسه، هند،روسیه ، مکزیک از جمله کشورهایی هستند که بیش از بیست اثر در فهرست جهانی دارند

4646

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
1 + 11 =

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 7
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • بی نام IR ۰۵:۳۸ - ۱۳۹۳/۰۴/۰۲
    37 2
    مساله اینه که بقیه کشورها ازشون استفاده توریستی می کنند؛ ما تازه یادمون می یوفته که کجاها رو باید غارت و تخریب بکنیم
  • محسن ص IR ۰۵:۵۲ - ۱۳۹۳/۰۴/۰۲
    25 6
    پس پاسارگاد چی ؟؟ هگمتانه ؟؟ این همه اثر داریم پس اونا کجان؟؟؟
    • عباس عبدی مقدم منش بگلو A1 ۰۹:۱۵ - ۱۳۹۳/۰۴/۰۲
      3 6
      ما ایرانیان به عنوان یکی از قدیمی ترین اقوام دارای تمدن جهان دستاوردهای مهمی را به جهان عرضه کرده ایم.مثلا چی عرضه کردیم؟؟
  • بی نام A1 ۰۵:۵۴ - ۱۳۹۳/۰۴/۰۲
    23 4
    دو روز بعد امارات از ما جلو میزنه
  • بی نام IR ۰۸:۲۹ - ۱۳۹۳/۰۴/۰۲
    23 5
    ایران برگ زرینی از تاریخ جهان است .
  • ارمان IR ۰۹:۴۴ - ۱۳۹۳/۰۴/۰۲
    1 2
    «اما حفظ این محصولات فرهنگی در دنیای امروز از پدید آمدن آن مهم تر شده است چرا که اقوامی در دنیای امروز با فرهنگ محسوب می شوند که در مورد دستاوردهای فرهنگی خود حتی مخالف با آرمانهای ذهنی شان اهتمام ورزند.» البته قبلش بايد فرهنگ احترام به فرهنگ ها رو در جامعه گسترش داد
  • مش قاسم IR ۱۲:۴۲ - ۱۳۹۳/۰۴/۰۲
    7 1
    سازه آبی متعلق به شوشتر است نه شوش