همه چیز در جشن صلح و دوستی ۱۲ ژوئن سنگاپور فوقالعاده بود. باید خوشحال باشیم؟ چرا که نه! فقط یک اشکال کوچک وجود دارد. به قول صدر اعظم پیشین آلمان ویلی برانت «همه چیز بیش از حد عالی بود. همین باور کردنش را مشکل میکند». پس حتماً اشکالی در جایی هست! اما کجا؟ سوال اصلی همین است.
میتوان با این نظر همعقیده نبود و به کل ماجرا خوشبینانه نگاه کرد، اما وقتی پای مسائلی مانند، امنیت جهانی و تهدید اتمی به میان میآید، این حد از ذوقزدگی طبیعی به نظر نمیرسد. در این میان هرچند قضاوت درباره رئیسجمهور ترامپ حاوی نکته تازهای نخواهد بود، اما رهبر کرهشمالی را میتوان یکی از عجایب هفتگانه عصر سیاست مدرن توصیف کرد. بسته به نوع نگاه شما، برداشت از این توصیف بسیار متفاوت خواهد بود.
در یک برداشت موضوعی از متن تحولات، اینکه «کیم جونگ اون» با برداشتن گامی بلند مذاکره و ملاقات مصمم به دادن امتیاز به ایالات متحده شد، در مقایسه با ۳ مولفه بسیار مهم منطقه اهمیت ثانویهای دارد:
نخست، مسائل پیچیده و حل نشده امنیتی و ژئو استراتژیکی بسیار حساس حوزه پاسیفیک، دریای ژاپن و دریای چین جنوبی.
دوم، وجود استانداردهای بسیار سطح بالای امنیتی حاکم بر منطقه و واکنش تضمینی ایالات متحده و متحدانش در برابر هرگونه اقدام تهددآمیز کرهشمالی.
سوم، تخریب زودهنگام زیرساختها و تونلهای اتمی منقطه جنجالی، مرموز و پرهزینه «پونگیهری» البته اگر واقعی بوده باشد. چون منابع مستقل خبری و یا نظامی هنوز موفق به بازدید نزدیک از محلهای تخریب نشدهاند.
وجود این ۳ مولفه حساس و کلیدی، نکات قابل اغماضی نیستند که به صرف انجام یک ملاقات چندساعته بتوان آنها را نادیده و یا حل شده تصور کرد، آنطور که رئیسجمهور ترامپ روز شانزدهم ماه ژوئن مدعی آن شد! اعلام معضل تحریمها، فاجعه انسانی و فقر ناباورانه تودههای مردم و نهایتاً نابودی اقتصاد کرهشمالی برای اقناع افکارعمومی در توصیف تحولات، شاید قانع کننده به نظر برسند اما برای بیان دلایل واقعی تحولات اخیر به هیچوجه قابل پذیرش نیستند.
در یک فهم تخصصی از موضوع باید اذعان کرد اینگونه تصمیمات و سرعت عمل بعداز آن برخلاف نظر آقای ترامپ ،حتما نمیتواند حاوی نکاتی راهگشا و یا تضمین شده برای مقابله با آن چیزی باشد که تاکنون موجب نگرانی بوده و کرهشمالی را رودروی کشورهای منطقه خصوصاً کرهجنوبی قرار داده است. چرا که اساس ثبات و امنیت شبهجزیره کره، دریای چینجنوبی و دریای ژاپن بر ترتیبات تئوریک مشخص و اکتهای امنیتی-نظامی مشترکی استوار است که به این سادگی قابل فروپاشی و از بین رفتن نیست. هرچند چین و روسیه خلاف این نظر را دارند.
برخی دیپلمات های آسیایی مقیم نیویورک و مستقر سازمان ملل میگویند «تا قبل از سال ۲۰۱۶ ایالات متحده حاضر به دادن امتیازات زیاد و تضمینهای محکمی به کرهشمالی برای آغاز مذاکرات بود اما هر بار با تندی پیونگ یانگ، آن رارد میکرد. اما اکنون همه چیز برعکس شده». یک مقام دیپلماتیک شرق آسیایی درسازمان ملل که کشور متبوعش متحد بسیار نزدیک ایالات متحده در منطقه است و به دلیل شرایط کنونی ترجیح میدهد خود را معرفی نکند، میگوید «فکر میکنم ۲ دلیل شخصی آقای اون و نیز فشارپکن و توصیههای مسکو در تحولات اخیر نقش محوری داشتهاند. البته وزن دومی بسیار سنگین است». او میافزاید «با توجه به روند پاکسازیهای بیسابقه اخیر در سطوح بسیار عالی ارتش طی ۲ برهه زمانی ماههای فوریه و اوایل ژوئن سال جاری، ایده خاصی در ارزیابی رفتار شخصی آقای اون ندارد. اما در مورد دوم چینیها و با فاصله زیاد روسها هریک به دلایل خاص خود و برخی دلایل مشترک، احساس میکنند با توجه به دیدگاههای آقای ترامپ مبنی بر بازگشت سربازان به کشور و یا انگیزه قطع مانورهای هر ساله نظامی، زمینه خوبی برای خارج شدن ایالات متحده از منطقه عمومی پاسیفیک فراهم شده است. پکن و مسکو با نگاهی عمیقتر دوره پس از آقای ترامپ را رصد میکنند. و فکر میکنند این فرصت نباید از دست برود». یک مقام وزارتخارجه کرهجنوبی نیز گفته "«سئول اطمینان یافته اگر موضوع کرهشمالی حل شود، پکن جداً خواستار خروج ناوگان هفتم نیروی دریایی ایالات متحده از منطقه خواهد شد». با این چشمانداز، آیا ممکن است پایان بالماسکه سینگاپور آنقدرها هم خوشایند نباشد؟ شاید!
matinmos@gmail.com
نظر شما