مهدی درستی: طرح تابستانه کتاب امسال نسبت به دورههای قبل از حواشی بسیار زیادی برخوردار بود، به شکلی که حتی برگزار شدن آن در هالهای از ابهام قرار داشت و تا مرز برگزار نشدن نیز پیش رفت.
در اوایل تابستان بود که مدیرعامل خانه کتاب با تاکید بر اینکه بدهیهای تسویه نشده از طرح عیدانه کتاب همچنان باقی مانده است، از احتمال زیاد برگزار نشدن طرح تابستانه به دلیل نبود منابع مالی مورد نیاز خبر داد. اتفاقی که به هر ترتیب امید بسیاری از کتابفروشان و کتاب دوستان را ناامید کرد زیرا که در بازار آشفته کتاب برگزاری چنین طرحهایی میتوانست همچون مسکنی خفیف برای مدتی کوتاه هم به این بازار سرزندگی، نشاط و رونق بدهد.
با این حال در اواسط مرداد بود که خبرهایی درباره برگزاری طرح تابستانه سال 97 به گوش رسید و پس از مدتی 30 مرداد به عنوان روز آغاز آن اعلام شد با این تفاوت که طرح امسال از نظر میزان یارانه و مدت زمان (هشت روز) با کاهش روبه رو شده بود و در واقع میتوان گفت به شکلی محدود هم از نظر زمانی و هم مالی به اجرا درآمد.
حال که هنوز از پایان این طرح زمان زیادی نگذشته است، به بررسی طرح تابستانه 97 پرداختهایم و نظر چند تن از مدیران کتابفروشیها که عبارتند از آهنگ حقیقت مدیر کتابفروشی نشر چشمه، رضا خجسته مدیر کتابفروشی ثالث، رامین شعبانپور مدیر کتابفروشی نشر افق، علی رکاب مدیر داخلی کتابفروشی ترنجستان سروش و زهرا فضائلی مدیر کتابفروشی گوتنبرگ را درباره نحوه برگزاری این طرح جویا شدیم.
تاثیر منفی زمان کوتاه طرح
یکی از نکاتی که
در طرح تابستانه امسال بسیار مورد توجه قرار گرفت، مدت زمان کوتاهی بود که برای
برگزاری آن معین شده بود، مدتی که به نسبت طرحهای دیگر و حتی طرح تابستانه سال
گذشته هم کمتر بود و از نظر کتابفروشان تاثیر منفی زیادی بر استقبال مخاطبان داشت.
آهنگ حقیقت مدیر کتابفروشی نشر چشمه، درباره مدت برگزاری طرح میگوید: «طرح تابستانه مانند سفره مردم شده است، هر دفعه کوچک و کوچکتر میشود. در ابتدای برگزاری 30 روز بود، سپس کمتر شد و به همین نسبت ادامه پیدا کرد تا به یک هفته رسید.»
رضا خجسته مدیر کتابفروشی نشر ثالث هم در این باره بیان میکند: «زمان برگزاری بسیار کوتاه بود و این مسئله بسیار بر روند فروش و حضور علاقهمندان حوزه کتاب نقش داشت و همانند دورههای قبل با استقبال کتاب دوستان همراه نشد که البته به نظرم این تصمیم با هدف گرفته شد تا شاید از بودجه مدنظرشان بیشتر صرف نشود.»
رامین شعبانپور هم با انتقاد از مدت زمان انتخابی برای برگزاری طرح توضیح میدهد: «طرح به نسبت بد نبود ولی مدت زمان برگزاریاش بسیار کوتاه بود و این مسئله باعث میشد تا مخاطبان همچون گذشته به کتابفروشی نیایند تا کتاب بخرند و فرصتی برای این کار با توجه به کوتاهی زمان برگزاری طرح پیدا نکنند.»
انتخاب بازه زمانی نامناسب و متضرر شدن کتابفروشان
از دیگر مسایل
مورد اشاره در طرح تابستانه 97، زمان انتخابی برای برگزاری آن از سوی خانه کتاب بود.
این طرح با توجه به مدت کوتاهی که داشت در زمانی آغاز شد که در همان ابتدا با دو
روز تعطیلی همزمان شد که از نظر مدیران کتابفروشیها تاثیر منفی زیادی روی فروش
داشته است.
زهرا فضائلی مدیر کتابفروشی گوتنبرگ در این باره توضیح میدهد: «در کل طرح تابستانه امسال تنها کمی بازار را تکان داد و آنقدر کوتاه بود که تکان آن هم ره به جایی نبرد و تاثیر چندانی بر وضعیت کتابفروشیها نداشت. ضمن آنکه زمان انتخابی برای برگزاری این طرح بسیار نامناسب بود. یک هفته که دو روز تعطیلی در آن بود و این مسئله باعث دیده نشدن طرح و جلب نشدن توجه کتاب دوستان شد.»
خجسته هم در این باره میگوید: «از طرح تابستانه امسال مردم هم استقبال نکردند زیرا که دو روز آن به تعطیلی خورد و اصلا کتابفروشان نبودند یا حداقل ما در آن دو روز نبودیم و همین مسئله هم بسیار تاثیر منفی در جذب مخاطبان برای خرید کتاب با تخفیف داشت.»
علی رکاب مدیر داخلی کتابفروشی ترنجستان سروش که معتقد است این اقدام از روی عمد انجام شده است، بیان میکند: «به نظرم از روی عمد و با هدف قبلی طرح را در این بازه زمانی برگزار کردند تا ضمن آنکه از بودجه مدنظرشان حجم درخواستها بیشتر نشود، علاقهمندان به کتاب که منتظر این طرح بودند هم به درستی از آن مطلع نشده و به کتابفروشی نیایند. در واقع به دلیل کمبود بودجهای که داشتند سعی کردند به این طریق روند برگزاری را کنترل کنند.»
مشکلات اقتصادی و اعتباری که باقی ماند
از دیگر نکات
مورد اشاره کتابفروشان تمام نشدن میزان اعتبارشان در طرح تا روز پایانی بود، مسئله
که در طرحهای گذشته به ندرت شاهد آن بودیم یا حداقل در کتابفروشیهای معتبر
اینطور نبود. با این حال برخی هم مشکلات اقتصادی را در استقبال اندک مردم بیتاثیر
نمیدانند.
حقیقت با بیان اینکه نیمی از اعتبار ما تنها یک روز مانده به پایان طرح باقی مانده بود، بیان میکند: «به نظرم طرح امسال از تمامی دورهها بدتر بود و فکر میکنم که معضلات اقتصادی تاثیرگذارتر از همه مسایل بود. ضمن آنکه ناشران نیز دچار مشکلات کاغذ و کمبود و گرانی آن هستند. اینکه نیمی از اعتبار ما تنها یک روز مانده به پایان طرح هنوز باقی مانده است مسئله بسیار عجیب و جدیدی است که تا به حال رخ نداده بود و این اتفاق میتواند دلایل مختلفی داشته باشد.»
مدیر کتابفروشی ثالث هم در این باره میگوید: «نمایشگاه به شکل جدی امسال در طرح تابستانه خالی از بازدیدکننده بود و اصلا شباهتی به ایام برگزاری طرح در سالهای گذشته نداشت و مخاطبان و اهالی کتاب که همواره منتظر برگزاری این طرحها بودند از طرح امسال استقبال نکردند.»
شعبانپور هم در این باره توضیح میدهد: «طرح امسال کمک خیلی ویژهای به کتابفروشیها نکرد، در واقع وضعیت کتابفروشان به نحوی است که اگر اوضاعشان از سال بعد بدتر نشود از وضعیتشان راضی هستند و خوشبختانه ما امسال در این شرایط بودیم. ولی آنطور که به نظر برسد طرح تابستانه تکانی به وضعیت داده است و تغییر اساسی در فروش ما ایجاد کرده است اصلا اینطور نیست.»
فضائلی هم با کاهش اعتبار ناشران بزرگ، بیان میکند: «استقبال که به مانند گذشته نبود ولی بازهم در وضعیت آشفته این روزها تا حدی قابل قبول بود. ضمن آنکه اعتبار ناشران بزرگ که مخاطبان ویژه دارند به نسبت دیگران خیلی زیاد نیست و این امر دست و پایشان را در زمان برگزاری طرح باز نمیگذارد.»
241243
نظر شما