در اکثر این نوشته‌ها با اشاره به قیمت ارزان اجناس در دوره
پهلوی و مقایسه آن با امروز گفته می‌شود که در آن دوره ارزانی بوده و با
انقلاب همه چیز گران شده است ولی گفته نمی‌شود آن برهه حقوق مردم و میزان
اشتغال تا چه اندازه بوده است؟!
درباره ارزانی در دوره پهلوی نیز باید
به قدرت خرید مردم و حقوق کارمندان نیز اشاره‌ای گذرا داشت، در این برهه
قیمت‌ها پایین بوده ولی قدرت خرید مردم بسیار پایین‌تر از آن بوده است. به
طور مثال درآمد کارمند عادی ماهانه 500 تا 1200 تومان بود (البته حقوق 1000
تومانی در سال‌های حدود 1348 به افراد بسیار محدودی اختصاص داشت) و قیمت
پیکان در همین برهه 28 هزار تومان بود یعنی 28 برابر حقوق حداکثری یک
کارمند!
بهتر است به حقوق مستشاران خارجی و آمریکایی رژیم شاه در این
برهه نیز توجهی داشته باشیم تا بدانیم در حالی که متخصصین و کارمندان
ایرانی نهایتا در سال 1348 هزار تومان حقوق می‌گرفتند در این برهه این
مستشاران از بودجه دولت ایران چقدر به خود اختصاص داده بودند؛ عبدالله
آذربرزین جانشین فرماندهي نيروي هوايي ايران در دوره پهلوي در خلال چندین
جلسه مصاحبه در سال 1388 می‌گوید: «بعضي از مستشارهايي که در اين مرحله
مي‌آمدند، از نقطه نظر[کيفيت] و آگاهي به تخصص‌شان، زياد جلوتر از شاگردان و
متخصصان خودمان، که از خارج آمده بودند، نبودند. آن روزها چيزي در حدود
شش، هفت هزار تومان به افسرهاي مستشاري مي‌دادند.»
درآمدهای نفتی و میزان جمعیت
درآمد
نفتی ایران از سه میلیارد دلار در سال 1332 به 53 میلیارد دلار در سال
1356 رسید و درآمد سرانه نیز در این مدت به 11 هزار و 514 دلار افزایش پیدا
کرد با این وجود در بخش‌های فقیر جامعه، فقر هر روز بیشتر و شکاف طبقاتی
عمیق‌تر می‌شد.
تنها ده درصد از درآمد سرشار نفت و کمتر از 15 درصد از
کل واردات به امر توسعه اختصاص می‌یافت، شرکت ملی نفت به صورت محرمانه ولی
دائمی مبلغ کلانی به حساب شخصی شاه واریز می‌کرد. به گونه‌ای که سرمایه
شخصی شاه به یک میلیارد دلار رسیده بود. با این سرمایه‌ها نهادهایی اداره
می‌شد که آنها نیز هدفی جز سلطه بیشتر حکومت بر تمامی ابعاد زندگی مردم
نداشتند.
بر اساس آمار بانک جهانی، 46 درصد مردم ایران در سال 1356 زیر خط فقر بودند و ضریب جینی در ایران قبل از انقلاب بیش از 45 بوده است.
امروز
نزدیک چهل سال از آن روزها می‌گذرد و با وجود مشکلات اقتصادی که مسئولین
بایستی برای حل این مشکلات کمر همت ببندند وضعیت اقتصادی و رفاه مردم بسیار
بهتر از دوره پهلوی است.
45302
نظر شما