این روزها حرف و حدیث درباره مسائل زنان و مشکلاتی که با آن دست و پنجه نرم می کنند نقل مجالس است، هر کسی از منظر خود به زنان و مساله زنان می نگرد و انگارکه بر این کشتی طوفان زده بادی بدمد، تنها بر تلاطم آن می افزاید. در این میانه تانی و درنگ در باب مساله زنان، حلقه مفقوده ای است که در میان هیجانات مغفول مانده ؛ رسمی که این روزها انگار در همه زمینه ها باب شده: رسم انتخاب راههای پرهیاهو و کم زحمت.
شاید زمان آن رسیده باشد که جامعه مدنی از جمله فعالین زنان به این سطح از بلوغ برسند که امواج پرتب و تاب را بر اقدامات زیرساختی و فرهنگ ساز که در بطن جامعه شکل می گیرند و ریشه می دوانند، مقدم ندانند.
در آستانه هشتم مارس، روز جهانی زن، بر این باورم که پرداختن به مساله زنان بدون اولویت دادن به مسایلی کلیدی چون حق دسترسی به شغل، امکان برخوداری از حقوق اجتماعی(بیمه، تامین اجتماعی و...) ، برابری در قانون کار و امکان حیات عزتمندانه ره به جایی نخواهد برد. مساله زنان سرپرست خانوار، مساله انتقال تابعیت از مادر به فرزندان ، امکان اشتغال برای زنان در شرایط برابر، بی تردید اگر از اهمیتی بیشتر از مساله اساسی آزادی‌های اجتماعی چون( حضور در استادیوم،حجاب اختیاری و...) برخوردار نباشد، بی تردید باید هم سنگ و هم تراز آنها مورد توجه فعالین زنان قرار گیرد.
در تعریف مسائل زنان همواره یک چالش اساسی پیش روی منتقدان است: زنان چه کسانی هستند؟ وقتی از مسایل زنان حرف می زنیم جای زنان کارگر، بازنشسته، معلول و یا مادران سرپرست خانوار کجاست؟
برای من به عنوان یک زن و ناظر مسائل زنان، در ارزیابی سیاست های رفاهی یک دولت، رویه های و سیاست های وضع شده در باب زنان تعیین کننده اند. در بحبوحه استیضاح علی ربیعی وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، فراخوان فعالین زنان برای تحصن در مقابل وزارت کار مرا شگفت¬زده کرد. چرا وزارت کار باید محل این تجمع می بود؟ باز به روال مالوف، هیاهو گوی سبقت را از همه چیز ربوده بود. نگاهی به عملکرد این وزارتخانه، نشان می دهد که دوباره کسی دارد به جامعه نشانی غلط می دهد: در این 5 سال که دورادور ناظر فعالیت های وزارت خانه در حوزه رفاه اجتماعی بوده ام ،دیدن آثار یک بینش و رویکرد اصلاحی زیرساختی در وزارتخانه و به ویژه معاونت رفاه، چیزی نیود که برای دیدن آن به دردسر عجیبی بیفتم. اتفاقاتی در این مدت و به ویژه در سالی که داریم روزهای آخرش را می گذارنیم افتاده که برایم عجیب است که از چشم فعالین حوزه زنان دور مانده اند.
به جز سیاست ها و برنامه های کلانی که به ویژه در قالب تدوین اطلس اجتماعی ایران گرد هم آمده اند تا منشوری برای سیاست گذاری و اجرا در حوزه آسیب های اجتماعی باشند ،تمرکز بر حوزه زنان در مساله آسیب های اجتماعی و طراحی شیوه های حمایتی از زنان آسیب دیده مثل اورژانس اجتماعی برای مبارزه با خشونت های خانگی و احداث خانه های امن برای زنان آسیب دیده از خشونت های خانگی، اقدامات مثبتی است که اگر تنها اقدام این دوره از وزارت ربیعی بود، مرا بر این می داشت تا به او و تیم همراهش - علیرغم کاستی های موجود_ نمره قبولی دهم.
اما این همه ماجرا نیست. در این دوره برای نخستین بار زنان مجرد ، شرایط پیش روی خود برای پذیرش کودکان از سازمان بهزیستی را مهیا یافتند؛ به طوری که طبق آمارهای رسمی میزان اعطای فرزند خواندگی به زنان مجرد در طول یک سال اخیر150% رشد کرده است.
این موضوع، شاید در مقابل خیل عظیم مشکلات عام و خاصی که زنان با آن دست و پنجه نرم می کنند، چندان چشمگیر به نظر نیاید ،اما اگر به یاد بیاوریم که روزگاری نه چندان دور، این امر چقدر دست نیافتنی می نمود، درخواهیم یافت که این از یک تغییر رویکردی جدی حکایت دارد. تغیر رویکردی که خود را در مساله اعطای تابعیت ایرانی به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی و مردان غیر ایرانی به خوبی نشان می دهد: تغییری که اگر چه راه را تمام نکرده؛ اما مسیر را نشان می دهد: مسیری که در آن زنان برابر دانسته می شوند و فرصت آن را می یابند تا موقعیت خودرا از جنس دوم بودن تغییر دهند. این سیاست ها و برنامه ها ، وقتی معنادار می شود که ببینیم این وزارت خانه از میان همه دستگاههای حاکمیتی بیشترین شمار مدیران زن را در سطوح بالایی و میانی فعال کرده است.
آنچه از مجموعه اقدامات وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در حوزه زنان دریافت می کنم، حکایت از این دارد که راهی درست آغاز شده،راهی که با حضور مشاوران، مدیران و صاحب نظرانی از طیف های سیاسی مختلف در مجموعه وزارت می توانم به آن امید ببندم و فعالین زنان را به پیوستن و پیراستن این راه دعوت کنم.
هر چند تا رسیدن به آرمان برابری برای زنان ، «راه تاریک است و منزل بس بعید»، اما هیچ چیز نباید مانع از این شود که اقدامات مثبت را نیز مانند تنگناها با چشمانی تیزبین رصد کنیم و در تقویت، تعمیق و تثبیت آنها بکوشیم.
47237
نظر شما