تولید نفت ایران در حال حاضر بین3 میلیون و 700 هزار بشکه تا 3 میلیون و 500 هزار بشکه در روز است که حدود یک میلیون و 700 هزار بشکه شامل مصرف داخلی و پالایشگاه ها می شود و صادرات ما نیز در مرز 2 میلیون بشکه در روز در نوسان است.از این میزان صادرات، آسیا و ترکیه حدود 70 درصد یعنی در مرز یک میلیون و 400 هزار بشکه را به خود اختصاص داده است.مفهوم آن این است که در حدود یک میلیون و 500 هزار بشکه تضمین صادرات در شرایط تحریم نفتی ایران وجود دارد و مشکلی برای آن نیست.برهمین اساس برای مابقی صادرات باید راه حل های زیر را بکار برد که در صورت اعمال آنها قطعا مشکلی از راه تحریم نفتی برای ما ایجاد نخواهد شد:
1- در ابتدا باید به عقیده نگارنده برای شکستن تحریم،سیاست زایش بحران در بحران را اعمال کنیم.
به دلیل آنکه غرب می خواهد نشان دهد که این تحریم منجر به کاهش صادرات و در نتیجه تولید می گردد،برای ما بهترین فرصت است که سیاست افزایش تولید در کوتاه مدت را در دست اجرا قراردهیم.مشابه اینکار را ما در زمان دفاع مقدس انجام دادیم.ما در این دوران در مناطق نفت خیز جنوب پس از هر بمباران بازسازی را آغاز و حتی نگذاشتیم یک دقیقه نفت و در بخش تولید و چه در بخش صادرات قطع یا کاهش یابد تا بدینوسیله دشمن را خسته کنیم.در اینجا نیزباید پرچمداران تحریم را خسته کنیم و تا حالا نظر کارشناسان که نتوانست مسوولان نفت را وادار به تمرکز بر افزایش تولید کند و به قول "عدو شود سبب خیر گرخداخواهد" بگذاریم این فشار ما را وادار کند تا به مرز تولید 4میلیون و 200 هزار بشکه حتما در فاصله ماه آینده برسیم و من با تجربه ام می گویم اگر مدیریتی کارآمد در نفت و در بخش تولید حکومت کند براحتی امکان تحقق این میزان وجود دارد.
پس برعکس کسانی که از کاهش تولید، وضع صادرات حتی به اروپا سخن می گویند،من مخالفم و معتقدم باید هم تولید را و هم صادرات را افزایش داد و مرزهای اروپا را اتفاقا باید شکست.نباید فراموش کرد که باید از تجربه های گذشته و تاریخی بهره ببریم و یادمان باشد تحریم حتی در اروپا هم پاسخ نمی دهد و نباید فقط بر بازار سنتی آسیا تمرکز کرد.
2- ثانیا همانگونه که بارها تاکید کرده ام باید ضمن عقد قراردادهای ترم و بلند مدت و اخذ تصمین های لازم برای استمرار این قراردادها به جای یکساله به سه ساله،بازار اسپات را فعال کرد.
3- باید شرایط خریداران را تقلیل داد.بویژه با هدف شکستن مرزهای تحریم اروپائی.
4- دادن پرومیوم و نوعی تخفیف که بتواند بقیه را وادار به ورود به بازار رقابت قیمتی و یا کنار رفتن از بازار کند. باید توجه شود که افزایش قیمت ها بیش از این تخفیف بوده و نتیجه آن افزایش درآمد ایران است.
5- اتخاذ سیاست صادرات مجدد نفت با بعضی از کشورها و شرکت ها از مبادی خارج از کشور
ترکیه،هند،چین،مالزی،سنگاپور و آفریقای جنوبی پتانسیل این ممکن را دارند.آنچه مهم است آن است که در شرکت ملی نفت باید تنوع در قراردادها،بازارها،قیمت ها دنبال شود تا ریسک اتکا به یک منطقه جغرافیایی یا نوع خاصی از قرارداد و یا قیمت های ثابت و غیرانعطاف پذیررا کاهش داد.
6- باید طرح منع صدور به اروپا را که در مجلس مطرح است متوقف کرد،چراکه خود این بهانه و مجوز می دهد به اوپک و کشورهای عضو که سهم خود را برای جبران این کاهش افزایش دهند. درحالیکه اکنون تصمیم عربستان و کشورهای خلیج فارس عضو اوپک برای افزایش صادرات تخلف از سهمیه های تضمین شده است،لیکن در صورت تصویب طرح ایران مجوز رسمی و قانونی به اوپک می دهد.
لذا این طرح برای ایران مثبت نبوده ، چراکه اولا کمک می کند تا وزارت نفت از طریق اوپک به طور جدی با تخلف این کشور از طریق کمیته نظارت بر بازار برخورد کند و ثانیا امکان شکستن تحریم اروپا توسط خود شرکت های اروپایی را بشکنیم و اروپا را در اروپا شکست دهیم.
7- باز هم باید تاکید شود این مساله از حد یک قوه(مجریه یا مققنه) و یا یک وزارتخانه فراتر است و می بینیم آمریکا،اروپا،کشورهای عرب خلیج فارس صف آرائی کرده اند ما نیز باید صف آرائی داخلی خود را در بخش تصمیم گیری ،قانونگذاری،تبلیغات رسانه متحد و فراتر حرکت کرده و به تشکیل کمیته جهاد اقتصادی بپردازیم و صف خود را هماهنگ کنیم.محورهای این تصمیمات به طور خلاصه در بخش نفت باید بر موارد زیر استوار باشد.
الف- افزایش تولید در یکماه آینده به 4 میلیون و200 هزار بشکه در روز
ب- صادرات نفت خام تا 5/2 میلیون بشکه در روز
ج- افزایش تنوع جغرافیائی،قراردادی و خریداران
د- اجازه صدور مجدد
ه- تاکید بر شکستن تحریم در اروپا و حتی دستمان برسد و امکانش باشد در آمریکا
و- با توجه به تحریم شرکت نفتکش،تنوع در سیاست های حمل و نقل از جمله FOB امکان اجاره نفتکش های ایرانی توسط خریداران و تنظیم مقررات الزام به حمل با نفتکش های این شرکت.
*قائم مقام سابق شرکت ملی نفت ایران
/22131
نظر شما