خبر زیر چند روز پیش در بخش حوادث یکی از رسانه ها منتشر شده بود :
دستگیری آدمخوار ایرانی در سوئد
یک استاد دانشگاه برجسته ایرانی در شهر استکهلم سوئد جنایتی را رقم زد که به گفته پلیس این کشور در ردیف جرایم کم سابقه قرار گرفته و از همین رو روند رسیدگی به پرونده به صورت کاملا محرمانه خواهد بود.
به گزارش خبرنگار ما ، وی که نامش فاش نشده است پس از بریدن لب های همسرش آن را خورده است . متهم پرونده که پلیس نام او را فاش نکرده دانشیار 52 ساله دانشگاه کارولینکا است . او سال 1369 به همراه همسر و سه فرزندش از ایران به کشور سوئد مهاجرت کرد . پس از چند سال همسرش را طلاق داد و با یک دختر ایرانی که 20 سال از خودش کوچکتر بود ازدواج کرد . هنوز مدت زیادی از ازدواج دوم وی نگذشته بود که تصور کرد همسرش به او خیانت می کند به خاطر همین مدام با او درگیری داشت .
روز حادثه همسایگان با شنیدن فریادهای دلخراش زن جوان ، خودشان را به خانه او رساندند و صورت زن جوان را غرق در خون دیدند . ماموران پلیس با حضور در محل ، استاد دانشگاه را بازداشت و همسر او را در حالی که هر دو لبش بریده شده بود به بیمارستان منتقل کردند . متهم اقرار کرد هر دو لب همسرش را بریده و آن راخورده است . زن جوان در بیمارستانی که پلیس نام آن را فاش نساخته ، تحت مداوا قرار گرفت اما تیم پزشکی اعلام کرد که لب ها به گونه ای بریده شده است که امکان پیوند وجود ندارد . متهم در جریان بازجویی ها گفت : من از کاری که کرده ام پشیمان نیستم . همسرم به من خیانت می کرد . لب های اورا طوری بریدم که هرگز امکان پیوند برایش وجود نداشته باشد.
بعد از اقرارهای متهم بودکه مقامات پلیس اعلام کردند بازجویی ها به صورت غیر علنی برگزار خواهد شد چرا که این حادثه به این شدت که اتفاق افتاده کم سابقه است . از سوی دیگر پزشکان تلاش می کنند راهی برای پیوند لب های زن 32 ساله پیدا کنند .
* * *
از آنجا که هدف نگارنده با توجه به عضویت در هیات نظارت بر مطبوعات ، آسیب شناسی کار رسانه ای است دلیلی ندارد برخلاف به اصطلاح «گاف گیری» های رایج که مصداق «جرح رسانه ای» است نام رسانه را بگویم لذا باید به «ماقال» توجه کنیم .
تیتر حداقل 3 اشکال حرفه ای و محتوایی دارد :
1- اگرچه اقدام فاعل ، بهیچوجه مورد تایید نیست و مصداقی از ناهنجاری روانی دانسته می شود اما در عین حال «آدم خواری» با تصویر یا مفهومی که خواننده در ذهن دارد نیز نیست .
2- «ضد ملی» است زیرا اگر یک ایرانی خطایی کرده است ما نباید با بزرگنمایی آن ، آدمخوار بودن ایرانیان را ناخواسته القاء کنیم .
3- ناخواسته با پروژه «ایران هراسی » همسویی دارد .
و اما متن :
1- عبارت «استاد برجسته دانشگاه » نشان می دهد او یک فرد عادی نیست . بااین حساب ، خبر بالا علاوه بر آن که «ضد ملی» است ضدنخبگان کشورمان نیز هست . یعنی در شرایطی که تبلیغ می کنیم بخش قابل توجهی از جریان علمی دانشگاه ها و موسسات تحقیقاتی دنیا روی دوش ایرانیان باهوش و تحصیلکرده است - که بی راه هم نیست – انتشار چنین خبری با این ادبیات، نقض غرض است و ناخواسته القاء می کندکه این استادان ، آدمخوار هم هستند یا ممکن است آدمخوار باشند !
2- بعید است اصل خبر همین باشد . احتمالا در متنی که می بینیم همزمان دو اتفاق افتاده است یعنی مطابق اکثر خبرهای حادثه ای و زرد ، یکبار پیاز داغ اصل و یکبار هم در ترجمه اش زیاد شده است !
3- رفتار این فرد با همسر اولش شاید کار درستی نبوده باشد ( از این جهت می گویم «شاید» زیرا در جریان زندگی او نیستیم) ، واکنش او نسبت به همسر دومش نیز قابل دفاع نیست اما در هر صورت ، معلوم نیست خواننده عادی این خبر ضرورتاً حس نفرت پیدا کند زیرا مردان و زنان مذهبی و پاکدامن اما متعصب یا معتقد به سنت ها چه بسا با استناد درست یا غلط به برخی احکام یا آموزه ها حق را به او بدهند که سزای عمل همسر خائن خود را کف دستش گذاشته است .
4- از قضا ، اکثریت و بلکه اتفاق مخاطبان این رسانه را اقشار مذهبی و انقلابی تشکیل می دهند که گرچه این رفتار را محکوم می کنند اما در عین حال بعید است با قربانی، سمپاتی داشته باشند. در حالی که رفتار فاعل در کانتکست غربی ها ضد ارزش و لذا برانگیزاننده مخاطب است اما انتشار این خبر نزد مخاطب بومی و بویژه مخاطبان این رسانه ممکن است عملکرد و جهت گیری خود رسانه را زیر سوال ببرد و از این جهت نیز «خودزنی» ارزیابی می شود .
5- این خبر تحت تاثیر فضاسازی غربی ها در پروژه «ایران هراسی» است . پاراگراف آخر را ببینید. در شرایطی که در همین کشورهای گل و بلبل هنوز ، چند ماه از جنایت خونسردانه آن راستگرای افراطی نگذشته که پس از بمب گذاری مهیب ، با خیالی آسوده سوار کشتی شد و به جزیره ای رفت و در آنجا همزمان چند نفر را سبعانه به قتل رساند ، یا مردی که سالیانی دراز ، دختر خود را در زیرزمینی مخوف زندانی کرده بود و چند فرزند نیز از او داشت ، خبر پلیس و رسانه های غربی به شکلی تنظیم شده که این حادثه را بسیار عمیق جلوه دهند .
نظر شما