محمدرضا نوروزپور: در برخی از کشورها اکثریت پارلمانی با اکثریت مردمی یکی است و اگر پارلمانی از یک حزب یا چند حزب ائتلافی تشکیل شود نشان از این دارد که اکثریت آن جامعه با آن پارلمان تعریف می‌شوند اما در کشوری مانند لبنان چنین تناسبی وجود ندارد.
برای آنها که با مقوله حوزه‌های انتخابی در برخی از کشورها مانند لبنان آشنا هستند می‌دانند که تقسیم‌بندی حوزه‌ها در کشور بر اساس مذهب و طایفه چندان عادلانه نیست و ممکن است یک حوزه انتخابی حتی با داشتن جمعیت بیشتر رأی دهندگان نتواند اکثریت را از آن خود کند چرا که حوزه‌های دیگر انتخابی بیشتری در اختیار رقبای آنها است.بر همین اساس سید حسن نصرالله دبیر کل حزب الله لبنان دیروز در اولین اظهارات رسمی خود پس از اعلام نتایج انتخابات اشاره کرد که تفاوتی میان اکثریت پارلمانی و اکثریت مردمی وجود دارد و اکثریت پارلمانی، لزوما اکثریت مردمی نیست. "
انتخابات لبنان اذهان را به این سمت و سو هدایت کرده است که تبلیغات آمریکا و تلاش‌های آن در منطقه موفقیت‌آمیز بوده اما همه ماجرا به این‌جا ختم نمی‌شود. با این همه اگرچه تحلیل‌های فراوانی بر این نکته تکیه داشته‌اند که پول‌های بی‌شمار عربستان سعودی در حمایت از تشکیلات حریری هم در این پیروزی نقش داشته اما نگاهی به بافت قومی و طایفه‌ای لبنان حاکی از این حقیقت است که اگر قانون اساسی لبنان در خصوص حوزه بندی‌های سیاسی تغییر می‌کرد این حزب‌الله بود که پیروز میدان انتخابات در می‌آمد.
در این بین حتی در خصوص تأثیر دولت آمریکا در انتخابات لبنان، زاویه دید لطیفی وجود دارد و اینکه اگر دولت کنونی آمریکا یک دولت جمهوری‌خواه با رویکردهای جنگ‌طلبانه گذشته بود و این نبود که هم‌اکنون یک رئیس‌جمهور معتدل با شعار تشکیل کشور مستقل فلسطینی و با نیت فشار وارد کردن به اسرائیل برای پذیرش حقوق همه فلسطینی‌ها وکشورهای همسایه روی کار آمده به طور قطع جناح 14 مارس هم اینک با شکستی سخت مواجه می‌شد.
بر همین باور برخی از تحلیل‌گران سیاسی در اروپا، خصوصاً در میان روزنامه‌نگاران انگلیسی بر این اعتقادند که اوباما و نگرش مثبت او به جهان اسلام، دست کم در حوزه تغییر گفتمان، بسیاری از لبنانی‌ها را مجدداً به جناح متمایل به آمریکا سوق داده است. روزنامه ایندیپندنت در گزارشی از پیروزی ائتلاف طرفدار آمریکا در لبنان آن را هدیه تغییر گفتمان دولت اوباما دانست و تصریح کرد آنچه امروز سبب شده تا این جناح با تفاوت کمی از ائتلاف مقاومت پیشی بگیرد همانا به دلیل تغییر فاحشی است که در سیاست خارجه اوباما نسبت به جهان اسلام رویداده و گویا سخنان و مواضع او برای آنها باور‌پذیر بوده است.
این تغییر رویکرد در میان لبنانی‌ها اما خود جای بحث دارد، خصوصاً اینکه در حوزه شیعیان، حزب‌الله توانسته همچنان حاکمیت خود را حفظ کند و تأثیر آن بر مسلمانان سنی که تحت لوای سعد حریری و ائتلاف 14 مارس حرکت می‌کنند نیز باید مورد بررسی قرار گیرد.
اما آنچه را که نمی‌توان منکر شد، این واقعیت است که آنچه در روزهای گذشته سبب شد تا لبنان با آرامش کامل جناح مورد نظر خود را از صندوق‌های رأی بیرون بکشد امنیتی بود که در زیر سایه سلاح حزب‌الله لبنان به دست آورده است و اگر سلاح کارا و برنده حزب‌الله نبود بارها و بارها این کشور شقه شقه و یا متشتط و چند پاره شده بود نمی‌شد اساساً در چنان فضایی انتخاباتی آزاد برگذار کرد که همگان آن را میوه دموکراسی و امنیت می‌دانند.
نصرالله حتی دیروز به این موضوع نیز به خوبی اشاره کرد و در آنجا که به تبلیغات منفی دشمنان مقاومت در خصوص سلا ح حزب‌الله اشاره می‌کرد و انتقاد می‌کرد که آنها همیشه این سلاح را عاملی برای شفاف نبودن نتیجه انتخابات می‌دانند گفت: اکنون انتخابات که به شفافیت آن شک داشتند در سایه وجود سلاح مقاومت برگزار شده و نتیجه آن نیز پیروزی طرفداران حزب حاکم است در حالی که اگر معارضان به اکثریت کرسی‌ها دست می‌یافتند، آنها می‌گفتند که این انتخابات شفاف نیست و من بار دیگر یادآور می‌شوم که بعد از این نتایج انتخابات و پذیرش و موافقت ما با این نتایج این دروغ بزرگ نیز افشا شد.
آنچه هم اینک در میان دشمنان مقاومت نوعی خوشحالی کاذب ایجاد کرده این است که با این نتیجه ممکن است اندکی از قدرت حزب‌الله در کشور کاسته شود اما حزب‌الله همواره نشان داده است که هر روز در کاری نو است و در هر شرایطی می‌داند که چگونه بر توانایی‌ها و اقبال عمومی گسترده‌ای که در حوزه شیعیان و جنوب این کشور دارد اهداف خود را بالا ببرد.
نصرالله با اشاره به همین موضوع و در آنجا که به راحتی نتیجه انتخابات را می‌پذیرد و حتی به مخالفان خود بابت آن تبریک می‌گوید بر این نکته تأکید می‌کند که حزب‌الله و گروه معارضان کارهای بزرگی در پیش دارند که باید به آن بپردازند. نصرالله با ایمان به اینکه اقبال عمومی در لبنان به نتیجه‌ای نیست که از صندوق‌های رأی بیرون آمده به هواداران خود اطمینان می‌دهد: با وجود این که ما به کرسی‌های اکثریت پارلمانی دست نیافتیم، اما این مسئله مسئولیت ملی ما که همان اجرای طرح اصلاحات است را از بین نمی‌برد. ما در قبال انجام طرح‌های اصلاحاتی خود مسئولیم و ما در گروه‌های معارض به زودی در راستای تعیین گام‌ها و خط مشی‌مان و نیز نحوه عملکردمان در مرحله آینده رایزنی خواهیم داشت. همانطور که می‌دانید ما با مسئله تعیین رئیس پارلمان، تعیین نخست‌وزیر و تشکیل دولت روبه‌رو هستیم و باید با آنها به عنوان گروه‌های معارض و از موضع‌گیری خود همکاری کنیم.
حزب‌الله در انتخابات روز هفتم ژوئن توانست 57 کرسی را از آن خود کند حال آنکه رقیب آن یعنی ائتلاف آمریکایی 14 مارس 71 کرسی را به چنگ آورد که این برتری آنها را برای تشکیل دولت ذی حق جلوه می‌دهد اما این همه راه نیست چرا که حزب‌الله به درستی و به خوبی در همه دوره‌ها نشان داده است که اپوزیسیونی قوی و بسیار تأثیر‌گذار است و حتی در دوره پیشین نشان داد که می‌تواند عملاً با ساماندهی اعتراضات مدنی گسترده نظام سیاسی و اداری را به راحتی فلج کند. از این رو نصرالله در قسمت‌های دیگری از اظهاراتش به پارلمان هشدار می‌دهد که باید برای آینده برنامه‌ای مشخص داشته باشند. او می‌گوید: ما می‌خواهیم بدانیم که اکثریت پارلمانی برنامه‌اش برای آینده چیست و چه طرحی در اختیار دارد. این طرح و برنامه باید به مردم شناسانده شود چرا که آینده کشور و مردم مطرح است. اولویت‌های این گروه چیست و با چه روحیه‌ای با مسائل کشور برخورد خواهد کرد. آیا از تجربه‌های سال‌های گذشته خود به ویژه چهار سال اخیر استفاده خواهد کرد؟ گروه‌های معارض کشور که جایگاه پارلمانی خود را و هم چنین جایگاه سیاسی و مردمی‌شان را حفظ کردند هم چنان در راستای اعتلای سطح مردمی تلاش می‌کنند.
نکته دیگری که از دید بسیاری از کارشناسان سیاسی خاورمیانه مغفول نمانده تأثیر این انتخابات، همزمانی آن و شاهبت‌های احتمالی آن با انتخابات ریاست جمهوری در ایران است. نیویورک تایمز در گزارشی به قلم مایکل اسلکمن معتقد است این نتایج که بی‌شک متاثر از رویکرد جدید آمریکا به منطقه و جهان اسلام است ممکن است در نتیجه انتخابات ایران نیز تأثیر‌گذار باشد، چرا که اوباما تمایل خود را به مذاکره با ایران حتی بدون هرگونه پیش شرطی اعلام کرده است. در این تحلیل آمده است که دولت اوبا برعکس پارادایم گذشته حاکم بر سیاست خارجه آمریکا رویه تقابل با سوریه، ایران و حزب‌الله را ندارد و برعکس می‌کوشد با این هر سه عنصر تأثیر‌گذار و قدرتمند منطقه‌ای وارد گفت‌وگو و تعامل شود.
از نگاه اسلکمن آمریکا ممکن است در لبنان به اهداف اولیه خود رسیده باشد اما یکی از اهداف اصلی آنها تعامل با حزب‌الله است، حزب‌الله که در هر شرایطی لبنان بدون نام آن معنی ندارد.
نظر شما