این انتخابات، اوباما را غافلگیر کرد

ریچارد هاس
در انتخابات میان دوره ای اخیر در ایالات متحده کم بودند کسانی که آرای خود را با توجه به سیاست خارجی باراک اوباما رئیس جمهوری این کشور به صندوق انداختند. شاید برای بسیاری از مردمی که برای آمریکا نقشی بین المللی قائل هستند، این مساله بسیار تعجب برانگیز باشد اما حقیقت دارد . در آمریکا بسیاری با مسائل اقتصادی درگیر هستند و رشد نرخ بیکاری در این کشور. چالش های بین المللی در زندگی روزمره آمریکایی ها جایی ندارد . جنگ سرد متعلق به یک نسل پیش است و ماجرای یازدهم سپتامبر هم تقریبا یک دهه عمر گذرانده و از تاثیر آن هم خبری نیست. بسیاری از مردم هم اندک احساس همدردی با سربازانی ندارند که جان خود را در عراق یا افغانستان از دست دادند.

اما این حقیقت که سیاست خارجی تاثیری بر انتخابات میان دوره ای نداشت بدین معنا نیست که این انتخابات بر سیاست خارجی آمریکا بی تاثیر است. نتیجه این انتخابات ملموس است اما پیامد آن بر سیاست خارجی کمی تعجب برانگیز. یکی از تاثیرات این انتخابات ، روابط روسیه و آمریکا است .احتمال تصویب سریع استارت و یا تصویب آسان آن بسیار دور از ذهن است. مخالفان و یا منتقدان این طرح نگران نظارت بر عملی شدن این طرح هستند و البته سیستم دفاع موشکی کشور. به جای منتظر ماندن برای تصویب این طرح در حال حاضر باید منتظر تعلل در این تصویب و یا حتی زیر سوال رفتن کل آن باشیم. علاوه بر این احتمال دارد که کنگره نیز آنچه را که باید برای از میان برداشتن موانع موجود بر سر راه الحاق روسیه به سازمان تجارت جهانی برندارد، انجام ندهد. جمهوری‌خواهان می‌توانند بحث رفتارهای غیردموکراتیک دولتمردان روسی را بهانه کنند.

چین نیز در زمره کشورهایی است که می‌تواند تبعات حضور جمهوری‌خواهان در کنگره را احساس کند. در شرایطی که بحران ارزی میان واشنگتن و پکن حل نشود بی‌شک تحریم‌هایی بر چین نیز تحمیل خواهد شد . این اعمال فشار می‌تواند هم بر عرصه داخلی چین تاثیرگذار باشد و هم بر وجهه بین المللی این کشور.
کنگره حتی می‌تواند به مصاف تلاش‌ها برای کمرنگ کردن و یا از میان برداشتن تحریم‌ها علیه کوبا هم برود . باراک اوباما از زمان حضور در کاخ سفید گام‌هایی هر چند کوچک برای ترمیم روابط میان دو کشور برداشت . اما ادامه این تغییر رفتارها بخصوص در سطح کلان به تصویب کنگره نیاز دارد . کنگره ای هم که در اختیار جمهوری‌خواهان باشد شرط هر گونه عادی سازی رابطه با هاوانا را برداشتن گام های اساسی از سوی دولتمردان این کشور می‌داند.

نتیجه این انتخابات می‌تواند دیگر مسائل بین المللی را هم شامل شود. از این پس احتمال بسیار کمی وجود دارد که واشنگتن از طرح های محیط زیستی برای کاهش تولید کربن استقبال کند. جمهوری‌خواهان می‌توانند با ابزاری که در اختیار دارند به نوعی بازنگری در سیاست خارجی روی آورند. وابسته به شیوه استفاده از این ابزار ، می‌توان این تغییر در کنگره را مثبت و یا منفی خواند. در شرایطی که این بازنگری‌ها به اتخاذ تصمیم‌های بهتر منتهی شود می توان آن را مثبت خواند و در شرایطی که کنگره و سوژه های مطرح در آن محلی برای تلافی شکست‌ها یا به رخ کشیدن پیروزی‌ها شود، باید آن را مخرب و خانمان سوز خواند.

در بسیاری از موارد دیگر هم می‌توان انتظار تغییر را داشت . شاید این امر برای آمریکایی‌ها که بر اساس قانون اساسی و سیستم سیاسی اختیارات تام به رئیس جمهور داده شده ، اندکی عجیب و غریب به نظر برسد. با این همه این کنگره است که مجوز حمله به کشوری ثانی را صادر می‌کند، بودجه مورد نیاز دولت را تصویب می‌کند و البته با بسیاری از انتصاب ها موافقت می‌کند. در حوزه دیپلماسی اما دست رئیس جمهوری نسبتا باز است. رئیس‌جمهور حتی می‌تواند در موارد بسیاری رای به استفاده از نیروی نظامی بدهد.
سیاست های اوباما در خاورمیانه ظاهرا بدون تغییر به راه خود ادامه خواهد داد. اوباما همچنان عزم خود را برای پایان دادن به مناقشه میان فلسطین و اسرائیل جزم خواهد کرد. رئیس‌جمهور همچنان به اعمال فشار بر ایران بر سر پرونده هسته ای ادامه می‌دهد. البته این احتمال وجود دارد که جمهوری‌خواهان شعار تعامل با اسرائیل و اعمال فشار بر ایران را با صدای بلند تکرار کنند. در حوزه افغانستان و عقب نشینی از این کشور در تابستان سال 2011 میلادی ، احتمالا اوباما از حمایت قاطع جمهوری‌خواهان برخوردار خواهد بود .

در حوزه اقتصاد خارجی اما نمی‌توان دست اوباما را چندان باز فرض کرد. سه توافقنامه تجاری با کره جنوبی، پاناما و کلمبیا از سال ‌ها پیش نگاشته و مهیا است اما به دلیل مخالفت اتحادیه های کارگری و دموکرات‌ها ، امضای آنها به تعویق افتاده است. جمهوری‌خواهان به شکل سنتی بیش از دموکرات‌ها به بحث تجارت آزاد و توافقنامه‌های دو جانبه ارج و قرب می‌نهند.اکنون پرسش اینجسات که آیا نسل جدید جمهوری‌خواهان هم به این سنت پایبند خواهند ماند؟شانس اندکی وجود دارد دال بر اینکه یک یا دو مرود از این توافقنامه ها از کما خارج شود . باراک اوباما هم احتمالا متقاعد شده است که این توافقنامه ها می‌تواند به معنای خلق فرصت‌های جدید شغلی برای جوانان آمریکایی باشد .

سوال اساسی‌تر این است که با حضور جمهوری خواهان در کنگره و دموکرات‌ها در کاخ سفید اولویت دغدغه ملی در امریکا چه خواهد بود؟ کمبود بودجه فدرال. شکست در تامین این کسری می‌تواند بر کمک‌های خارجی دولت، سرویس‌های اطلاعاتی و دفاعی تاثیرگذار باشد. افزایش نرخ بدهکاری‌های آمریکا هم می‌تواند زنگ خطری برای امریکایی‌ها باشد. بحران دلار هم به راحتی قدرت اقتصادی آمریکا را در سطح بین المللی تحت تاثیر قرار می‌دهد. راهکار مقابله با این بحران هم همراهی دموکرات‌ها با جمهوری‌خواهان، تعامل کنگره با کاخ سفید را مطالبه می‌کند. البته این انتخابات هم این همدلی را بسیار دورتر ار دسترس کرد.
پراژکت سندیکیت نوزدهم نوامبر / ترجمه : سارا معصومی