مانا کیانی: گوته ادیب آلمانی، که «دیوان غربی - شرقی» خود را تحت تأثیر «دیوان حافظ» سرود، فصل دوم آن را با نام «حافظ‌‌نامه» و به اشعاری در مدح حافظ اختصاص داد که از جمله آنها می‌توان به دو شعر زیر اشاره کرد:
حافظا، در غزل‌هایت می‌شنوم که شاعران را بزرگ داشته‌ای
بنگر که اینک پاسخی فراخورت می‌دهم:
بزرگ اویی است که این سپاس به بزرگداشت اوست.
خود را با تو برابر گرفتن، حافظا راستی که دیوانگی است!
کشتی‌ای پر شتاب و خروشان به پهنه پر موج دریا در می‌آید
و مغرور و دلیر به دلِ خیزاب‌ها می‌زند.
آن و دمی است که اقیانوس درهم‌اش بشکند.
ولی این تخته‌بند پوده همچنان به پیش می‌راند.
در غزل‌های سبک‌خیز و تندآهنگ تو خنکای سیال دریا است، و فورانِ کوه‌وار آتش نیز.
و گدازه‌ها مرا در خود غرق می‌کنند.
با این همه خیالی نیز درونم را می‌آکند و شجاعت‌ام می‌بخشد.
مگر نه آن‌که من نیز در سرزمینِ خورشید زیسته و عشق ورزیده‌ام!
گروهی ازعلاقه‌مندان به فرهنگ و هنر شرق در آلمان به دعوت «فستیوال دیوان شرق- غرب وایمار» به سرپرستی کلاوس گالاس، در سفر پنج روزه خود به استان فارس در برنامه‌های مختلفی نظیر بازدید از اماکن گردشگری و فرهنگی شیراز و فارس، دیدار با مسئولان شهرداری شیراز و شورای شهر و... شرکت کردند.
کلاوس گالاس در رأس هیأتی 30 نفره از چهره‌های برجسته وایمار متشکل از اندیشمندان، هنرمندان و فرهنگیان آلمان در جریان مراسم بزرگداشت حافظ و گوته در جوار آرامگاه حافظ، بر بهبود روابط خواهرخواندگی دو شهر وایمار و شیراز تأکید کرد و از پیش‌بینی برنامه‌های مختلفی برای ارتقای تعاملات فرهنگی خبر داد.
گالاس تعلق خاطر خود را به شهر شیراز مطرح کرد. او 30سال پیش زمانی که دانشجو بود به شیراز سفر کرد و این شهر او را مجذوب خود کرد و از همان موقع نیز به خوبی درک کرد که شیراز و فارس قلب و پایتخت فرهنگی ایران است.
مشاور فرهنگی شهردار شهر وایمار از همان زمان در خود اندیشه ایجاد رابطه فرهنگی بین این دو شهر را می‌پروراند تا اینکه امروز موفق شد این کار را به مرحله اجرا درآورد.
این گروه 30 نفره در بدو ورود به آرامگاه حافظ به همان اندازه که مقبره این شاعر برجسته برایشان جذاب بود، پوسترهای مراسم نیز برای آنها ایجاد جذابیت می‌کرد به گونه‌ای که با هر عکسی که از آرامگاه می‌گرفتند چند عکس نیز از پوستر مراسم و تریبون برنامه تهیه می‌کردند.
«رنه برگ» پیش از اجرای برنامه حافظ خوانی در سخنانی کوتاه و به زبان فارسی گفت: شعر فارسی در من اثری عمیق دارد و امیدوارم از شنیدن شعر حافظ لذت ببرید.
شهردار شیراز: حافظ و گوته توانسته‌اند فلسفه شرق و غرب را با یکدیگر پیوند دهند
شهردار شیراز از حافظ و گوته به عنوان پیونده‌دهنده فلسفه شرق و غرب عالم یاد کرد. مهران اعتمادی در مراسم بزرگداشت حافظ و گوته در آرامگاه حافظ افزود: این دو شخصیت برجسته شیرازی و آلمانی به خوبی توانسته‌اند نه تنها فلسفه شرق و غرب را با یکدیگر پیوند دهند بلکه موفق شده‌اند پیوندی فرهنگی و عمیق بین دو شهر شیراز و وایمار ایجاد کنند.
وی با اشاره به اینکه در شیراز به غیر از حافظ شخصیت‌های بزرگ فرهنگی دیگری نیز وجود دارند، عنوان کرد: سعدی که در جهان با نصیحت‌ها و پندهایش زبانزد است و ملاصدرا که در حوزه فلسفه شرق نزد همگان جایگاهی والا دارد و یا خواجوی کرمانی که عشق و محبت را از حافظ آموخت و به دیگران یاد داد همگی شخصیت‌هایی هستند که در این شهر زیسته و منبع آموزش‌های زیادی برای شهروندان شده‌اند.
شهردار شیراز خطاب به هیأت فرهنگی آلمانی نیز بیان کرد: ما از شما انتظار داریم سفیران محبت و دوستی باشید و پیام عشق و محبت ما را به آن سوی جهان و آلمان نیز ببرید.
اعتمادی در انتها با اشاره به موقعیت جغرافیایی آرامگاه حافظ نیز بیان کرد: دانشکده‌های ادبیات و زبان فارسی نیز در جوار حافظیه قرار گرفته و در این محیط فرهنگی است که دانشجویان با فرهنگ و ادب این سرزمین آشنا شده و آن را در سراسر جهان منتشر می‌کنند.
در ادامه مراسم یک عضو شورای شهر شیراز نیز ضمن تأکید بر لزوم توسعه روابط فرهنگی بین شیراز و وایمار بیان کرد: شیراز علاقه‌مند به توسعه این ارتباطات فرهنگی است و امیدواریم این امر همچنان با قدرت بیشتری ادامه یابد.
مهدی خانی در ادامه سخنان خود عنوان کرد: حافظ خوانی فرصتی برای بازشناسی خود است و حضار در این جلسه می‌توانند از این فرصت استفاده کرده و در شرایطی که حول آرامگاه جمع شده‌ایم خود را بیش از گذشته دریابیم.
وی اظهار داشت: ادبیات و شعر حافظ مجموعه‌ای بوده که نشان می‌دهد حافظ در چه زمانی چه شرایطی داشته و در پی این شناخت، بشر می‌تواند از آن شرایط و وضعیت برای زندگی خود الهام بگیرد.
کلاوس گالاس: حافظ به وسیله گوته به ادبیات آلمان شناخته شد
مشاور فرهنگی شهردار وایمار از برگزاری کنسرت ارکستر سمفونی وایمار در تخت جمشید و برگزاری جشنواره حافظ و گوته در شیراز به عنوان برنامه‌های مهم شیراز و وایمار برای توسعه و بهبود روابط فرهنگی این دو شهر یاد کرد.
کلاوس گالاس در حاشیه مراسم بزرگداشت حافظ و گوته در شیراز در جمع خبرنگاران افزود: قرار بود اجرای ارکستر وایمار در همین ایام صورت گیرد که به خاطر انتخابات ایران میسر نشد اما امیدواریم در آینده‌ای نزدیک این برنامه نیز تدارک دیده شود.
وی عنوان کرد: از جمله برنامه‌هایی که برای ارتقای این روابط فرهنگی بین شیراز و وایمار پیش‌بینی شده حضور شهردار شیراز و اعضای این سازمان در شهر وایمار بوده و به خاطر اینکه فقط برنامه‌های پیش‌بینی شده فرهنگی نباشد مقرر شده که حوالی 18نوامبر یک تیم از فوتبال نوجوانان شیراز به وایمار سفر کرده و بازی‌های دوستانه‌ای انجام دهند.
این شرق شناس آلمانی در پاسخ به این پرسش که «آیا به همان میزان که مردم شیراز و ایران با گوته آشنایی دارند مردم وایمار نیز حافظ را می‌شناسند»، بیان کرد: حافظ به وسیله گوته به ادبیات آلمان شناخته شد و گوته آنقدر مجذوب این شخصیت شیرازی بود که دیوان شرق و غرب خود را به خاطر حافظ خلق کرد.
وی عنوان کرد: گوته هیچ‌گاه به شیراز سفر نکرده اما در دیوان خود بارها معشوقه خود را به نام زلیخا همان معشوقه‌ای که حافظ در آثار خود نام برده یاد کرده است.
گالاس همچنین در پاسخ به این سئوال که «آیا برای حافظ در شهر وایمار و آلمان ساخت پژوهشکده‌ای نیز پیش‌بینی شده است»، اظهار داشت: در زمان ریاست جمهوری محمد خاتمی وی به وایمار سفر کرده و با حضور او جایگاهی برای حافظ افتتاح شد و از آن زمان تاکنون اتفاق جدیدی صورت نگرفته اما هردوی ما امیدواریم با از سرگیری این روابط فرهنگی بتوانیم در این راستا اقدامات مطلوبی را انجام دهیم.
وی همچنین گفت: البته برنامه‌های دیگری نیز برای حافظ و گوته در نظر گرفته شده که می‌توان از برگزاری فستیوال حافظ و گوته مقارن سال آینده در شیراز یاد کرد.
رونمایی از نماد حافظ و گوته پیشنهاد شد
در سفری که هیأت فرهنگی کشور آلمان به شیراز داشتند ساخت نماد حافظ و گوته و رونمایی از آن در دو شهر وایمار و شیراز پیشنهاد شد.
نایب رئیس شورای اسلامی شهر شیراز در نشستی که با حضور مدیر فرهنگی سفارت آلمان در ایران و هیأت 30 نفره آلمانی برگزار شد، گفت: شورای شهر شیراز بنا را بر ایجاد ارتباط گسترده بین این دو شهر و شهرهای بزرگ دنیا قرار داده و در این راستا تلاش می‌کند با تعاملات فرهنگی زمینه لازم را برای تحقق این امر فراهم کند.
مهدی خانی با بیان اینکه در این خصوص تاکنون بستر لازم برای خواهر خواندگی شیراز با شهرهای مختلف در آسیای شرقی و اروپا فراهم شده است، تصریح کرد: ارتباط شیراز با وایمار خارج از هرنوع رابطه دوستانه و خواهرخواندگی یک ارتباط فرهنگی قدیمی بوده و حافظ و گوته پیوند‌دهنده دو سرزمین شرق و غرب هستند. وی ادامه داد: با توجه به قدمت این ارتباط ادبی بین دو چهره برجسته پیشنهاد می‌شود نماد حافظ و گوته در دو کشور آلمان و ایران ساخته و سال آینده به طور همزمان در دو شهر شیراز و وایمار رونمایی شود.
در ادامه این نشست مدیر بخش فرهنگی سفارت آلمان در ایران ضمن استقبال از پیشنهاد رونمایی نماد حافظ و گوته در وایمار و شیراز بر تداوم فرهنگی این دو شهر تأکید کرد. خانم ریکن افزود: من به عنوان نماینده آلمان از هرگونه رابطه فرهنگی بین دو شهر شیراز و وایمار استقبال کرده و آمادگی سفارت آلمان را برای ایجاد هرنوع رابطه فرهنگی که منجر به ارتباط گسترده این دو شهر شود، اعلام می‌کنم.
وی تصریح کرد: میهمان نوازی مسئولان و شیرازی‌ها بهترین پل ارتباطی دو کشور ایران و آلمان به شمار می‌رود. در راستای اخذ قرارداد خواهر خواندگی شیراز و وایمار آلمان و به منظور توسعه روابط فرهنگی این دو شهر یک گروه 30 نفره متشکل از اندیشمندان و فرهنگیان روز دوشنبه 25 خردادماه به شیراز سفر کردند.
نظر شما