خسرو باباخانی در نشست نقد و بررسی رمان «دشتبان» نوشته احمد دهقان، بر اهمیت تحقیق و کسب تجربه توسط نویسندگان تأکید کرد. وی که به عنوان منتقد در این نشست حضور داشت، با اشاره به انواع بیان درگیریهای انسانی در رمانها، یادآور شد: درگیریهای انسان با خود، انسان با انسان و انسان با طبیعت، از انواع درگیریهایی هستند که نویسنده با توجه به آنها میتواند رمان خود را پیش ببرد، چراکه هر یک این قدرت را دارند که سوژه باشند.
باباخانی در ادامه این نشست گفت: در این رمان از زاویه دید «من راوی» استفاده شده است. این زاویه دید از ویژگیهای مثبت و منفی برخوردار است. خصوصیت مثبت «من راوی» ایجاد صمیمیت و باورپذیری است. به ویژه هر چه راوی کمسنتر باشد این خصوصیت بارزتر است. اما ضعف این زاویه دید، وجود خلأ در جایی است که راوی حضور ندارد.
وی از طنز موجود در رمان «دشتبان» گفت و تصریح کرد: نویسنده طنز کمرنگی وارد کرده و از طرف شخصیت پدربزرگ در فرآیند داستان جریان دارد. یکی از کاملترین شخصیتهای این کتاب، پدربزرگ ناصر (راوی کتاب) است که با وجود خشونت در کلام و عجول بودن، بسیار دوستداشتنی و باورپذیر است.
وی در پایان تصریح کرد: بزرگترین ضعف این رمان، بیکس و کاری خانواده مورد نظر اثر است. نویسنده به گونهای سر این خانواده را خلوت کرده و فقط با جزییات به زندگی 5 نفر از اعضای خانواده پرداخته است.
احمد دهقان، نویسنده کتاب « دشتبان» در ادامه نشست گفت: «دشتبان» در مقایسه با دیگر آثارم، کاملترین رمان است؛ هر چند که برای نوجوانان نوشته شده است. معمولاً در ایران، ادبیات نوجوانان فانتزی و خالی از مضامین بوده است و در رمان « دشتبان» مضامین بزرگی را برای نوجوانان بیان کردهام. وی ادامه داد: پس از خلأیی 3 ساله در نگارش کتاب، تصمیم به نگارش «دشتبان» در قالبی ساده و حجم 100 صفحه گرفتم. اما به تدریج حجم کتاب افزایش پیدا کرد و در فرصتی نزدیک به 2 سال، به پایان رسید.
نویسنده رمان «سفر به گرای 270 درجه» با تأکید بر استفاده از تجربههای پیشین در نگارش «دشتبان» گفت: سال 1361 به قصرشیرین رفته بودم و در همه صحنههای داستان از تجربیات و واقعیات آن فضا استفاده کردم. دهقان افزود: تمام جزییات را ابتدا تجربه، سپس در داستان وارد کردم. برای مثال، پخت نان بلوط و طعم آن را تجربه کردم و سپس به داستان افزوده شد. همچنین از توصیفهای جدیدی در داستان ـ مانند؛ هواپیمای نامرد ـ استفاده کردهام.
وی در پایان به نحوه انتخاب نام کتاب اشاره کرد و گفت: ابتدا نام «جنگ در جنگل آفتابگردان» برای کتاب انتخاب و از طرف دوستان با آن مخالفت شد. در حالی که میتوانست گیشهپسند باشد. با این حال «دشتبان»، کاملترین نامی است که مناسب این کتاب بوده است.
احمد دهقان اولین رمانش با عنوان «سفر به گرای 270 درجه» در سال 1375 منتشر شد. دو سال بعد همین رمان ابتدا به عنوان یکی از آثار برگزیده 20 سال داستاننویسی شد و مدتی بعد بهعنوان برگزیده 20 سال ادبیات پایداری معرفی شد. از آثار دیگر او میتوان به «گردان چهار نفره»، «پرنده و تانک»، «روزهای آخر»، «من قاتل پسرتان هستم»، «ستارههای شلمچه»، «ناگفتههای جنگ»، «نگین هامون» و «هجوم» اشاره کرد.
نظر شما