هشدارهایی درباره لامپ‌های کم مصرف

کارشناس مسوول بهداشت کاربری انرژی‌های هسته‌ای و امواج الکترومغناطیس (پرتوهای) وزارت بهداشت با تاکید بر لزوم ارایه توجیهات بهداشت کاربری لامپ‌های کم مصرف (لامپ‌های فلورسنت فشرده) همزمان با توزیع این لامپ‌ها گفت: توصیه می‌شود فاصله بدن با انواع لامپ‌های‌ کم مصرف کمتر از 30 سانتی‌متر نباشد. 

مهندس علی گورانی گفت: مکانیزم عمده لامپ‌های کم مصرف (CFL)، تحریک الکتریکی اتم‌های جیوه است. به این ترتیب که پس از تحریک اتم‌های جیوه توسط برق، پرتو ماوراء بنفش تولید می‌شود و این پرتو پس از برخورد با لایه فلورسنت قسمت داخلی لامپ به نور مرئی تبدیل می‌شود.

وی افزود: بنابراین دو نکته در این لامپ‌های کم مصرف (CFL) قابل توجه هستند؛ ابتدا آن که عمده نگرانی بهداشتی این لامپ‌ها مربوط به وجود بخارات جیوه است؛ چرا که جیوه فلز سنگینی است که می‌تواند سیستم‌های عصبی را به شدت درگیر ‌کند. علاوه بر آن فلزات سنگین در بدن تجمع پذیرند و می‌توانند عارضه شدید ایجاد ‌کنند، بنابراین مردم باید توجیه باشند که لامپ‌های کم مصرف (CFL) نباید شکسته شوند و در صورت شکستن نیز با پروتکل جمع‌آوری آن آشنا باشند.

گورانی، عدم وجود سیستم‌های جمع‌آوری زباله‌های خطرناک خانگی در کشور را از دیگر مشکلات بهداشتی مربوط به جمع‌آوری لامپ‌های شکسته و یا سوخته، مستعمل عنوان کرد و افزود: بنابراین لازم است به این موضوع نیز پرداخته شود.

کارشناس مسوول بهداشت پرتوهای وزارت بهداشت با اشاره به بحث تشعشعات لامپ‌های کم مصرف، گفت: بحث تشعشعات این لامپ‌ها به جدیت و خطرناکی مبحث بخارات جیوه نیست. هر چند پرتو ماوراء بنفش در داخل لامپ تولید می‌شود اما لایه فلورسنت داخلی لامپ، نور مرئی را ایجاد می‌کند، بنابراین ماوراء بنفش چندان به بیرون از لامپ نشت نمی‌کند اما بی‌دقتی در تولید این لامپ‌ها می‌تواند پرتوگیری را افزایش و بدن را تحت تاثیر قرار دهد. بنابراین در بحث تشعشعات باید به این اصل توجه کرد که تا حد امکان فاصله بدن از منابع اشعه زیاد باشد.

وی ادامه داد: بر این اساس تاکید می‌شود ترجیحا در مکان‌هایی که با سقف‌ کوتاه و به ویژه برای مدت طولانی از لامپ‌های کم مصرف استفاده نشود. در مورد چراغ‌های مطالعه نیز تاکید می‌شود لامپ‌های کم مصرف به کار گرفته نشوند؛ چرا که فاصله چراغ مطالعه با دست و صورت کم است و احتمال پرتوگیری افزایش می‌یابد.

کارشناس بهداشت کاربری تشعشعات وزارت بهداشت در پایان تاکید کرد: همزمان با توزیع لامپ‌های کم مصرف باید اقدامات آموزشی مربوط به نحوه استفاده و جمع‌آوری آنها نیز ارایه شود. این نکته نیز باید مورد توجه قرار گیرد که هر یک از لامپ‌ها برای مکانی خاص کاربری‌ بهتری دارند و در مکان‌هایی نیز محدودیت مصرف دارند. بنابراین لازم است مردم با بهداشت کاربری لامپ‌ها آشنا شوند.