"عبدالکریم یعقوب " مدیر اجرایی جوان شورای تجارت چین است که هم‌اکنون در دانشگاه "شانگهای " پایان‌نامه‌ای در ارتباط با روابط چین و عربستان سعودی می‌نویسد. ملیت وی سعودی است اما اصلیت وی چینی است.
وی در گزارشی که در ماهنامه فرانسوی "منددیپلما " متشر شده است به سیر روابط چین و عربستان سعودی از طریق "دیپلماسی حج " اشاره کرده است و یکی از اهداف چین برای نزدیکی به عربستان سعودی از طریق دیپلماسی حج را تأمین نیازهای پکن توسط عربستان سعودی اعلام کرده است.
در آغاز این گزارش آمده است: در سال 1949، چند صد مسلمان چینی (در "ترکستان شرقی " که هم‌اکنون استان "ژین جیانگ " نام دارد ) از ترس حمله نیروهای "مائو زدونگ " فرار کردند و به جای تایوان به عربستان سعودی مهاجرت کردند. مسلمانان چین در دهه 1930 به منظور اقامت در مکه و مدینه از جنگ فرار کردند.
*مذهب از طریق "دیپلماسی حج " میان کشورها ارتباط برقرار کرد
پس از آنکه کمونیست‌ها در پکن قدرت را به دست گرفتند، مذهب، از طریق "دیپلماسی حج " میان کشورها ارتباط برقرار کرد. در کنفرانس "باندونگ " در اندونزی در سال 1955، محلی که رهبران 29 کشور تازه استقلال یافته که جنبش عدم تعهد را تشکیل داده بودند، شاهزاده الفیصل و "ژو انلای " وزیر خارجه وقت چین، با یکدیگر به توافق رسیدند که به مسلمانان چین اجازه دهند که به زیارت مکه بروند. تعدادی از مسلمانان چین هر ساله تا زمان انقلاب فرهنگی در سال 1966 به زیارت مکه می‌رفتند اما پس از انقلاب فرهنگی که هدف آن ریشه‌کنی "ارزش‌های سنتی " بود، زیارت مکه متوقف شد.
*تخریب روابط سعودی و چین بر سر مسئله تایوان
زمانیکه ریاض روابط دیپلماتیک با تایوان برقرار کرد و به ویژه نقش فعالی در بین دهه‌های 1960 و 1970 در اتحادیه جهانی ضدکمونیستی که توسط "چیانگ کای شک " تأسیس شد، ایفا کرد، روابط عربستان سعودی با چین رو به وخامت رفت. (جنبش فاشیست فرانسوی " Ordre Nouveau "، "بنیاد آمریکایی هریتج "، و حامیان " Jorge Videla " دیکتاتور آرژانتین نیز بخشی از این اتحادیه بودند). سعودی‌هایی با اصلیت چینی حتی به علیه جمهوری خلق چین فعالیت می‌کردند.
*نزدیکی چین به عربستان از طریق دیپلماسی حج
چین در دهه 1980 تصمیم گرفت تا روابط با عربستان سعودی را از سربگیرد، و این در حالی است که اتحاد پکن و واشنگتن در حال تقویت شدن بود و مجدداً، چین از "دیپلماسی حج " استفاده کرد.
یعقوب می‌گوید: چین می‌خواست با یک سنگ دو نشان بزند: هم می‌خواست به جمعیت مسلمان خود نشان دهد که مخالف مذهب نیست و هم اینکه به عربستان سعودی نزدیک شود. در سال 1981، دیداری در نشست شمال-جنوب در "کانکون " میان ملک فهد و رهبران چینی برگزار شد. حج در سال 1979 از سرگرفته شد اما تا سال 1985 حج در مقیاس بسیار کوچکی صورت می‌گرفت. در این سال پکن مسئولیت اداره مستقیم حج را برعهده گرفت.
*افزایش شمار زائران چینی به مکه
چین برای اولین بار یک هیأت رسمی به ریاض فرستاد و شمار زائران در سال 2009 از دو هزار نفر به 12 هزار و 700 نفر رسید و در سال 2010 این تعداد به 13 هزار و 500 نفر افزایش پیدا کرد. هم‌اکنون پرواز‌های مستقیمی از پکن، "ارومقی "، "لانژو "، "اینچوآن "، و "کونمینگ " به مکه صورت می‌گیرد.
* طرفداری عربستان از سیاست‌های چین در قبال مخالفان
برای چین، مزایای سیاسی در حین شورش‌های "ژیان جینگ " در 2009 آشکار شد: همچون بسیاری از کشورهای مسلمان به استثنای ترکیه، عربستان سعودی، سرکوب‌گری را محکوم نکرد و حتی رسانه‌های این کشور احتیاط پیشه کردند.
"رائد کرملی " مشاور سعود الفیصل، وزیر امور خارجه عربستان سعودی اعلام کرد: یک مسلمان خوب باید یک شهروند خوب باشد، خواه در چین و خواه در کشوری دیگر. ما در امور داخلی دیگران دخالت نمی کنیم و نمی‌خواهیم که آنها نیز در امور داخلی ما مداخله کنند. این قاعده‌‌ای است که ما با پکن به اشتراک می‌گذاریم.
پکن درباره مسئله مسلمانان نگران است. هم‌اکنون طبق آمار و ارقام رسمی 20 میلیون مسلمان در چین وجود دارند و طبق گفته محققان سعودی این تعداد بیشتر هستند. دو گروه قومی اصلی در چین وجود دارد که یکی از آنها "ایغورها " محسوب می‌شوند که ترک هستند و گروه دیگر "هویی " است که تنها اقلیت چین محسوب می‌شود که با مذهب خود شناخته شده‌اند.
آنها نوادگان تاجران عرب هستند که در خاور دور در ناحیه تجاری جاده ابریشم مستقر شدند. چین از آنها بعنوان پل استفاده می کند. در سپتامبر گذشته چین نشست اقتصادی چین-عرب در "اینچوآن " مرکز منطقه "نینگژیا هویی " را که اکثریت هویی‌ها در آنجا زندگی می‌کنند، سازماندهی کرد.
*پکن به دنبال جلب حمایت سعودی به منظور عضویت در سازمان کنفرانس اسلامی است
یعقوب در پایان گزارش خود اینگونه نوشت: چین با تقویت حقانیت مسلمانان خود و سرکوب عناصر افراطی، افراط‌گرایی را مهار کرده است و برای انجام هر دو امر به عربستان سعودی که محافظ مکان‌های مقدس مکه و مدینه است، نیاز دارد. چین دانشجویان دین‌شناسی خود را به عربستان می‌فرستد و برای آنکه یکی از اعضای ناظر سازمان کنفرانس اسلامی (OIC) که در جده مستقر شده است و 57 کشور عضو دارد، شود بر روی حمایت کشور عربستان حساب باز کرده است.
ژوئن سال گذشته میلادی، دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی از پکن دیدار کرد. دیدار "منگ جیانژو " وزیر کشور چین از ریاض در ماه اکتبر و امضای توافقنامه همکاری امنیتی ثابت می‌کند که اشتیاق مشترکی میان چین و عربستان برای جنگ علیه ترور وجود دارد.16146
نظر شما