جلوگیری از رد پیوند سلول‌های بنیادی با کمک اصلاح ژن کریسپر

دانشمندان "دانشگاه کالیفرنیا، سان‌فرانسیسکو" (UCSF)، از سیستم اصلاح ژن کریسپر برای ایجاد نخستین سلول‌های بنیادی پرتوان استفاده کردند که برای سیستم ایمنی نامرئی هستند. این کار، نوعی مهندسی زیستی به شمار می‌رود که از رد پیوند سلول‌های بنیادی پیشگیری می‌کند. از آنجا که این سلول‌های بنیادی، بسیار کارآمدتر از سلول‌های بنیادی دیگر هستند، می‌توانند روش امیدوارکننده‌ای برای درمان‌های آینده باشند.

"توبیاس دئوس"(Tobias Deuse)، نویسنده ارشد این پروژه گفت: دانشمندان اغلب، احتمال درمان سلول‌های بنیادی پرتوان را پیشنهاد می‌دهند که در هر بافت بالغی وجود دارند اما سیستم ایمنی، نقص بزرگی در درمان‌های ایمن و موثر سلول‌های بنیادی دارد.

سیستم ایمنی بدن طوری برنامه‌ریزی شده که هر موجود بیگانه‌ای را از بین ببرد و از بدن در مقابل عوامل عفونی و تهاجمی دیگر محافظت کند اما این ویژگی می‌تواند اندام‌ها، بافت‌ها و سلول‌های پیوند زده شده را هم از بین ببرد زیرا ممکن است سیستم ایمنی، این عوامل را هم به عنوان موجودات بیگانه شناسایی کند. همین موضوع معمولا به رد پیوند منجر می‌شود.

دکتر "سونجا اسکرپفر"(Sonja Schrepfer)، ما می‌توانیم داروهایی به کار ببریم که این فعالیت سیستم ایمنی را سرکوب کنند و احنمال رد پیوند را کاهش دهند اما داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی، به حساسیت بیماران در برابر عفونت و سرطان منجر می‌شوند.

دانشمندان باور دارند به کار بردن سلول‌های بنیادی پرتوان می‌تواند این مشکل را حل کند. این سلول‌ها طوری برنامه‌ریزی می‌شوند که امکان پیشرفت در سلول‌های بافت‌ها و اندام‌های بدن را پیدا کنند. اگر این سلول‌ها در بدن فرد اهداکننده به کار روند، بدن آنها را به عنوان سلول‌های خود می‌شناسد و به آنها حمله نمی‌کند.

پژوهشگران دانشگاه کالیفرنیا، از ژن کریسپر برای حذف دو ژن که برای عملکرد گونه‌ای پروتئین موسوم به "MHC" ضروری هستند، استفاده کردند. این پروتئین، تقریبا در سطح همه سلول‌ها باقی می‌ماند و سیگنال‌های مولکولی که سیستم ایمنی را در تشخیص سلول‌های مهاجم از سلول‌های اصلی بدن یاری می‌دهند، ارسال می‌کند. سلول‌هایی که فاقد پروتئین MHC هستند، مورد هدف سیستم ایمنی قرار می‌گیرند.

دئوس افزود: روش ما می‌تواند مشکل رد سلول‌های بنیادی و بافت‌های سلولی را حل کند و پیشرفت بزرگی در حوزه درمان با سلول بنیادی ارائه دهد. این روش برای بسیاری از بیماران، کارآمد خواهد بود و هزینه‌های درمان را تا حد زیادی کاهش خواهد داد.

5656