همدان با بیش از ۱۸۰۰ اثر تاریخی، فرهنگی و گردشگری آماده پذیرایی از مهمانان نوروزی است

 محمود شهرام فر- شهر و استان زیبای همدان که از لحاظ جمعیت چهاردهمین شهر پرجمعیت ایران به ‌شمار می‌آید از مرداد سال ۱۳۸۸ به عنوان یکی ازکلانشهرهای ایران معرفی شده است.

همدان بیش از ۱۸۰۰ اثر تاریخی، فرهنگی و طبیعی دارد که تعداد ۱۰۰۴ اثر از این آثار در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

همدان از دیرباز مهد شهرنشینی بوده و آثار باقی مانده از تاریخ چندهزار ساله آن همچون هگمتانه و دیگر آثار بی شمار آن گواه این موضوع است.

همدان با قرار گرفتن در غرب ایران و همسایگی با استانهای زنجان، لرستان، مرکزی، قزوین، کرمانشاه و کردستان به شاه راه اتصال این استانها به شمال، جنوب، شرق و غرب کشور تبدیل شده است.

تمامی راههای اصلی استان به صورت آزاد راه بوده و همدان به نزدیک‌ترین مقصد سفر برای پایتخت نشینان تبدیل شده است، راه اندازی قطار تندرو که روزانه دو بار با سرعت بیش از ۱۴۰ کیلومتر در ساعت از تهران به همدان و بالعکس، رفت و آمد دارد، همچنین افزایش ظرفیتهای ویژه اسکان و پذیرایی، در میزبانی از گردشگران داخلی و خارجی، نیز، این بستر را به خوبی فراهم کرده است.

بلندترین نقطه استان همدان، قله باشکوه الوند با ارتفاع ۳۵۷۴۴ متر و ارتفاعات پربرف آن، پیست اسکی تاریکدره، تله کابین و دهکده گردشگری و توریستی گنجنامه با صدها جاذبه دیگر گردشگری و تفریحی و سیاحتی همدان را به یکی از زیباترین شهرهای طبیعی کشور تبدیل کرده است.

استان همدان از نظر تقسیمات کشوری دارای، ۸ شهرستان،‌ ۱۷ شهر، ۱۸ بخش و ۶۸ دهستان بوده و مرکز آن کلانشهر همدان است.

آثار تاریخی دورهٔ قبل از اسلام تپهٔ هگمتانه یکی از مکان‌های است که در طول سدهٔ گذشته بارها مورد حفاری قرار گرفته‌است.

در طول حفاری‌های انجام شده، آثار ارزشمند و بی‌نظیری کشف شده، که اغلب آنها متعلق به دوران هخامنشیان و نیاکان آنهاست، امروزه عموم باستان‌شناسان معتقد اند که این تپه (که وسیع‌ترین تپه باستانی ایران است) به بقایای ابنیهٔ کاسی، مادی و هخامنشی تعلق دارد.

گورستان پارتی نیز در محوطهٔ شیر سنگی واقع شده‌است. این گورستان به مدت ۲۰۰۰ سال از اواخر دوران هخامنشی تا نیمهٔ اول دورهٔ سلوکی مورد استفاده بوده و سه روش تدفین مختلف در آن به چشم می‌خورد، که می‌توان آن را بیانگر به وجود آمدن و گسترش سه جریان مذهبی متفاوت دانست که طی این دو سده، جامعهٔ آن روز همدان را متأثر ساخته ‌بود.

آثاری همچون کتیبه‌های کتیبه‌های گنج‌نامه و مجسمه شیر سنگی نیز از آثار بجا مانده از دورهٔ قبل از اسلام است.

از دوره پس از اسلام نیز در نقاط مختلف شهر یادمان‌های متعددی برجای مانده که اهم آن‌ها عبارتند از بقعهٔ خضر مربوط به قرن پنجم، بنای بسیار زیبا و ارزشمند گنبد علویان، آرامگاه استر و مردخای و برج قربان از دوره ٔسلجوقی، پل آبشینه از دورهٔ صفوی و مسجد جامع همدان، بازار همدان و میدان امام همدان از ابنیهٔ مهم بعد از دورهٔ صفوی است.

موزه‌ تاریخ طبیعی همدان، هگمتانه، بوعلی‌سینا، دفاع مقدس، موزه سفال، باغ نظری، حمام قلعه، موزه مفاخر و مشاهیر و صنایع دستی تعدادی از موزه‌های شهر همدان هستند، آرامگاه شیخ و الرئیس ابوعلی سینا، آرامگاه باباطاهر شاعر شوریده حال و دوبیتی سرا، همچنین غار بی نظیر علیصدر و صدها اثر تاریخی، طبیعی، توریستی و گردشگری دیگر می توانند روزهای بیادماندی برای بازیدکنندگان به یادگار بگذارند.

46