طرح «استانی شدن انتخابات» که مجلس چکشکاری آن را در روزهای ابتدایی سال در دستور کار خود قرار داده با ابهامات جدی روبروست. این طرح که درصدد عقلانیتر کردن انتخاب مردم است به جهت ساز وکار مبهم احزاب در کشور بیشتر به «مهندسی معکوس دموکراسی» میماند و درصورت تصویب در مجلس و تایید توسط شورای نگهبان میتواند تمام معادلات انتخابات مجلس یازدهم را بر هم خواهد زد.
استانی شدن انتخابات از مجلس پنجم کلید خورد ولی با گذشت بیست سال همچنان خام به نظر میرسد. سخنگوی کمیسیون شوراهای مجلس هم معتقد است «کار کارشناسی لازم روی طرح انجام نشده است». افزایش سرسامآور هزینه انتخابات، افزایش تنشهای اجتماعی، به حاشیه رفتن نمایندگان مستقل و کوتاه شدن دست حوزههای انتخابیه کم جمعیت از داشتن نمایندهای مستقیم در خانه ملت همه و همه از آسیبهای جدی این طرح است.
سازوکار انتخابات مجلس تا به امروز با نارساییهای متعددی روبرو بوده است و این طرح درصدد رفع آنهاست اما بیشتر به بیرون آمدن از چاله و افتادن به چاه شباهت دارد. در طرح جدید میدان برای یکهتازی احزاب باز شده تا در مقام تئوری خرد جمعی جایگزین تلاشهای فردی برای راهیابی به بهارستان باشد اما در مقام عمل خود همین احزاب محل مناقشهاند. وزارت کشور اخیرا از میان 250 حزب و تشکل سیاسی رسمی کشور، 98 حزب را مطابق با قانون موجود دانسته و فعالیتشان را بلامانع دانسته اما آیا همین احزاب تایید شده از اشل یک حزب سیاسی برخوردارند؟
احزاب موجود از نبود مرامنامه، برنامه و سیاستگذاری مشخص و منطقی، نظام مالی و اطلاعرسانی مشخص، دفاتر فعال در نقاط مختلف کشور و سیستم عضوگیری، آموزش و ارتقای اعضای شفاف رنج میبرند و غرق در کلیگویی و ابهام هستند. چند ماه مانده به انتخابات مختلف همچون سیمرغی عظیم و خوش بر و رو سربرمیآورند و با لابی و چانهزنی طبق اصولی نامشخص از افرادی حمایت میکنند و چه در صورت موفقیت و چه در صورت عدم توفیق، متلاشی شده و تا انتخاباتی دیگر افکار عمومی را به حال خود رها میکنند. از این رو بیشتر به «ماشین تولید لیست» میماند تا حزب سیاسی!
گرفتن حق انتخاب مستقیم از مردم و سپردن به احزابی که بیش از سطح جامعه در «مُهرهایی واقع در قعر جیب برخی آقایان» نمود دارد، چیزی جز مهندسی معکوس دموکراسی در کشور نیست و تصویب انتخابات استانی شاید برای توسعه دموکراسی آب نداشته باشد ولی قطعا برای «احزاب تک نفره» نان خواهد داشت!
* مدیرمسئول نشریه زمان اردبیل
46
نظر شما