بهنوش خرمروز: یکی از عوامل موثر در تعیین شرایط آبوهوا، میزان غبار موجود در هواست. غبار موجود در هوا از راههای گوناگون، از جمله تاثیر بر میزان آفتابی که به زمین میرسد و ابرها، بر آبو هوا تاثیر میگذارد.
به گزارش دیسکاوری، مطالعات جدید نشان میدهند که در مقایسه با قرن گذشته، میزان غبار موجود در جو در اغلب مناطق زمین، دو برابر شده است. با وزیدن بادها، غبار از روی صحراها بلند میشود و وارد جو میشود یا در آبهای اقیانوس ریخته میشود.
فهم دقیق الگوی تغییراتی که در میزان ذرات غبار موجود در جو روی میدهد، به دانشمندان کمک میکند بتوانند شرایط جوی را بهتر پیشبینی کنند. اما قبل از هر چیزی محققین باید بدانند چه عاملی باعث شده که میزان غبار هوا تا این حد بالا برود.
دانشمندان حدس میزنند که ترکیبی از کشاورزی، استفاده از زمینهای سبز به عنوان چراگاه و تغییرات آبوهوایی باعث شده که مناطق وسیعی خشکتر شوند و همین عامل ممکن است میزان خاک موجود در صحراها را افزایش داده باشد. با اینحال همه اینها فرضیه است و شک بسیاری در مورد آنها وجود دارد.
در حال حاضر محققین نگران ذراتی هستند که فعالیتهای انسان موجب آزاد شدن آنها در هوا میشود. این ذرات که به ذرات معلق وابسته به انسان معروف هستند، شامل سولفات حاصل از کارخانههایی است که با نیروی ذغالسنگ کار میکنند و همچنین اکسید نیتروژنی که خودروها آزاد میکنند.
اما چرا این ذرات اینقدر باید نگرانکننده باشند؟ ذرات خاک معلق در هوا، میزان جذب و بازتاب نور خورشید را تغییر میدهند. غبار همچنین روی ابرها موثر است و ابرها سهم زیادی در الگوهای آبوهوایی دارند. علاوه بر همه اینها، افزایش غبار در جو میتواند باعث پایین آمدن دمای جو شود.
غبار همچنین روی شیمی آبهای اقیانوس موثر است. غبار حاوی آهن است که رشد پلانکتونها را افزایش میدهد و بدین ترتیب، اقیانوسها کربن بیشتری را از هوا میگیرند.
نتایج مطالعات مروری محققین نشان میدهد که طی 100 سال گذشته، غبار موجود در همه مناطق زمین به جز آمریکای شمالی دو برابر شده است. محققین با مطالعه دورههای پرغبار با دورههایی که غبار کمتری در هوا بوده، به این نتیجه رسیدند که غبار موجود در هوا به طور کل از دمای اتمسفر میکاهد و در واقع بخشی از تاثیر گرمایشی گازهای گلخانهای را میپوشاند. همچنین غبار باعث به راه افتادن توفانهای بیشتر میشود که به احتمال زیاد، خودش غبار بیشتری را وارد جو میکند.
غبار از طریق تاثیر بر اقیانوس و جذب کربن بیشتر هم، به خنکتر شدن هوا کمک میکند. اما از طرف دیگر، این عامل میتواند از پوشش گیاهی روی زمین کم کند.
البته پیشبینی دقیق تاثیر این غبار هنوز ممکن نیست، چون غبار یکی از چندین عامل موثر بر آبوهوا است که خود با چرخههای متنوع، از عوامل دیگر تاثیر میگیرد و بر آنها تاثیر میگذارد. با این حال، دادههای موجود، احتمال یک چرخه معیوب را پیشنهاد میکند: افزایش غبار باعث خشکتر شدن زمین و بیشتر شدن وزش بادها میشود. این دو عامل خود باعث افزایش میزان غبار در جو میشود و این چرخه همچنان ادامه دارد.
برای فهم بهتر اتفاقی که دارد برای زمین میافتد، هنوز به زمان و مطالعات بیشتر نیاز داریم.
50172
نظر شما