محمدرضا نوروزپور
noroozpour@khabaronline.ir
"مبارک رفت"، "مبارک نرفت" . "مبارک فرار کرد". "خبر فرار مبارک تکذیب شد". این‌ها اهم تیترهای خبری رسانه‌های خارجی درباره اوضاع مصر از پنجشنبه غروب تا جمعه شب بوده است. قیام مصر که می‌رفت مانند یک توفان عظیم بنیان یک نظام پوسیده دیکتاتوری در منطقه را برچیند در روزهای اخیر صرفاً به رفتن یا نرفتن مبارک فرار او از کشور یا قرارش با هر شرایطی محدود شده است. در این بین کسی که از این آشفته بازار سود می‌برد عمر سلیمان اصلی‌ترین گزینه آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها برای ادامه راه حکومت مبارک است. سلیمان که در روزهای گذشته به شدت از سوی معترضین مورد حمله واقع شده و به اصلی‌ترین محور تظاهرات‌ها بدل شده بود در این فرایند تازه تقریباً به حاشیه رفته است و بار دیگر گویی اصلی‌ترین هدف از قیام مردم مصر رفتن مبارک جلوه می‌کند.
مواضع دوگانه آمریکایی ها
در چنین شرایطی سلیمان درحالی لابی کردن با سران احزاب و ایجاد شکاف در میان معترضان است. آمریکایی‌ها در این بین بازی دوگانه خود را همچنان ادامه می‌دهند. اوباما رسماً از مواضع حسنی مبارک که گفته بود تا سپتامبر در حکومت می‌ماند اما انتخابات آزاد و منصفانه‌ای را برای روی کار آمدن رئیس‌جمهور منتخب برگزار خواهد کرد دور شدن وی از راه دموکراسی خواند و از اینکه وی استعفا نداده، ابراز تاسف کرد. اما حقیقت این است که آمریکا و اسرائیل مخفیانه برای ادامه بقای مبارک در حکومت تلاش می‌کنند. تناقضات موجود در رفتار و گفتار مقامات آمریکایی به حدی است که حتی در خود آمریکا کاخ سفید به نداشتن برنامه‌ای مشخص برای مصر متهم شده است.
برخی از تحلیلگران معتقدند که کاخ سفید عمداً سیاست یکی به نعل و یکی به میخ را در برابر مصر اتخاد کرده تا بتواند در موقعیت‌های مقتضی یکی از آنها را بر دیگری برتری دهد و اعلام کند که از ابتدا همین رویه را داشته است. تجربه ثابت کرده است که آمریکا با استفاده از قدرت و نفوذ رسانه‌ای بالای خود این توانایی را دارد که در لحظه‌های حساس مواضع گذشته خود را از اذهان پاک کرده و آخرین موضع‌گیری منطبق با واقعیت را به عنوان دیپلماسی اصلی خود به جهانیان عرضه کند.
سخنرانی مبارک
در دو روز گذشته سخنرانی، فرار و تفویض بخشی از قدرت مبارک به عمر سلیمان و ارتش بقدری ذهن رسانه‌ها را به خود مشغول کرده است که کسی متوجه تحرکات ارتش، ارتباط‌گیری آنها با مقامات اسرائیلی و آمریکایی و یارکشی‌های عمرسلیمان نیست. درحالیکه اوباما و برخی از مقامات آمریکایی رسماً از اظهارات و سخنرانی مبارک اعلام نارضایتی کردند برخی تحلیلگران می‌کوشند توجهات را به این حقیقت معطوف کنند که میزان تماس‌ها بین مقامات سیاسی، نظامی و امنیتی آمریکا و مصر پیوسته ادامه داشته و حتی افزایش یافته است.
مبارک بی‌ارزش است، حفظ نظام مصر مهم است
از جمیع اتفاقاتی که در 18 روز گذشته در قیام مردم مصر رخ داده می‌توان به این جمع‌بندی رسیدکه ارتش مصر، آمریکا و اسرائیل اصلی‌ترین گردانندگان صحنه بوده‌اند و اکنون نیز در حال موج سواری کامل به سر می‌برند. این تئوری زمانی قوت می‌گیرد که برخی ازرسانه‌های غربی نیز به این نتیجه رسیده‌اند که در روزهای گذشته از نگرانی‌های اسرائیل به عنوان اصلی‌ترین متضرر اتفاقات مصر به شدت کاسته شده است چرا که این رژیم مطمئن شده است که رفتن یا نرفتن مبارک اهمیتی ندارد و اصل، ادامه روش اوست که با قدرت گرفتن سلیمان که در واقع جایگزین ارتش در قوه مجریه است حاصل می‌شود.
نباید فراموش کرد آمریکا به هیچ وجه حاضر نیست مصر را به مردمی واگذارد که درمیان آنها احساسات ضد اسرائیلی به شدت متبلور است. در واقع آمریکا در تلاش است به هر قیمتی که شده توافقنامه صلح اسرائیل و مصر تا ابد به قوت خود باقی باشد و این امر نیز به حاکمیت یک نظام دیکتاتور در مصر نیاز دارد.
بی اهمیت کردن خبر سقوط دیکتاتور
یکی دیگر از دستاوردهای طولانی شدن فرایند سقوط مبارک و اطلاع رسانی‌های گاه و بیگاه درباره فرار یا کناره‌گیری او بی‌اهمیت جلوه دادن این اتفاق درمنطقه است. اگر آمریکا با این کار موفق به تثبیت یک حکومت مشابه مبارک مانند آنچه که اکنون سلیمان آن را اداره می‌کند شود درواقع به همه اهداف خود رسیده است. تاکنون آمریکا با کمک عوامل نزدیک به خود در ارتش و در میان مخالفان توانسته است شکاف عمیقی در میان معترضان ایجاد کند و اذهان آنها را نسبت به اصل و ماهیت قیام مشوش کند. این فضا این فرصت را به سلیمان و سایر ژنرال‌های ارتش می‌دهد تا فضا را به نفع خود تلطیف کنند و صرفاً با حذف یک مهره سوخته مسیر قبلی را ادامه دهند.
در این بین تنها یک عامل می‌تواند نقشه‌های آمریکا، اسرائیل و ارتش مصر را خنثی کند و آن دوراندیشی و هوشیاری مردم و میزان مقاومت آنها در برابر تغییرات اندک و دلخوش کن است. اگر مردم مصر متوجه این بازی‌ها و بازیگردانی‌ها شوند قطعاً تا پایان کار نظام مبارک و نه تنها خودش پیش خواهند رفت و الا همه این قیام و خون‌های ریخته شده در این چند روز تنها با شکل عوض کردن یک مهره به هدر خواهد رفت.46
نظر شما