کار زنان نباید یک تکلیف اجباری ناشی از فشارهای زندگی باشد\تاکید دولت بر دورکاری زنان

رییس جمهور معتقد است کار زنان و مردان نباید به صورت یکسان تعریف شود. اعضای هیئت دولت دهم رسما تاکید می‌کنند که در برنامه‌ ریزی‌های اقتصادی نباید به زنان به مثابه یک نیروی کار الزامی نگریسته شود

الناز محمدی: وقتی در شانزدهمین روز آبان‌ماه گذشته، رئیس جمهور با اعلام اینکه برای حل مشکلات پایتخت «باید 3 میلیون نفر از تهران بروند»، تاکید کرد که مدیران این استان «شرایط دورکاری 40 درصد از کارکنان خود را تا پایان سال جاری» فراهم کنند، کمتر کسی از افرادی که به اصطلاح « دستشان توی کار است» بود که متوجه نشده باشد که باید به محض شروع اجرایی کردن این طرح، منتظر پیشنهادات هماهنگ کارشناسان دولت و برخی نمایندگان مجلس برای تاکید بیشتر این طرح بر زنان شاغل باشیم.

یک‌ماه پس از سخنان ارییس جمهور در مورد لزوم دورکاری کارمندان، از طرحی سخن به میان آمد که زنان شاغل سرپرست خانوار یا دارای فرزند، به موجب آن در اولویت دورکاری یا همان کار در منزل قرار می‌گیرند. طبق این طرح، زنان کار خود را در زمان معینی در منزل انجام داده و به کارفرما تحویل می‌دهند.

پس از آن در تیرماه سال جاری، بر اساس مفاد ماده 4 آیین‌نامه دورکاری، وزرای عضو کمیسیون امور اجتماعی و دولت الکترونیک تصویب کردند که در طرح دورکاری کارمندان دولت با توجه به ضرورت ملاحظه اقتضائات، حق تقدم و اولویت استفاده از این طرح با زنان کارمند به ویژه مادرانی است که فرزند خردسال یا معلول دارند و خود یا اعضای خانواده آنان با بیماری‌های خاص مواجهند. بر اساس این مصوبه، در صورت وجود چند کارمند واجد شرایط متقاضی دورکاری، افراد معلول و زنان باردار یا دارای فرزندکمتر از شش سال از اولویت برخوردار خواهند بود.

این بخشنامه 11 دی ماه 1389از سوی معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی رئیس جمهور به دستگاه‌های اجرایی ابلاغ شده است و فرم تعهدنامه دورکاری که باید بین کارمند و دستگاه اجرایی به امضا برسد در پیوست بخشنامه آمده است.

حالا دیگر نباید نگران دانش‌آموزانی بود که مادرانشان شاغلند و در خانه، کنار آن‌ها نیستند چرا که طرح دورکاری زنان آنقدر در میان مسئولان دولتی فعال در حوزه زنان و نمایندگان مجلس، بخصوص زنان نماینده طرفدار پیدا کرده است که اعضای هیئت دولت دهم رسما تاکید می‌کنند که در برنامه‌ ریزی‌های اقتصادی نباید به زنان به مثابه یک نیروی کار الزامی نگریسته شود و در چرخه اقتصاد ملی حضور زنان نباید یک تکلیف اجباری ناشی از فشارهای زندگی تلقی شود.

مریم مجتهدزاده، رییس مرکز امور زنان و خانواده و منیره نوبخت، عضو شورای فرهنگی و اجتماعی زنان که جزء موافقان پروپاقرص دورکاری زنانند در دفاع از این طرح می‌گویند که رییس جمهور معتقد است کار زنان و مردان نباید به صورت یکسان تعریف شود و بنابراین بهتر است زنان اگر قرار است شاغل باشند، از خانه و در کنار فرزندانشان و کارهای خانگی‌شان، وظایفشان را انجام بدهند.

در جدول زیر تعدادی از اظهارنظرهای موافقان و مخالفان دورکاری زنان را می‌خوانید.

نام	سمت	موضع	اظهارنظر
عبدالرضا شیخ الاسلامی	وزیر کار و امور اجتماعی	موافق	اکنون درصد بالایی از نیروهای ستادی در وزارتخانه دور کار هستند و همه وظایف و برنامه های خود را در خانه انجام می دهند. ادارات کل کار استان ها نیز با شناسایی و تعریف مشاغلی که می توان در خانه انجام داد با اولویت دورکاری خانم ها نسبت به این موضوع اقدام کنند.
مریم مجتهدزاده	رییس مرکز امور زنان و خانواده	موافق	آیین‌نامه دورکاری یکی از مهمترین مشوقات هیات دولت به منظور تحکیم بنیان خانواده است و دولت تضمین می‌کند که افرادی که از این آیین نامه استفاده می‌کنند، از کلیه حقوق و مزایای خود برخوردار شوند. دولت از طریق ابلاغ این آیین‌نامه به دنبال خرید خدمت است، نه خرید وقت. اگر حضور زن در عرصه اقتصاد یک اجبار و تکلیف قطعی اجتماعی محسوب شود، در باور عمومی علاوه بر مسوولیت‌های قهری منزل و فرزندان، جامعه نیز ایفای نقش اقتصادی را بر زن تکلیف می‌کند که این موضوع خلاف دیدگاه اسلام است.
منیره نوبخت	عضو شورای فرهنگی و اجتماعی زنان	موافق	آیین‌نامه دور کاری می‌تواند فرصت‌ ویژه‌ ای برای مادران شاغل محسوب شود، از آنجا که این آیین‌نامه به صورت عام برای زنان و مردان تعریف شده است، زنان باید به طور خاص در این آیین‌نامه دیده شوند. احتمالا اجرای آیین‌نامه دور کاری با برخی قوانین موجود مغایر است و مراکز امور زنان و خانواده‌ ریاست جمهوری باید نسبت به بررسی قوانین موجود و ارائه پیشنهاد اصلاح و تغییر آن‌ها در صورت لزوم اقدام کند، در غیر این صورت ممکن است دستگاه‌های دولتی از اجرای آیین‌نامه دور کاری به دلیل مغایرت احتمالی با قانون دیگری سرباز بزنند.
مرتضی تمدن	استاندار تهران	موافق	آیین‌نامه دورکاری برای کارکنان دولت در شهر تهران با تاکید بیشتری به اجرا گذاشته خواهد شد و سازمان‌ها و دستگاه‌های دولتی موظفند تا سقف 50 درصد از کارکنان خود را بدون حضور در محیط کار، به انجام وظیفه در قالب آیین‌نامه دورکاری کنند. این کارکنان به تشخیص مدیران دستگاه‌ها بدون مراجعه به ادارات وظایف خود را انجام می‌دهند.
توران ولی‌مراد	فعال حقوق زنان و عضو ائتلاف اسلامی زنان	مخالف	اگرچه هر طرحی که قدرت انتخاب را در زنان بالا ببرد و اجازه بدهد که زن‌ها تنوع بیشتری در انتخاب داشته باشند، خوب است، اما هر قدمی که زن‌ها را به حاشیه ببرد و قدرت تصمیم‌گیری و حق انتخاب را کم کند، نامطلوب است. گاهی طرح‌هایی ارایه می‌شود که گویی پله‌ پله زنان را به سمتی می‌برد تا از صحنه اجتماعی محو شوند. ‌راجع به این طرح به تنهایی نمی‌توان اظهارنظر کرد، چرا که اجرای هر طرح جدیدی ملزومات و امکاناتی نیاز دارد که باید به همه آنها پرداخت.‌
مریم بهروزی	دبیرکل جامعه زینب‌(س)	موافق	این زنان هستند که بیشتر از این طرح بهره‌مند می‌شوند، چرا که هم می‌توانند به خانواده‌ و زندگی و فرزندان خود رسیدگی کنند و هم درآمد داشته باشند. دورکاری طرح مثبت وموثری است. اما این طرح تنها مختص زنان نیست بلکه مردان نیز می‌توانند از آن استفاده کنند.‌ اینکه معمولا کارفرما‌ها مایلند از کارگزاران مرد استفاده ‌کنند، یک فرهنگ در جامعه ما است و ما منکر آن نیستیم، چرا که زنان از مرخصی زایمان، ساعت شیردهی و... استفاده می‌کنند اما تجربه سال‌های گذشته نشان داده است که زنان توانسته‌اند شغل پیدا کنند و حتی کاهش ساعت‌ کاری بانوان و نیمه‌وقت کارکردن نیز نتوانسته است زنان را خانه‌نشین کند. کارفرماها دیگر می‌دانند که زنان جزئی‌نگرند، دقت و سرعت بیشتری دارند و به واسطه حس مسوولیت مادرانه، مسوولیت‌پذیرند، بنابراین ‌از زنان برای کار استفاده می‌کنند.‌
لاله افتخاری	مخبر فراکسیون زنان مجلس	موافق	لازم نیست حتما برای فعالیت در حوزه صنعت و .. فرد در محل کار حضور داشته باشد. دنیا در حال حاضر دارد به سمت حضور کمتر در محل‌های کار می‌رود. اتفاقا من فکر می‌کنم دورکاری زنان بسیار می‌تواند مفید باشد. همیشه لازم نیست که برای بهتر فعالیت کردن به خارج خانه رفت. مثلا ما طرح‌هایی را داشته‌ایم که بسیار مفید و مبتکرانه بوده‌اند و از سوی زنان خانه‌دار که با آرامش خاطر در کنار فرزندانشان بوده‌اند، ارائه شده‌اند. از نظر من لازمه اجتماعی شدن زنان این نیست که آن‌ها حتما به بیرون خانه‌هایشان بیایند. در مورد دورکاری هم همین است. دورکاری طرح ارزشمندی است که زنان و مردان به طور مشترک می‌توانند از مزایای آن بهره‌مند شوند و اجرای آن در کاهش هزینه‌ها و ترافیک مؤثر است.
ولی الله داودآبادی	عضو شورای عالی اشتغال	مخالف	به نظر می رسد تا زمانی که همه زیرساختها و ملزومات اجرای چنین طرحی فراهم نباشد موفقیتی در آن حاصل نخواهد شد. البته مطرح شدن خود این موضوع مثبت است ولی چگونه و از چه روشی بتوان آن را اجرایی کرد مسئله ای است که باید مورد بررسی دقیق و کارشناسی قرار گیرد. باید در مورد نحوه اجرای دورکاری که در عین حال با موفقیت نیز همراه باشد بحث و بررسی صورت گیرد چرا که بخش دولتی هم اکنون با یک بخشنامه شاید بتواند بخشی از مشاغل خود را دورکار کند ولی آیا بخش خصوصی نیز به این طرح خواهد پیوست یا خیر؟
فاطمه راکعی	دبیر جمعیت زنان مسلمان نواندیش	مخالف	هنگامی که با کار کردن زنان در ادارات دولتی و خصوصی بدون اینکه خود زنان درخواست کنند این گونه برخورد می شود، طبیعی است که مراکز دولتی و خصوصی اولویت خود را در استخدام کارمند به کارمندان مرد خواهند داد.