دولت ترامپ فشار بر کره جنوبی را افزایش داده تا این کشور را برای افزایش تعهدات مالی اش برای پوشش هزینه های 30,000 نیروی آمریکایی مستقر در شبه جزیه کره، متقاعد کند و یا در صورت لزوم به زور متوسل شود. کره جنوبی، پس از فشارهای دولت ترامپ در گذشته، تعهدات مالی اش را حدود 10 درصد افزایش داد و در حال حاضر، سالانه 1 میلیارد دلار برای نیروهای آمریکایی مستقر در شبه جزیره کره، هزینه می کند.
پرداختی های هم پیمان سنتی آمریکا در شبه جزیره، یعنی کره جنوبی، افزایش هزینه نیروهای آمریکایی از جمله اجاره پایگاه، اسکان، و خدمات عمومی را در بر می گیرند اما پرداخت حقوق نیروهای آمریکایی و هزینه تجهیزات آنها را پوشش نمی دهند. به علاوه، کره جنوبی تاکنون 90 درصد هزینه های مربوط به نقل و انتقال نیروهای آمریکایی، از پایگاه آمریکا در حومه سئول به «پایگاه هامفریز (Camp Humphreys)» واقع در 50 مایلی سئول را نیز پرداخت کرده است.
اما اکنون پرزیدنت ترامپ خواستار افزایش پنج برابری پرداختی های کره جنوبی شده است. سوالی که در اینجا مطرح است این است که آیا این افزایش، منصفانه و واقع بینانه است؟ برای پاسخ به این سوال، باید به یک نکته کلیدی توجه داشته باشیم. کره جنوبی در حال حاضر، تقریبا 2.5 درصد تولید ناخالص ملی اش را صرف نیروهای مسلح کشورش می کند. این رقم تخصیصی برای بودجه دفاعی، در میان هم پیمانان آمریکا، در بالاترین سطح قرار دارد. البته بودجه دفاعی کلمبیا و متحدان آمریکا در خاورمیانه را در اینجا در نظر نمی گیریم چرا که آمریکا با هیچ یک از آنها، پیمان دفاعی امضا نکرده است.
خود ایالات متحده، کمی بیش از 3 درصد تولید ناخالص داخلی اش را به بودجه دفاعی اختصاص داده است. کشورهای عضو ناتو، به طور متوسط 1.5 درصد تولید ناخالص داخلی خود را به نیروهای مسلح شان اختصاص می دهند، البته خود ناتو رقم 2 درصد را برای هر یک از کشورهای عضو تعیین کرده است. رقم تخصیصی دولت استرالیا برای بودجه دفاعی، دقیقا 2 درصد تولید ناخالص داخلی است و رقم اختصاص یافته توسط دولت ژاپن برای بودجه دفاعی، بیش از یک درصد تولید ناخالص داخلی اش نیست و البته این رقم کم هم، عمدتا به خاطر تخفیفی است که برای بسیاری از کشورهای (هم پیمان آمریکا) لحاظ شده است. برای پاسخ به سوال در رابطه با تخمین خام و اولیه درباره ی سهم بار دفاعی که هر یک از متحدان آمریکا، باید به دوش بکشند، شاید لازم باشد که چند دیدگاه را در این رابطه، مورد توجه قرار دهیم؛
1. دیدگاه اول می گوید که انصاف حکم می کند که هر کشور به همان اندازه ی آمریکا یا لا اقل تقریبا معادل با رقمی که آمریکا برای بودجه دفاعی اش هزینه می کند، بودجه دفاعی برای کشورش تخصیص دهد. بر پایه این نگاه، لازم است که کره جنوبی علاوه بر بودجه دفاعی کنونی اش، سالانه 5 میلیارد دیگر هم برای نیروهای نظامی خودش، و نه برای نیروهای آمریکایی، هزینه کند.
2. دیدگاه دوم می گوید تمام هم پیمانان آمریکا باید بر پایه پیمانهای دفاعی متعارف، رقم مشخصی را برای بودجه دفاعی خود هدفگذاری کنند و به آن رقم هم پایبند باشند. اگر کره جنوبی عضو ناتو و متعهد به رعایت استانداردهای پیمان دفاعی مذکور بود، باید بوجه دفاعی کنونی اش را 5 میلیارد دلار در سال کاهش می داد تا استاندار ناتو که می گوید 2 درصد تولید ناخالص داخلی باید به بودجه دفاعی تخصیص پیدا کند، رعایت می شد.
3. دیدگاه سوم می گوید کشور میزبان باید هزینه های بومی مربوط به حضور نیروهای آمریکایی در کشورش را بپردازد و اگر هم افزایشی در این هزینه ها رخ دهد، مسئولیت پرداخت آن با کشور میزبان پایگاه نظامی آمریکاست.
4. دیدگاه چهارم می گوید کشور میزبان، مسئول پرداخت حقوق نیروهای آمریکایی و تجهیزات و هزینه نگهداری تجهیزات آنهاست. در حال حاضر، 30,000 نیروی آمریکایی که 2 درصد کل نظامیان این کشور را تشکیل می دهند در شبه جزیره کره مستقر هستند و هزینه آنها بالغ بر 10 میلیارد دلار در سال است.
5. دیدگاه پنجم می گوید چند ده هزار نیروی آمریکایی که معمولا در داخل خود آمریکا هم هستند و در صورت بروز جنگ، باید به سرعت عازم منطقه شوند هزینه دارند و کسری از این هزینه باید توسط کشور میزبان پرداخت شود. بر پایه این نظر، باید علاوه بر 10 میلیارد دلاری که پیشتر ذکر شد، دهها میلیارد دلار دیگر در نظر گرفت تا هزینه این نیروها پوشش داده شود.
دیدگاه های چهارم و پنجم چندان محلی از اعراب ندارند و احتمالا مردود هستند، چرا که نیروهای آمریکایی مستقر در کره جنوبی، در جاهای دیگر دنیا هم قابل استفاده هستند. برای مثال در فاصله سال های 2000 تا 2010، دولت بوش یک تیپ از نیروهای آمریکایی مستقر در کره جنوبی را به خاورمیانه اعزام کرد، و این نیروها پس از آن دیگر به کره جنوبی بازنگشتند. بالاخره هر چه باشد، به قول «بروس کلینگنر» کارشناس «اندیشکده هریتیج»، این سربازان، متعلق به نیروهای آمریکایی هستند و مزدورانی نیستند که توسط دولت کره جنوبی استخدام شده باشند.
اگر بخواهیم بر پایه دیدگاه های اول و دوم قضاوت کنیم، باید گفت که کره جنوبی وظیفه خودش را به خوبی انجام داده است. البته اگر کره جنوبی بهتر از این هم عمل کرده بود، پرزیدنت ترامپ باز هم اهمیت نمی داد چرا که او در این هم پیمانی، بیشتر دنبال کاسبی است و کمتر به یک نیروی بازدارنده ی متحد در برابر کره شمالی اهمیت می دهد.
تنها موردی که از پنج دیدگاه مطرح شده در بالا، اهمیت دارد، مورد سوم است که جای چانه زنی دارد و می توان بر پایه آن، احتمالا سالی 200 میلیون دیگر نیز از کره جنوبی مطالبه کرد. کره جنوبی که تا حالا سخاوتمند بوده و احتمالا می تواند راهی برای پوشش چند هزینه خاص دیگر هم پیدا کند. مثلا هزینه سوخت گشت زنی های دریایی نیروهای آمریکایی در شبه جزیه کره را بپردازد و هزینه تجهیزاتی مانند ماسک گاز و مشابه آن که برای دفاع در مقابل حملات شیمیایی لازم هستند و در جایی مثل کره جنوبی بیش از سایر جاها مورد نیاز هستند را، بپردازد.
مذاکرات بین آمریکا و کره جنوبی باید در مسیر یافتن راه حلهای هوشمندانه ای مشابه همینهایی که در اینجا ذکر شد، پیش برود تا بن بستی که در روابط دو کشور رخ داده مرتفع شود. در زمانی که درگیر مذاکرات سخت هسته ای با کره شمالی هستیم و شمال شرق آسیا وضعیت بی ثباتی دارد و رابطه کره جنوبی و ژاپن در بدترین وضعیت خود طی چند دهه گذشته قرار دارد، همین را کم داریم که یک بحران غیر ضروری بین سئول و واشنگتن درست شود. این موجب جسور شدن کره شمالی می شود و این تصور را برای او درست خواهد کرد که وضعیت ائتلاف آمریکا در شبه جزیره کره مانند دوران جنگ دو کره است. یک بار در سال 1950، بازدارندگی نیروهای ائتلاف با شکست مواجه شد. نبایستی دوباره دست به چنین ریسکی بزنیم.
منبع: بروکینگز 27 نوامبر/ترجمه: حامد ضرغامی
23 /310 310
نظر شما