اجداد ما از حدود 2 هزار سال پیش با فواید سیاه دانه آشنا شدند، آن ها علاوه بر خوش طعم کردن غذا از سیاه دانه برای درمان سردرد، تسکین درد، گرفتگی بینی و کرم روده استفاده می کردند یا با کمک آن ها ورم ملتحمه چشم، آبسه و انگل را درمان می کردند و این گونه بود که سیاه دانه به طب سنتی دنیا راه پیدا کرد.
خواص سیاه دانه
امروزه تحقیقات علمی متعددی روی سیاه دانه انجام شده و به لطف پیشرفت های پزشکی تعدادی از خواص آن تایید شده و تحقیقات درباره سایر مزیت های آن ادامه دارد، از جمله:
مصرف سیاه دانه برای کاهش علائم آسم مفید است و عصاره آن باعث کاهش سرفه، خس خس سینه و عملکرد بهتر ریه در افراد مبتلا به آسم می شود، اگرچه مصرف آن به اندازه مصرف داروهای تئوفیلین یا سالبوتامول موثر نیست.
تحقیقات اولیه نشان داده مصرف خوراکی محصول حاصل از ترکیب روغن سیاه دانه، ویتامین E، بتاکاروتن و بیوتین برای کاهش علائم آلرژی در افرادی که تب یونجه دارند مفید است و به تسکین خارش و التهاب در بیماران مبتلا به اگزما کمک می کند، اگرچه در این مورد پماد روغن سیاه دانه 15 درصد چندان موثر نبوده است.
تحقیقات اولیه نشان داده مصرف خوراکی سیاه دانه به کاهش تعداد تشنج در کودکان مبتلا به صرع مفید بوده است، دوز مصرف در این مطالعات هر 8 ساعت و به مدت 4 هفته بوده است.
نتایج به دست آمده در مورد رابطه سیاه دانه و کاهش کلسترول ضد و نقیض بوده اما بعضی پژوهش ها حاکی از آن است مصرف سیاه دانه خرد شده به کاهش کلسترول بد خون و تری گلیسیرید کمک کرده است، دوز مصرف در این مطالعات 1 گرم، 2 بار در روز قبل از غذا به مدت 4 هفته بوده است.
نتایج برخی تحقیقات نشان داده مصرف عصاره سیاه دانه 2 بار در روز به مدت 8 هفته برای کاهش فشار خون مفید بوده است.
این دانه های پر خاصیت با کاهش کلسترول کل، کلسترول بد و قند خون به درمان سندرم متابولیک نیز کمک کرده اند. دوز مصرف در تحقیقات، مصرف یک محصول خاص از روغن سیاه دانه 2 بار در روز به مدت 6 هفته بوده است.
براساس تحقیقات اولیه مصرف خوراکی عصاره سیاه دانه، 3 بار در روز و به مدت 12 روز، به کاهش علائم ترک اعتیاد کمک می کند.
سایر خواص احتمالی سیاه دانه عبارتند از:
- درمان مشکلات گوارشی مانند گاز و اسهال
- بهبود سرفه
- درمان برونشیت
- کاهش علائم آنفلوآنزا و احتقان
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- پیشگیری از سرطان
- پیشگیری از بارداری
- کاهش اختلالات قاعدگی
- افزایش شیر مادر
- کاهش علائم روماتیسم
- تسکین سر درد
نکته: درباره خواص ذکر شده سیاه دانه نیاز به تحقیقات بیشتری می باشد.
طریقه مصرف
سیاه دانه را به صورت دانه کامل یا پودر شده به انواع نان و شیرینی اضافه می کنند
دانه های سیاه دانه را به صورت دانه کامل با عسل ترکیب کرده و استفاده می کنند یا از آن ها برای تهیه انواع غذا های آسیایی، اسموتی ها، غلات صبحانه، شیر برنج و ماست استفاده می شود
از دانه های سیاه دانه، روغن سیاه دانه را تهیه می کنند که به صورت موضعی برای افزایش رشد مو، کاهش التهاب بدن و درمان برخی از بیماری های پوستی استفاده می شود
سیاه دانه را برای تهیه چای و دمنوش به کار می برند
امروزه مکمل های سیاه دانه به صورت کپسول یا سافت ژل به بازار عرضه می شوند
مضرات احتمالی سیاه دانه
مصرف خوراکی سیاه دانه در مقادیر اندک و به عنوان طعم دهنده غذاها معمولا بی خطر است، مصرف روغن و عصاره این دانه ها نیز تا زمانی که به مقدار دارویی و در کوتاه مدت مصرف شود خطری ندارد با این حال اطلاعات کافی درباره مصرف مقادیر زیاد سیاه دانه وجود ندارد.
اعمال موضعی سیاه دانه روی پوست ممکن است باعث واکنش های آلرژیک شود.
مصرف زیاد سیاه دانه برای زنان باردار و مادران شیرده توصیه نمی شود، سیاه دانه باعث کند شدن یا توقف انقباضات رحمی می شود.
مصرف خوراکی روغن سیاه دانه در کوتاه مدت و مقادیر اندک برای کودکان احتمالا بی خطر است اما قبل از استفاده لازم است با پزشک مشورت شود.
سیاه دانه می تواند باعث کند شدن لخته شدن خون شود به همین دلیل با داروهای ضد انعقاد خون تداخل دارد و مصرف همزمان آن ها خطر کبودی و خونریزی را افزایش می دهد.
مصرف سیاه دانه ممکن است قند خون را کاهش دهد به همین دلیل با داروهای ضد دیابت تداخل دارد و مصرف همزمان آن ها خطر افت شدید خون را افزایش می دهد.
مصرف سیاه دانه در افرادی که از فشار خون پایین رنج می برند توصیه نمی شود، افرادی که از فشار خون بالا رنج می برند نیز لازم است از مصرف همزمان سیاه دانه با داروهای کاهنده فشار خون اجتناب کنند.
توصیه می شود حداقل 2 هفته قبل از جراحی از مصرف سیاه دانه اجتناب کنید.
سیاه دانه با تقویت سیستم ایمنی بدن اثر داروهای کاهنده سیستم ایمنی بدن را کاهش می دهد.
سیاه دانه خاصیت خواب آوری دارد و مصرف همزمان آن با داروهای آرامبخش ممکن است باعث خواب آلودگی شدید فرد شود.
2121
نظر شما